13. Психологоя асослари

3.
 
Гуруҳ аъзолари ёки айнан бир болага каратилган аник бир 
йўналишдаги этюд ва уйинлар. 
Максад – боланинг алохида характер хислатлари, кайфиятини коррекциялаш, 
моделлаштиришга каратилган (ишлаб чикилган) стандарт ҳолатлар тренинги. 
4.
 
Мушакларни психологик машқ килдириш даври. 
Максад – эмоционал тангликни олиб ташлаш, исталган кайфият ва феъл-
атворга эришиш.

---

БИБЛИОТЕРАПИЯ 
В.М.Мясищевнинг ёзиши бўйича – “ Библиотерапия услуби ўзида 
китобшунослик, психология, психотерапия, психокоррекциянинг му-
раккаб қўшилмасини мужассам этади. 
Библиотерапия- мижозга махсус йўналиш бериш, йўналтирувчи таъсир 
этиб, махсус танланган адабиётни ўқитиб, руҳий ҳолатини нормаллашти-
риш ёки оптимизациялашга қаратилади. 
Коррекция (йўналтирилган) ўқишнинг оддий ўқишдан фарқи унинг у ёки 
бу руҳий жараён, ҳолат, шахс хусусиятларига йўналтирилганлиги: 
ўзгарган- уларнинг нормаллашуви; 
нормал- уларни босиқлик, вазминлаштириш учун. 
Коррекция (йўналтирилган) ўқишнинг таъсири шундаки, у ёки бу 
образлар ва улар билан боғлиқ ҳиссиётлар, қизиқиш, хоҳиш-истак, фикрлар 
китоб орқали қабул қилиниб, ўз образ ва фикрларининг камчи-лигини 
тўлдиради, хавотирли фикр ва ҳиссиётларни ўзгартиради ёки янги оқим, 
янги мақсад сари йўналтиради. Шундай қилиб, мижознинг ҳиссиёт 
таъсирини кучайтириш ёки бўшаштиришга таъсир этиб, рухий мувозанат-
ни тиклашга қаратилади. 
Библиотерапия услублари
Библиотерапия услубини бир неча босқичга бўлиш мумкин: 
1.
 
Психокорректорнинг ўз-ўзини тайёрлаш. 
Унинг ичига ўзининг шахсий библиотерапевтик рецептурасини 
тайёрлаш, яъни адабиётлар рўйхати ва китоблар билан махсус коррекцион 
нуқтаи назар билан танишув.Бошланишда 2-3 та ном билан бир неча жанр 
олинади. 
Вақт ўтиши билан жанр ва китоблар миқдорини ошириш билан 
рецептурани кенгайтириш тавсия этилади.Ўзи учун баъзи боблар, 
бўлимлар ва умуман китоб учун кўчирмалар билан қўшиб, тақриз ёзиб 

---

бориш зарур, ҳамда унда, айниқса, кўзга ташланган, ёрқин мавзулар, 
фикрлар, бобнинг ўй ва ташвишлари, муаллифнинг шахсий хусусиятлари 
қисқача ёзиб борилади. 
Бошланишда бу библиотерапевтга тегишли матнларга этибор қаратишга 
ёрдам беради. Бунинг учун алоҳида кутубхоналарда кўпроқ китоблар 
бўлиши зарур ва мижознинг ўзида бу китоб бўлмаганда уни осон топсин. 
Бундан ташқари мижозга китоб бетларининг четларида белгилар қўйишга 
руҳсат берилиши керак, бу мижозга ташҳис қўйишни осонлаштиради.