Loyiha toshkent davlat yuridik universiteti

 
Tibbiy xizmatlarning asosiy vazifalari: 
a) mahkumlarga zarur bo’lgan tibbiy yordamni ko’rsatish va uni tashkil 
etish; 
b)  mahkumlarni  vaqti-vaqti  bilan  profilaktik  tibbiy  ko’rikdan  va 
tekshiruvdan  o’tkazish  yo’li  bilan  ular  salomatligini  nazorat  qilish, 
davolashga  va doimiy  tibbiy  kuzatuvga  muhtoj  bo’lgan  shaxslarni  aniqlash, 
ularning  mehnat  qobiliyatini  mustahkamlashga,  ular  tomonidan  kasalligi 

---

144 
 
tufayli  saqlash  tartibini  buzish va  qayta  jinoyat  sodir  etish  holatlarini  oldini 
olishga qaratilgan davolash-sog’lomlashtirish tadbirlarini olib borish;  
v)  jazoni  ijro  etish  muassasalari  va  tergov  hibsxonalarida  mahkumlar 
uchun sanitariya va epidemiyaga qarshi tadbirlarni tashkil etish; 
g)  mahkumlar  orasida  tibbiy  va  gigiyena  bilimlarini  targ’ib  qilish, 
hamda ularga sog’lom turmush tarzini singdirish; 
d)  mahkumlar  orasida  kasallanish  va  mehnat  qobiliyatini  yo’qotish 
hollarini  tahlil  qilish  natijasida,  ularga  nisbatan  davolash-profilaktika 
tadbirlarini ishlab chiqish va amalga oshirishlardan iboratdir.  
 
Mahkumlarga  ko’rsatiladigan  tibbiy  xizmat  barcha  fuqarolarga 
ko’rsatiladigan  bepul  va  cheklashlarsiz  tibbiy  xizmatdan  farq  qilmaydi. 
Mahkumlarga  ko’rsatiladigan  tibbiy  xizmat  O’zbekiston  Respublikasi 
Sog’liqni saqlash vazirligi va Ichki ishlar vazirligi bilan hamkorlikda qabul 
qilingan maxsus buyruq, instruktsiya va farmoyishlar bilan tartibga solinadi. 
Jazoni    ijro  etish  muassasalari  ma’muriyatiga  mahkumlarga  tibbiy  xizmat 
ko’rsatishi  uchun  maxsus  vazifalar  bilan  belgilab  beriladi.  Bu  vazifalarni 
amalga oshirish uchun ma’muriyat tarkibida maxsus tibbiy xizmat bo’limlari 
tashkil etiladi. Mahkumlarning tibbiy-sanitariya xizmat bo’limlari o’ziga xos 
xususiyatlarga  ega  bo’lib,  bunday  bo’limlar  jumlasiga  tibbiy  markazlar, 
shifoxonalar, tibbiy ro’yxatga olingan tuberkulyoz, I va II guruh nogironlari 
uchun  qisqa  muddatli  maxsus  koloniyalar  tashkil  etilgan.  Yuqumli 
kasalliklar, tanosil va orttirilgan immunitet tanqisligi kasalligi, giyohvandlik 
yoki  alkogolizmga  chalinganlarni  saqlash  va  davolash  uchun  maxsus  tibbiy 
muassasa  tashkil  etiladi.  Tanosil  kasalliklariga  chalingan  mahkumlar 
davolanish  jarayonida  koloniyaning  tibbiy  bo’limlarida  boshqa  mahkumlar 
bilan birga saqlanadilar. 
 Orttirilgan immunitet tanqisligi bilan xastalangan, giyohvandlikka yoki 
alkogolizmga  chalingan  shaxslarni  maxsus  koloniya  yoki  bo’linmalarda 
alohida  saqlash  nazarda  tutilmagan.  Bunday  mahkumlar  boshqa  mahkumlar 
bilan  birgalikda  saqlanadilar,  lekin  ular  tibbiy  ruyxatga  olinadilar,  zarur 
hollarda ularga tegishli tibbiy yordam ko’rsatiladi. Jumladan, sud tomonidan 
tayinlangan  tibbiy  yo’sindagi  majburlov  choralarining  qo’llanilishi  bunday 
davolanishning  turi  hisoblanadi.[  O’zbekiston  Respublikasi  ichki  ishlar 
vazirining 2014-yil 3-maydagi 65-sonli buyrug’i bilan tasdiqlangan “Qamoq 
jazosiga  va  ozodlikdan  mahrum  etishga  hukm  qilingan,  alkogolizm, 
giyohvandlik  va  zaharvandlikka  yo’liqqan  shaxslarga  nisbatan  tibbiy 
yo’sindagi  majburlov  choralarini  qo’llash  tartibi  to’g’risidagi  Nizom”i 
(O’zbekiston  Respublikasi  Adliya  vazirligi  tomonidan  2014-yil  3-iyunda 
ro’yxatdan o’tkazildi, ro’yxat raqami 2591).
 
] 

---

145 
 
   
Mahkumlarning  ayrim  zarur  hollarda  sog’liqni  saqlash  tizimi  tibbiy 
xizmatlaridan  foydalanishlariga  ham  yo’l  qo’yilishi  mumkin.  Manzil 
koloniyalarida  jazoni  o’tayotgan  mahkumlarning  sog’liqni  saqlash  tizimi 
xizmatlaridan  navbati  bilan  foydalanishlariga  yo’l  qo’yiladi.[  Qamoqqa 
olingan va ozodlikdan mahrum qilingan shaxslarga tibbiy yordam ko’rsatish 
samarasini  oshirish  choralari  to’g’risida  qo’shma  buyruq  (O’zbekiston 
Respublikasi Adliya vazirligi tomonidan 2000-yil 22-dekabrda 994-son bilan 
davlat ro’yxatidan o’tkazilgan).] 
  Ozodlikdan  mahrum  qilingan  mahkumlar  uchun  tibbiy-sanitariya 
xizmatlari  davlat  hisobidan  amalga  oshiriladi,  lekin  shunday  hollar  ham 
uchraydiki,  bunda  mahkumlarga  ko’rsatiladigan  tibbiy  xizmat  o’z  hisob 
varaqlaridagi mablag’ hisobiga amalga oshiriladi.