Alisher Navoiyning avtobiografik g’azallari

3.  XVI-XIX  asrlarda  yaratilgan  tazkira,  tarixiy  va  badiiy-ilmiy  asarlar. 

Alisher  Navoiy  dahosi  va  uning  takrorlanmas  badiiy,  ilmiy  ijodi  XVI-XIX 

asrlarda  yashab  ijod  etgan  shoirlar,  tarixchilar  va  adabiyot  ixlosmandlarining 

doimo  diqqat  markazidan  o’rin  olib  keldi.  Lutf  Alibek  Ozarning  “Otashkadai 

Ozariy”,  Som  Mirzo  Safaviyning  “Tuhfai  Somiy”,  Rizoqulixon  Hidoyatning 

“Majmua’  ul-fusaho”,  Faxriy  Heraviyning  “Latoyifnoma”,  Mirzo  Haydar 

Do’g’latning  “Tarixi  Rashidiy”,  Abdulmo’minxonning  “Tom  ut-tavorix”  kabi 

mumtoz  manbalarida  Alisher  Navoiy  zamondoshlari  asarlarida  kuzatilgani 

singari  shoir  ijodiga  xolisona  baho  beriladi,  hayoti  va  faoliyatiga  doir  qiziqarli 

lavhalar  keltiriladi.  Biroq  yuqorida  ro’yxati  keltirilgan  asarlar  ma’lumotiga 

munosabatda  ehtiyot  bo’lishimiz  lozim.  Chunki  o’sha  tazkira,  tarixiy  kitoblar 

                                                

1

 Izzat Sulton. Navoiyning qalb daftari. Toshkent, 1969.  

---

10 

 

mualliflarining  Alisher  Navoiy  haqidagi  tasavvurlari  birinchi  va  ikkinchi 

manbalar  ma’lumotlari  orqali  bilvosita  shakllangan.  Shu  ma’noda  ularning 

qaydlarida  noaniqliklar  kuzatilishi  mumkin.  Xullas,  uchinchi  manbalarning 

ma’lumotlari  Alisher  Navoiy  ko’lamdor  faoliyatini  oydinlashtirish  uchun  turtki 

bersada,  jiddiy ilmiy xulosalarga kelish uchun asos bo’lishi qiyindir.