Globallashuv asoslari


Globallashuv  jarayonlari  va  ma‟naviy  tahdidlar



Download 1,82 Mb.
Pdf ko'rish
bet72/82
Sana11.09.2021
Hajmi1,82 Mb.
#171358
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   82
Bog'liq
globallashuv asoslari

Globallashuv  jarayonlari  va  ma‟naviy  tahdidlar.  Bugun  biz  tez  sur‘atlar  bilan 
o‗zgarib  borayotgan,  insoniyat  hozirga  qadar  boshidan  kechirgan  davrlardan  tubdan  farq 
qiladigan o‗ta shiddatli va murakkab bir zamonda yashamoqdamiz. Davlat va siyosat arboblari, 
faylasuflar va jamiyatshunos olimlar, sharhlovchi va jurnalistlar bu davrni turlicha ta‘riflab, har 
xil nomlar bilan atamoqda. Kimdir uni yuksak texnologiyalar zamoni desa, kimdir tafakkur asri, 
yana birov yalpi axborotlashuv davri sifatida izohlamoqda. 
Albatta,  bu  fikrlarning  barchasida  ham  ma‘lum  ma‘noda  haqiqat,  ratsional  mag‗iz 
bor.  CHunki  ularning  har  biri  o‗zida  bugungi  serqirra  va  rang-barang  hayotning  qaysidir  belgi 
alomatini  aks  ettirishi  tabiiy.  Ammo  ko‗pchilikning  ongi-da  bu  davr  globallashuv  davri 
tariqasida  taassurot  uyg‗otmoqda.  Bunday  ta‘rif,  menimcha,  ko‗p  tomondan  masalaning 
mohiyatini to‗g‗ri ifodalaydi. Nega deganda, hozirgi paytda er yuzining qaysi chekkasida qanday 
bir  voqea  yuz  bermasin,  odamzot  bu  haqda  dunyoning  boshqa  chekkasida  zudlik  bilan  xabar 
topishi hech kimga sir emas. 
Ana  shunday  globallashuv  fenomeni  haqida  gapirganda,  bu  atama  bugungi  kunda 
ilmiy-falsafiy,  hayotiy  tushuncha  sifatida  juda  keng  ma‘noni  anglatishini  ta‘kidlash  lozim. 
Umumiy nuqtai nazardan qaraganda, bu jarayon mutlaqo yangicha ma‘no-mazmundagi xo‗jalik, 
ijtimoiy-siyosiy,  tabiiy-biologik  global  muhitning  shakllanishini  va  shu  bilan  birga,  mavjud 
milliy va mintaqaviy muammolarning jahon miqyosidagi  muammolarga  aylanib  borishini ifoda 
etmoqda. 
Globallashuv jarayoni hayotimizga tobora tez va chuqur kirib kelayotganining asosiy 
omili  va  sababi  xususida  gapirganda  shuni  ob‘ektiv  tan  olish  kerak  –  bugungi  kunda  har  qaysi 
davlatning  taraqqiyoti  va  ravnaqi  nafaqat  yaqin  va  uzoq  qo‗shnilar,  balki  jahon  miqyosida 
boshqa  mintaqa  va  hududlar  bilan  shunday  chambarchas  bog‗lanib  boryaptiki,  biron 
mamlakatning  bu  jarayondan  chetda  turishi  ijobiy  natijalarga  olib  kelmasligini  tushunish, 
anglash qiyin emas. 
SHu  ma‘noda,  globallashuv  –  bu  avvalo  hayot  sur‘atlarining  beqiyos  darajada 
tezlashuvi demakdir. 


Har  bir  ijtimoiy  hodisaning  ijobiy  va  salbiy  tomoni  bo‗lgani  singari,  globallashuv 
jarayoni  ham  bundan  mustasno  emas.  Hozirgi  paytda  uning  g‗oyat  o‗tkir  va  keng  qamrovli 
ta‘sirini  deyarli  barcha  sohalarda  ko‗rish,  his  etish  mumkin.  Ayniqsa,  davlatlar  va  xalqlar 
o‗rtasidagi integratsiya va hamkorlik aloqalarining kuchayishi, xorijiy investitsiyalar, kapital va 
tovarlar,  ishchi  kuchining  erkin  harakati  uchun  qulayliklar  vujudga  kelishi,  ko‗plab  yangi  ish 
o‗rinlarining            yaratilishi,            zamonaviy            kommunikatsiya            va            axborot 
texnologiyalarining,  ilm-fan  yutuqlarining  tezlik  bilan  tarqalishi,  turli  qadriyatlarning 
umuminsoniy negizda uyg‗unlashuvi, sivilizatsiyalararo muloqotning yangicha sifat kasb etishi, 
ekologik ofatlar paytida o‗zaro yordam ko‗rsatish imkoniyatlarining ortishi – tabiiyki, bularning 
barchasiga globallashuv tufayli erishilmoqda. 
Ayni paytda hayot haqiqati shuni ko‗rsatadiki, har qanday taraqqiyot mahsulidan ikki 
xil  maqsadda  –  ezgulik  va  yovuzlik  yo‗lida  foydalanish  mumkin.  Agarki  bashariyat  tarixini, 
uning  tafakkur  rivojini  tadrijiy  ravishda  ko‗zdan  kechiradigan  bo‗lsak,  hayotda  insonni 
kamolotga,  yuksak  marralarga  chorlaydigan  ezgu  g‗oya  va  ta‘limotlar  bilan  yovuz  va  zararli 
g‗oyalar  o‗rtasida  azaldan  kurash  mavjud  bo‗lib  kelganini  va  bu  kurash  bugun  ham  davom 
etayotganini ko‗ramiz. 
Bugungi  kunda  zamonaviy  axborot  maydonidagi  harakatlar  shu  qadar  tig‗iz,  shu 
qadar tezkorki, endi ilgarigidek, ha, bu voqea bizdan juda olisda yuz beribdi, uning bizga aloqasi 
yo‗q,  deb  beparvo  qarab  bo‗lmaydi.  Ana  shunday  kayfiyatga  berilgan  xalq  yoki  millat 
taraqqiyotdan yuz yillar orqada qolib ketishi hech gap emas. 
Globallashuv  jarayonining  yana  bir  o‗ziga  xos  jihati  shundan  iboratki,  hozirgi 
sharoitda  u  mafkuraviy  ta‘sir  o‗tkazishning  nihoyatda  o‗tkir  quroliga  aylanib,  har  xil  siyosiy 
kuchlar  va  markazlarning  manfaatlariga  xizmat  qilayotganini  sog‗lom  fikrlaydigan  har  qanday 
odam, albatta, kuzatishi muqarrar. 
Bu  haqda  gapirganda,  men  ilgari  bildirgan  ba‘zi  fikrlarni  takrorlash  o‗rinli,  deb 
o‗ylayman. 
Ta‘bir joiz bo‗lsa, aytish mumkinki, bugungi zamonda mafkura poligonlari yadro 

Download 1,82 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   82




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish