O‘zbekiston tarixini davrlashtirish masalasi. Formatsion yondashuv, mintaqalarning

114-savol:
 Mustaqil O‘zbekiston ijtimoiy hayotida ta’lim sohasini rivojlantirishning o‘rni(Islohotlar, 
talabalarni ijtimoiy himoya qilish, ish haqini oshirish, moddiy bazani mustahkamlash) 
Oliy talim sohasida ham qator yangi oquv yurtlari ochildi. 1992-yil 28-fevraldagi Prezident farmoni bilan 
8 ta viloyat pedagogika institutlari universitetlarga aylantirildi. Eng zarur zamonaviy mutaxassisliklar 
boyicha yangi oliy oquv yurtlari  Ozbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Davlat va jamiyat 
qurilishi akademiyasi, Qurolli Kuchlar akademiyasi, Ichki jshlar vazirligi akademiyasi, Bank-moliya 
akademiyasi, Toshkent moliya instituti, Navoiy konchilik instituti, Samarqand davlat chet el tillari 
instituti, Andijon muhandislik-iqtisodiyot instituti, Jizzax politexnika instituti, Qarshi muhandislik-
iqtisodiyot instituti, Jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universiteti, Navoiy davlat pedagogika instituti, 
Namangan muhandislik-iqtisodiyot instituti hamda viloyatlarda yirik universitetlarning filiallari tashkil 
etildi. 1997-yil boshlarida Respublika Oliy talim tizimida 58 ta oliy oquv yurti, shu jumladan, 16 ta 
universitet va 42 ta institut faoliyat korsatdi. Ularda 164 ming talaba oqidi, 18,5 ming professor-oqituvchi 
faoliyat korsatdi; 
 Abituriyentlar va talabalarning bilim darajasini test va reyting asosida baholashning ilgor usullari joriy 
etildi; 
Talim tizimida bir qator chora-tadbirlar amalga oshirilsada, hali bu sohada jiddiy kamchiliklar mavjud 
edi. Talim tizimi, kadrlar tayyorlash jamiyatda bolayotgan demokratik ozgarishlar, bozor islohotlari 
talablari bilan boglanmagan edi. Oquv jarayonining moddiy texnika va axborot bazasi qoniqarsiz ahvolda 
edi. Talim muassasalarida zamonaviy oquv adabiyotlari va didaktik materiallar yetishmasdi. Yuqori 
malakali pedagoglar yetishmasdi, ishlab turgan murabbiy-oqituvchilar kattagina qismining bilim va kasb 
saviyasi yetarli darajada emas edi. Maktab oquvchilarida mustaqil fikr shakllantirilmayotgan edi. 
Prezident I.A.Karimov tashabbusi bilan talimni tubdan isloh qilish yollari ishlab chiqildi. Islom Karimov 
1997-yil 29-avgustda Oliy Majlisning IX-sessiyasida Barkamol avlod  Ozbekiston taraqqiyotining 
poydevori mavzusida maruza qildi. Maruzada oldimizga qoygan buyoq maqsadlarimizni royobga 
chiqarish taqdiri, avvalambor, zamon talablariga javob beradigan yuqori malakali, ongli mutaxassis 

---

kadrlar tayyorlash muammosi bilan chambarchas bogliq ekanligi asoslab berildi va quyidagi vazifalar 
ilgari surildi: 
 eski sovet davridan qolgan talim-tarbiya tizimiga xos mafkuraviy qarashlardan, sarqitlardan qutulish; 
 milliy talim-tarbiya tizimini takomillashtirish, uning milliy zaminini mustahkamlash, jahon andazalari 
darajasiga kotarish; 
 uzluksiz talim tizimini tashkil qilish; 
 talim muassasalarining moddiy bazasini zamon talablari darajasiga kotarish; 
 bolalarimizga zamonaviy bilim berish, buning uchun, avvalo, oqituvchi-murabbiylar bilimining 
saviyasini kotarish; 
 zamonaviy oquv dasturlari, darsliklar yaratish; 
 xorijiy tillarni organish va orgatishga katta ahamiyat berish; 
 bitiruvchilarni emas, maktab talimi va tarbiyasini korgan shaxslarni tayyorlash; 
 oquvchilarda mustaqil fikr yuritish konikmalarini hosil qilish, ularni erkin fikrlaydigan etib tarbiyalash; 
 respublika oliy oquv yurtlarining xorijiy davlatlardagi oliy oquv yurtlari bilan aloqasini ornatish va 
mustahkamlash; yoshlarimizni, professor-oqituvchilarni taraq-qiy topgan davlatlardagi oquv markazlariga 
borib oqishini,  malakasini oshirishini tashkil etish.