Toshkent davlat yuridik universiteti mamasiddiqov muzaffarjon musajonovich esanova zamira normurotovna

 
1.5. Fuqarolik sud ishlarini yuritish turlari va bosqichlari 
 
Fuqarolik sud ishlarini yuritish turlari (FPKning 1-moddasi) 
Da’vo 
tartibida 
ko‘riladigan 
ishlar 
 
Buyruq  
tartibida 
ko‘riladigan 
ishlar  
 
Alohida 
tartibda 
ko‘riladigan 
ishlar 
 
Hakamlik sudining 
hal qiluv qarori bilan 
bog‘liq ishlar 
 
Chet davlat sudlarining  hamda 
chet davlat hakamlik 
sudlarining  (arbitrajlarining ) 
hal qiluv qarorlarini tan olish 
va ijroga qaratish bilan  
bog‘liq ishlar  
 
 
Da’vo  tartibidagi  ishlarda  huquq  to‘g‘risida  nizo  mavjud  bo‘ladi.  Masalan,  oila,  uy-joy, 
mehnat, fuqarolik huquqiy munosabatlardan kelib chiqadigan ishlar kiradi. Ushbu ishlarda taraf 
sifatida da’vogar va javobgar ishtirok etadi. 
Buyruq tartibida ko`riladigan ishlarda huquq to‘g‘risida nizo mavjud bo‘lmaydi. Mazkur 
ishlarda taraflar undiruvchi va qarzdor nomlanadi. Ushbu ishlar bo‘yicha sud majlisi bo‘lmaydi 
va sud arizaga ilova qilingan hujjatlar asosida o`zi nomidan 3 kun ichida sud buyrug`i chiqaradi.  
Alohida  tartibida  ko`riladigan  ishlarda  huquq  to‘g‘risidagi  nizo  bo‘lmaydi,  biror  bir 
shaxsga  nisbatan  da’vo  ham  qo‘zg‘atilmaydi,  arizachi  sudga  faqat  o‘z  muddaosini  bildiradi  va 
uning  arizasi  asosida  ish  qo‘zg‘atiladi.  Masalan,  yuridik  faktni  belgilash,  fuqaroni  bedarak 
yo‘qolgan  deb  topish  yoki  o`lgan  deb  e`lon  qilish  va  xakozo.  Agar  sud  alohida  tartibda  ish 
ko`rayotganida  manfaatdor  shaxs  biron-bir  huquq  to‘g‘risidagi  nizo  qo‘zg‘atsa,  sud  arizani 
ko`rmasdan qoldiradi va arizachiga umumiy tartibda murojaat qilish huquqini tushuntiradi.  
Fuqarolik ishlari bo‘yicha sud tomonidan ko‘rib chiqiladigan, hakamlik sudining hal qiluv 
qarori  bilan  bog‘liq  ishlar  jumlasiga  hakamlik  sudlarining  hal  qiluv  qarorlarini  bekor  qilish 
to‘g‘risidagi  va  hakamlik  sudlarining  hal  qiluv  qarorlarini  majburiy  ijro  etish  uchun  ijro 
varaqalari berish haqidagi arizalar bo‘yicha ishlar kiradi. 
Chet davlat sudining yoki chet davlat hakamlik sudining (arbitrajining) hal qiluv qarorini 
tan olish va ijroga qaratish to‘g‘risidagi ishlarda ariza hal qiluv qarori foydasiga chiqarilgan nizo 
tarafi ya’ni undiruvchi tomonidan qarzdorga nisbatan ariza beriladi.  
 
 
Fuqarolik protsessining bosqichlari quyidagilar:  
 

---

 
FUQAROLIK PROTSESSUAL HUQUQI