Falsafa ma’ruzalar matni

 
Reja: 
1. O’zgarish va taraqqiyot jarayonida takrorlanish tamoyili. Qonun tushunchasi, uning mohiyati va falsafiy talqini. 
2. Voqelik va o’zgarish jarayonida ayniyat va ziddiyat dialektikasi. Uning tabiat va jamiyatdagi xususiyatlari. 
3. Olamning mavjudligi — miqdor va sifat voqeligi tarzida. Taraqqiyotda tadrijiylik tamoyili. 
4. O’zgarish va rivojlanish jarayonida o’z-o’zini inkor etish tamoyili. Vorislik va yangilanish. 
 
Olamdagi narsa va hodisalarning harakati, o’zgarishi, bir holatdan ikkinchi holatga o’tib turishi, rivojlanishi, ular 
o’rtasidagi aloqadorlik va o’zaro ta’sir kabi masalalar qadimdan mutafakkirlar, olimlar, faylasuflar o’rtasida turli bahs, 
munozara, tortishuvlarga sabab bo’lgan. Chunki ular to’g’risida aniq bilimga ega bo’lmasdan turib, olam va uning 
taraqqiyoti, rivojlanish manbai, harakatlantiruvchi kuchlari to’g’risida hamda, eng asosiysi, kelajak haqida ilmiy 
tasavvurga ega bo’lish qiyin. 
Atrofimizdagi jamiki narsa-hodisalar, ya’ni eng mayda zarrachalardan tortib to Er, Quyosh, Koinotgacha barchasi, 
shu jumladan, kishilik jamiyati ham, doimo harakat, o’zgarish va rivojlanishdadir. Ular o’rtasida abadiy o’zaro 
bog’liqlik, o’zaro ta’sir va aloqadorlik mavjud. Olamda o’z-o’zidan, tasodifiy ravishda hech qanday harakat ham, 
o’zgarish ham yuz bermaydi.