Falsafa ma’ruzalar matni

Falsafa yangilanishining xususiyatlari o’ziga xos namoyon bo’ladi. Dunyoqarashning yangilanishi keng qamrovli 
tushuncha sifatida xilma-xil xususiyat va yo’nalishlarga ega. Avvalo, uning har bir kishiga xos individual ong bilan uzviy 
aloqadorligi va unga tayanishini alohida ta’kidlash lozim. Bu jihatdan u insonning insoniylik bilan bog’liq xususiyatlarini 
takomillashtirishni anglatuvchi kuch va imkoniyatni belgilaydi. 
Sirasini aytganda, dunyoqarash ijtimoiy kuch darajasiga ko’tarilishi uchun muayyan faoliyat orqali amaliyotga 
aylanishi lozim. Chunki dunyoqarash hayot tajribalari tufayli e’tiqodga aylanadi va faoliyat mezoni bo’lishi mumkin. 
Bir tomondan, odamzod uchun tug’ma, nasliy xususiyat bo’lgan dunyoqarash irsiyat asosida avloddan avlodga 
o’tadi. Shu bilan birga, u ijtimoiy muhit ta’sirida rivojlanadi. Ijtimoiy munosabatlarga kirishgan kishilar esa, bir-biridan 
ma’naviy mezonlarni o’rganadi, ularning ta’sirida o’sib- ulg’ayadi. 
Ammo, aynan ana shu jarayonda ular sub’ektiv omil sifatida taraqqiyotga ta’sir ko’rsatadilar, muayyan maqsadga 
qaratilgan faoliyatlari orqali bu borada biror natijaga erishadilar. Falsafiy tafakkur yangilanishini harakatlantiruvchi 
kuchi nima, degan savolga javob izlar ekanmiz, shaxsning jamiyatdagi o’rni va faoliyatiga e’tibor bermaslik mumkin 
emas. Bu jarayonning umumiy va xususiy jihatlariga e’tibor qaratganda, uning alohida shaxs va jamiyat a’zosi, ya’ni 
oddiy fuqaro hayotidagi ana shunday xususiyatlarini hisobga olgan holda talqin qilgan ma’qul. 
Masalan, eng umumiy ma’noda, falsafiy dunyoqarashning yangilanishi, asosan, jamiyatdagi mana shu sohada ro’y 
bergan o’zgarishlarni ifodalaydi va o’z xususiyati va ahamiyati kengligi bilan ajralib turadi. Bunda ham bir qancha 
jihatlarga e’tiborni qaratishga to’g’ri keladi.