Rivojlanishi tarixidan

Buyonqulixon  maqbarasi  (XIV  asr).  Bu  maqbara  1358  yilda  Samarqandda 
o'ldirilgan  Mo'g'ul  xoni  chingiziy  Buyonqulixon  qabri  ustiga  qurilgan.  Maqbara 
katta  va  kichik  xonaga  bo'lingan.  Maqbaraning  tort  tomonida  naqshinkor  ustunlar 
bor.  Devor  ichidan  qorong'i  va  tor  yo'lak  o'tadi.  Maqbaraning  ichki  va  tashqi 
tomoni  rang-barang  bo'yoq  bilan  bezatilgan.  Bu  erda  zangori,  ko'k,  binafsha  rang 
va  oq  bo'yoqlargina  ishlatilgan.  Bo'yoqlar  g'oyat  toza  va  tiniq.  O'sha  zamonda 
peshtoq  xam  qurilgan.  Faqat  u  binodan  alohida  qurilgan.  Maqbara  peshtoqi  ham 
koshin bilan bezatilgan. 
1926  yilda  maqbara  ta'mir  etildi.  Uning  baland  supa  ustiga  qurilganligi 
yaqinda aniqlandi. 
Zindon  —  XVII  asr  oxirlarida  SHaxristonning  shimoli-g'arbiy  burchagidagi 
tepalikda  (hozirgi  kolxoz  o'rnida)  qurilgan.  Bino  ko'rimsiz  bo'lib,  baland  g'isht 
devor  bilan  gir  aylantirib  o'rab  olingan.  Zindonga  janubiy  devordagi  pastak 
peshtoqdan  kirilgan.  Kichkina  hovli  ikki  qanotli  tosh  binoga  olib  boradi.  O'ng 

---

qanotning  boshidagi  xonaga  qarzini  uzolmagan  kishilar  qamalgan.  Binoning  chap 
qanotidagi  to'rtinchi  xona  kishida  og'ir  taassurot  qoldiradi.  U  qorovulxona 
orqasidagi  5  metrli  chuqur  erto'ladir.  Er  ustidagi  qismi  darchali  qubba,  erto'laga 
katta teshikdan tushiladi. 
Zindon  hovlisidan  mahbuslar  «pirining»  qabri  hamda  zindonning  sharqiy  va 
shimoliy  tomonlaridan  o'tadigan  baland  tor  yo'lak  bor.  Hozirgi  vaqtda  zindonga 
Buxoro o'lkashunoslik muzeyining eksponatlari qo'yilgan.