Uzbekiston Respublikasi Oliy va urta maxsus ta'lim vazirligi

Floridiyalar sindi – Florideae 

 

       Bu sinfga suvo„tlarining yuksak tuzilgan vakillari kirib, jinssiz ko„payishi 

tetrosporalar,  jinsiy  -  esa  trixoginali  karpogonlar  yordamida  amalga  oshadi. 

Ushbu 

sinfning 

chuchuk 

suvda 

hayot 

kechiradigan 

yagona 

vakili  

Batraxospermum (Batrachospermum) bo„lib, u toza va tiniq suvlarda substratga 

yopishgan  holda,  to„pbarg  shaklidagi  bo„g„inlar  hosil  qilib,  shoxlangan 

ko„rinishda  bo„ladi.  Shoxchalar  yoki  barglar  to„plamining  hujayralarida 

donachasimon xromatoforlarli bo„lib, ularni assimilyator iplari deb yuritiladi.  

    Assimilyator iparini birlashtiruvchi bo„g„in oraligidagi iplari esa rangsizroq 

va  yirik  hujayralardan  tashkil  topgan.  Batraxospermum  O„zbekiston  sharoitida 

keng  tarqalgan  bo„lib,  unda  geteromorf  nasllar  gallanishi  kuzatiladi.  Dengiz  va 

okeanlarda  juda  keng  tarkalgan,  har  xil  ipsimon  ko„rinishga  ega  bo„lgan, 

floridiyalarning  vakillaridan  Polisifoniya  (Rolysiphonia)  shoxlangan  butacha 

ko`rinishda  bo„lib,  o„rta  qismida  markaziy  hujayralar,  uning  ustida  esa  po„stloq 

qavatni  hosil  qiluvchi  perisentral  hujayralar  (bir  yoki  ko`p  qavatli)  joylashgan. 

Polisifoniyaning  jinsiy  ko„payish  a‟zolari  ancha  murakkab  tuzilgan  va 

rivojlanishining  oxirgi  bosqichida  ko„phujayrali  maxsus  uyacha  -  sistokarpiy 

vujudga  keladi.  Sistokarpiyning  ustki  qismida  joylashgan  maxsus  teshikchadan 

pishib  yetilgan  karposporalar  birin-ketin  chiqib  turadi.  Polisifoniyada  diploid 

murakkab  karposporofitli  izomorf  nasllarning  gallanishi  kuzatiladi.  Qizil 

suvo„tlarining  tallomini  tuzilishi    jihatidan  eng  murakkab    vakillaridan  biri 

Delesseriya  (Delesseria)  hisoblanadi.  U  uzunligi  80  sm    gacha    bo„lgan  tallomi 

plastinkasimon,  tashqi  ko`rinishi  jihatidan  yuksak  o„simliklarga  o„xshash,  barg 

plastinkalari  tomirlangan,  ostki  qismida  esa  poyachaga  o„xshash  bandi 

---

12 

 

joylashgan,  qizg„ish  tusdagi  suvo„ti.  Tallomining  ustki  qismini  xromatoforli 

mayda  hujayralar  o„rab  olgan.  Ko„payish  organlari  maxsus  bargchalar  - 

sporofillarda  hosil  bo„ladi.  Delesseriya  dengizlarning  sublitoral  qismida  keng 

tarqalgan.  

    Qizil  suvo„tlari  jamiyatning  xo„jalik  faoliyatida  keng  ishlatiladi.  Ularni 

oziq-ovqat  sifatida  iste‟mol  qilish,  sanoatda  ko„plab  ishlatiladigan  agar-agar 

moddasi  olish,  chorva  mollariga  ozuqa  va  mineral  ug„it    sifatida  qo„llanib 

kelinmoqda.