Gavdani
tutish,
qad-qomatni
tutish.
Gavdani tutish kimningdir turishi, o‘tirishi va
yurishiga taalluqli boʻladi.
Qoʻllar va oyoqlar va boshqa tana
a’zolarining holati faqatgina shaxsning ko‘ngli
holatini emas, u titraydimi, hayotga toʻlib-
toshgan, gʻayratli, asabiy va tashvishli, dadil va
oʽziga ishongan va shu kabilar emas, balki muloqot mavzusini anglab olish
koʻrsatadi. Malakali notiq tekis, oyoqlarini birlashtirgancha, polga nisbatan
dahanini parallel ushlab, umurtqasiga nisbatan ravon tutishi kerak.
Guruh oldidagi gavdani tutish muvaffaqiyatli nutqning asosidir. Yelkasi
osilgan yoki qorinning osilib turishi charchagandek yoki toliqqandek tuyuladi.
O‘tirishdagi gavdani tutish ham sizning shaxsiyatingizni
koʻrsatadi. Guruh muhokamasida qatnashchiga navbat
yetganida qaddini rostlaydi. Biroq, turli vaziyatlar turli
xilda gavda tutilishini talab etadi. Kimdir belini ravon
tutishi, ikkala oyoqlari polda biri boshqasidan ozgina
oldinda boʻlishi mumkin. Nafislik uchun soʽzlovchi
«Siz tabassum
qilmaguningizcha,
to`liq bezangan,
kiyingan bo`lmaysiz».
Gavdani tutish
so`zlovchining
qanchalik o`ziga
ishonganligi yoki
tortinchoqligi,
g`ayratli yoki
odamoviligini
namoyon qiladi.
197
oyoqlarini erkin harakatlantirishni, oyoqlarini poldan ko‘tarish, to‘gʻri chiziq
bo‘ylab yurish, katta qadamlar yoki mitti qadamlar tashlashdan chetlanishni
yodda tutishi kerak.Samarali nutq uchun, tabiiyki, gavdasini qanday
harakatlantirishni rivojlantirishi, nutqi davomida tana ogʻirligini oyoqqa
oʻtkazishni va qoʻllarini qanday holatda boʻlishini oʻrganishi kerak.
Imo-ishoralar.
Imo-ishoralar
muloqotni
samarali va mazmunini sermahsul qilish maqsadida
muhim ahamiyatga ega. Uzukni o‘ynash, kalit
zanjirini aylantirish yoki oʽz qoʻlini qattiq siqish
kabi imo-ishoralar soʽzlovchining koʻngil holatini
koʻrsatishi
mumkin.
Muloqotdagi
fikrini
maxfiylashtirish yoki ochib berishi mumkin.
Malakali notiq oyna oldida bir narsani mashq qilish
bilan mos imo-ishoralarni qoʻllashni oʻrganib oladi.
U shu xususda, doʻstlari yoki hamkasblaridan maslahat oladi. Biroq, imo-
isholarni qoʻllashda doimiy tarzda oʽzini baholab borishi va to‘gʻri ta’sir
koʻrsatishi uchun to‘gʻri imo-ishorani qoʻllashi kerak. Imo-ishoralarni qilishda
madaniy cheklovlar, jinsiy oqibatlar, axloqiy majburiyatlarga ehtiyotkor va
diqqatli boʻlish kerakQoʻl siqish, o‘tirish holati, bosh barmoqni ko‘tarish, qoʻlni
yuzga qoʻyish, boshni irgʻitish, yoqani itarish, barmoqlarni ishqalash, koʽz imo-
ishoralari, koʽzni qisish(yumish) va hokazolar misol boʻladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |