38-dars. MATN VA LUG‘AT USTIDA ISHLASH
164-mashq.
She’rni o‘qing. Bog‘lovchisiz qo‘shma gaplarni
bog‘langan qo‘shma gaplarga aylantiring va ular orasidagi farqlarni
tushuntiring.
Muruvvat-u ma’rifatdir buyuklikning nishonasi,
Qadam qo‘ying, mana sizga asl yo‘lning ostonasi.
Jahon ichra buyuk yurtni ulug‘ doston etaylik biz,
Zamon keldi, Vatan bag‘rin go‘zal bo‘ston etaylik biz.
Ming-ming shukr, kelib davron istiqlolga erishdik biz,
Xarob bo‘lgan xonadonni butlamoqqa kirishdik biz.
Iymon nuri oqib turar bir gavhar bor qonimizda,
Ne-ne buyuk bobolarning bardoshi bor jonimizda.
Oldindadir hali hikmat, oldindadir imkonimiz,
Yetishgaymiz kelajakka, pokizadir vijdonimiz.
http://eduportal.uz
76
Jahon ichra buyuk yurtni ulug‘ doston etaylik biz,
Zamon keldi, Vatan bag‘rin go‘zal bo‘ston etaylik biz.
(A.Oripov)
165-mashq.
Quyida berilgan ergashgan qo‘shma gaplarni bog‘lovchisiz
qo‘shma gaplarga aylantiring va ular orasidagi farqlarni tushuntiring.
1. Kelinimga ko‘z tegmasin deb, isiriq tutatgandim.
(O‘.Hoshimov)
2. Gazetani o‘qimagan bo‘lsangiz ham, mana,
hammasidan xabardor ekansiz-ku.
(Erkin A’zam)
3. Suhbatingizga
sira to‘ymayman, chunki qalbingiz, tuyg‘ularingiz, muhabbatingiz
ushbu qor singari beg‘ubor.
(Xurshid Do
‘
stmuhammad)
4. Dam
oluvchilar sayrga ketishgan, shuning uchun atrofda shovqin yo‘q
edi. (Tohir Malik) 5. Said G‘afforbek bunday murojaatni kutmagan
edi, shu bois javobga shoshilib qoldi. (Tohir Malik)
166-mashq.
Quyida berilgan bog‘lovchisiz qo‘shma gaplarni
ko‘chiring, ularda ilgari surilgan g‘oyalarga munosabat bildiring. Sabr
haqida o‘z fikringizni ayting.
1. Har kim xato qilishi mumkin, faqat nodongina o‘z xatosini
tan olmaydi. (Sitseron) 2. Ikki dunyo ham mard va saxiylarniki,
mard bo‘l, ikki olam bo‘lur seniki. (Nizomulmulk) 3. Sabr bilan
yumush bitar, sabrsizlar o‘z oyog‘idan ketar. (Sa’diy) 4. Zakovat
qorong‘i tundagi mash’al kabidir, bilim nur taratuvchi yorug‘likdir.
(Yusuf Xos Hojib)
5. Ishni uning maqsadi boshqarib turadi; buyuk
maqsadga qaratilgan ish buyuk ish deb hisoblanadi. (A.P. Chexov)
167-mashq.
Qadimgi Rim faylasufi Senekaning «Yoshlikning
o‘tayotganini hech kim his qilmaydi, lekin u o‘tib ketganidan keyingina
hammaga seziladi» degan gapi asosida quyidagi savollarga javob bering.
Javoblaringizda qo‘shma gaplardan foydalaning.
1. Yoshlik nima?
2. Yoshligingizni qanday foydali ishlarga sarf etmoqdasiz?
3. Yoshlikda inson qaysi fazilatlarga ega bo‘lishi kerak?
http://eduportal.uz
77
Do'stlaringiz bilan baham: |