N. M. Mahmudov, A. Nurmonov, A. Sh. Sobirov

177-mashq.
 
Gaplarni  ko‘chiring,  ko‘chirma  gapli  qo‘shma  gaplarning  
tuzilishiga  e’tibor  bering.
Abdulla  Qodiriy  bog‘da  ishlayotganida,  bir  odam  o‘tib 
ketayotib:
–  Ha,  ishlayapsizmi?  –  deb  so‘rabdi.
–  Yo‘q,  dam  olyapman,  –  deb  javob  beribdi  yozuvchi.
Ma’lum  vaqtdan  keyin  boyagi  odam  qaytib  o‘tsa,  Qodiriy 
bog‘da  o‘ylanganicha  aylanib  yurgan  ekan.
–  Ha,  dam  olyapsizmi?
–  Yo‘q,  ishlayapman,  –  deb  javob  qilibdi  ijod  olamiga 
sho‘ng‘igan  yozuvchi.  (R. Obidov)
178-mashq. 
O‘qing.  Gaplarni  qavs  ichida  berilgan  muallif  nomlaridan 
foydalangan  holda  ko‘chirma  gapli  qo‘shma  gapga  aylantiring.  Qanday 
yo‘l  bilan  qo‘shma  gapga  aylantirganingizni  ayting.
http://eduportal.uz

---

81
1.  Xalqning  ishonchini  oqlash  har  birimizning  muqaddas 
burchimizdir.  (Mirtemir)  2. Ertangi  kunimiz  bundan  ham  go‘zal 
bo‘ladi.  (A. Oripov)  3. Tabiatning  betakror  go‘zalliklari  yuragimga 
juda  yaqin.  (M. Ulug‘ova)  4. Inson  mehnati  beiz  qolmaydi.  
(E. A’zamov)
179-mashq.
  Matnni  davom  ettiring.  Unda  ko‘chirma  va  muallif 
gaplaridan  foydalaning.
Qo‘shiq  –  qalb  mulki.  U  hayotning  qalbdagi  aks-sadosi...
1. Ko‘chirma  gapli  qo‘shma  gaplar  qanday  qismlardan  tashkil 
topadi?
2. Muallif    gapi  deb  qanday  gapga  aytiladi?
3. Qanday  gapga  ko‘chirma  gap  deyiladi?
180-mashq. 
Uyga vazifa.
  Ko‘chirma  gapli  qo‘shma  gapga  to‘rtta 
misol  yozing.  Ko‘chirma  va  muallif  gaplarini  aniqlang.