O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi toshkent moliya instituti

Umumiy xarajatlarning iqtisodiy tasnifi: 

1.  Chiqim xarajatlari 

 

a)  Mudofaa 

b)  Boshqa davlat ma’muriyati 

2.  O’tkazma to’lovlar (Joriy) 

a)  Foiz to’lovlari 

---

 

 

71 

      

 

b)  subsidiyalar 

c)  davlatga 

va 

birlashgan 

territoriyalarga grantlar 

d)  boshqalar. 

3.  Budjet 

resurslarining 

yalpi 

kapital shakllanishi 

a)  Jismoniy aktivlar 

b)  Moliyaviy aktivlar 

4.  Boshqalar 

 

5.  Umumiy harajatlar 

 

 

Yillik  qiyoslash  kapital  shakllanishiga  xarajatning  o’sishini  yoki  muddatdan 

o’tib ketishini ifodalaydi. 

 

Davlat moliyasining xalqaro statistikasiga muvofiq davlat boshqaruvi sektori 

xarajatlari ikki mezon bo’yicha tasniflanadi: 

 

ularning funksional maqsadiga ko’ra; 

 

operatsiyalarning iqtisodiy tavsifiga ko’ra. 

Budjet  tasnifi  –  qaror  qabul  qilish  tizimining  muhim  vositasi  bo’lganligi 

sababli,  unda  davlatning  asosiy  funksiyalaridan  kelib  chiqadigan  davlat 

faoliyatining maqsadli yo’nalishlari aniq ko’rsatilgan bo’lishi kerak. 

Bu  vazifani  davlatning  asosiy  funksiyalarini  amalga  oshirish  bilan  bog’liq 

xarajatlarning  funksional  tarkibi  yechadi.  Umumlashgan  holda  bu  funktsiyalar 

barcha mamlakatlar uchun o’zgarmas va xarakterli bo’lib, ular qatoriga quyidagilar 

kiradi: 

 

davlat boshqaruvi; 

 

ichki va tashqi havfsizlikni ta’minlash; 

 

xalqaro faoliyat; 

 

ilmiy-texnika taraqqiyotiga ko’maklashuv; 

---

 

 

72 

      

 

 

ijtimoiy rivojlanish

. 

Iqtisodiy guruhlash xarajatlarni predmetli belgi asosida mufassal taqsimlash 

imkonini beradi (ish haqi, aholiga transfertlar va hokazolar) va barcha oluvchilarga 

budjet ijrosi nuqtai nazaridan yagona yondashuv imkoniyatini yaratadi.