U. Masharipova, M. Umarova, D. Baynazarova ona TiLi

iv. Darsga yakun yasash va baholash. o‘quvchilar darsdagi ishtirokiga ko‘ra 
rag‘bat lantirilib, baholanadi hamda daftarlar tekshirish uchun yig‘ib olinadi. 
vi. Uyga vazifa berish. 
158-mashq sharti tushuntiriladi. mashqni ko‘chirib, joy va shaxs nomlarining 
tagiga chizib kelish topshirig‘i beriladi.
O‘quvchilarga yaxshi kayfiyat tilab, darsga yakun yasaladi. 
hUsniXaT DaqiqaLari UChUn naMUnaLar
o‘quvchilarni chiroyli yozishga o‘rgatish, ularda husnixat malakalarini hosil 
qilish  uchun  ona  tili  darslarida  aniq  reja  asosida  tizimli  ish  olib  boriladi.  bola 
maktabga  qadam  qo‘ygan  kundanoq  yozuv  daftaridan  to‘g‘ri  foydalanishga, 
ularni ozoda saqlashga o‘rgatib boriladi. 
o‘qituvchi  o‘quvchining  yozuv  qurollari  va  materiallarini  muntazam 
tekshirib borishi muhim vazifa sanaladi. dastur talabi boyicha 1-sinf o‘quvchilari 
uchun yozuv yo‘li 4 mm, bosh harflar uchun 8 mm bo‘lgan qiya chiziqlari siyrak 
bo‘lgan ikki chiziqli daftar tavsiya etiladi. 
1-sinfda ii yarim yillikdan boshlab o‘quvchi daftariga sana va oy yozdiriladi. 
Xatboshiga amal qilishga o‘rgatish uchun daftar hoshiyasi bo‘lishi shart. daftarga 
sarlavha yozdirilganda sarlavha va matn orasida satr qoldirilmaydi. 

---

105
daftarda xatoni to‘g‘irlash yo‘li o‘rgatiladi. bu holda xato harfning ustidan 
chiziq tortib, ustiga to‘g‘risini yozishga odatlantiriladi. daftarlar yig‘ib olinib uy 
vazifasi tekshiriladi va baholanadi. 
yozuv materiali bo‘lgan daftarni yuritishda quyidagi talablar qo‘yiladi: 
1. daftarga toza va aniq yozish. 
2. daftar  muqovasidagi  yozuvlar  yagona  talab  asosida  yozilishi,  unda 
daftar qaysi fan uchun tutilganligi, nechanchi sinf, maktabning nomi va raqami, 
o‘quvchining ismi va sharifi ko‘rsatib o‘tilishi shart. 
3. 1-sinf  o‘quvchilarining  daftarlari  muqovasi  o‘qituvchi  tomonidan 
yoziladi. 
4. 1-sinfdan boshlab mashq tartib raqami, qayerda bajarilganligi (sinfda yoki 
uyda) yozib qo‘yiladi. 
6. Harf  yoki  bo‘g‘in  hamda  so‘zlarning  tagiga  ehtiyotkorlik  bilan  tekis 
chiziladi. 
7.  Xato  yozilgan  harf  yoki  harfiy  birikmalar  namuna  sifatida  daftar 
hoshiyasiga yozib ko‘rsatiladi. 
8.  Noto‘g‘ri  yozilgan  harflarni  bo‘yash,  o‘chirish  yoki  qavs  ichiga  olib 
qo‘yishga ruxsat etilmaydi. 
9.  mashqlarni  bajarishda,  matn  yozishda  xatboshidan  yozish  qoidalariga 
amal qilish talab etiladi. 
Chiroyli husnixat bilan yozishga erishishda yozuv qurolining ahamiyati katta. 
Hozirda  yozuv  quroli  sifatida  sharikli  ruchkadan  foydalanish  tavsiya  etiladi. 
Sharikli ruchka yozish uchun qulay, ingichka, yengil, barmoqlar orasida tutishga 
mos. ruchka barmoq orasida tutilganda ruchka uchi bilan barmoq oralig‘i 1,5–
2 sm  ga  teng  bo‘lishi  shart. aks  holda  barmoqni  ruchka  uchidan  uzoq  ushlash 
yoki juda yaqin tutish yozuv sifatini buzadi, harflarni xunuk yozishga olib keladi. 
Sharikli ruchkada maxsus siyoh bilan to‘ldirilgan sterjenning bo‘lishi undan 
ancha  vaqt  foydalanish  imkoniyatini  yaratadi.  ruchka  sterjeni  siyohi  faqat 
binafsha rangda bo‘lishi talab qilinadi. 
Husnixat materiallari ona tili darslarida o‘rganilgan mavzuni mustahkamlash 
bosqichida mavzuga bog‘langan holda tashkil etiladi. quyida husnixat daqiqalari 
uchun  materiallar  keltiriladi.  ona  tili  darsida  o‘qituvchidan  ushbu  materiallar 
o‘quvchilarda vatanparvarlik, mehnatsevarlik, ozodalik, ahillik, jamoatchilik, ilm 
olish va topqirlik xislatlarini tarbiyalashi uchun ijodiy yondoshishi talab etadi. 

---

106
aa, aa
adiba aqlli qiz. 
aytar so‘zni ayt, aytmas so‘zdan qayt. 
aytilgan so‘z otilgan o‘q. 
aybsiz do‘st izlagan do‘stsiz qolar. 
ayibini yashirmoq nodonlar ishi.