Iso alayhissalom yerda qancha muddat turadilar va so‘ng qaerga dafn etiladi?
Ibn Kasir tafsirida yozadi: «Abdurahmon ibn Odam Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat
qilgan hadisda Iso alayhissalomning samodan tushib, yerda qirq yil yashashlari, so‘ng
vafot etishlari va u Zotga musulmonlar janoza o‘qishi hikoya qilingan. Muslim keltirgan
Abdulloh ibn Umar rivoyatida esa, Isoning yerda yetti yil bo‘lishlari aytilgan. Ehtimol,
Isoning yer yuzida qirq yil turishida u Zotning samoga ko‘tarilishlaridan oldingi va yerga
qaytib tushishlaridan keyingi umrlari qo‘shib hisoblangandir. Vallohu a’lam!
Ya’ni, sahih qavlga ko‘ra, u Zot 33 yoshida samoga ko‘tarilganlar. Jannat ahli
haqidagi hadisda jannatga kirgan mo‘minlar otalari Odam alayhissalom suratida
bo‘lishlari va yoshlari esa Iso yoshida – 33da bo‘lishi xabar qilingan. Ibn Asokirning:
«Iso 150 yoshida osmonga ko‘tarilgan», degan rivoyati esa, haqiqatdan yiroq hamda
sahih naqllarga ziddir.
Hofiz ibn Asokir Iso alayhissalom haqida gapirayotib, ba’zi salaflardan: «U
Rasulullohning (sollallohu alayhi vasallam) yonlariga qo‘yiladi», degan so‘zni keltirgan.
Vallohu a’lam (Ibn Kasir so‘zi tugadi).
Ibn Asokir keltirgan rivoyatni Termiziy Abdulloh ibn Salomdan rivoyat qiladi:
«Tavrotda Muhammad alayhissalom sifatlari va Isoning u zot yonlariga qo‘yilishi
yozilgan».
Abu Mavdud Madaniy aytadi: «Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) qo‘yilgan
hujrada bir qarich joy qolgan» (Termiziy rivoyati, hasan).
Ibn Kasirning yuqoridagi ikki – «40 yil» va «7 yil» haqidagi rivoyatni jamlashi (33ga
7ni qo‘shib, 40 yil qilgan edi), ya’ni, bir-biriga bog‘lashi to‘g‘ri, kuchli qavl. Chunki
mazkur ikkala rivoyat ham sahih. Shu bois, modomiki ularni bir-biriga bog‘lash mumkin
ekan, hech qaysi rivoyatni rad etishning hojati yo‘q. Vallohu a’lam.
Men Iso alayhissalomning Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) hujralariga dafn
qilinishlari haqidagi rivoyatni ham to‘g‘ri deb bilaman. Vallohu a’lam. Chunki roviy (ya’ni,
Abdulloh ibn Salom) yahudiylarning ulkan ulamolaridan bo‘lgan. U Rasululloh (sollallohu
alayhi vasallam) sifatlarini Tavrotda topganidan so‘ng Alloh hidoyati ila Islomni qabul
qilgan edi. Payg‘ambar alayhissalom davrlariga qadar Tavrotda tahrif – buzilgan o‘rinlar
unchalik ko‘p emasdi. Demak, Abdulloh ibn Salom aytgan yuqoridagi xabar ham
Tavrotning aslidan olingan. Chunki tahrif Tavrotga ilgariroq kiritilganida edi, yahudiylar
undagi Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) sifatlari zikrini ham, mazkur rivoyatni ham
olib tashlagan bo‘lardilar. Vallohu a’lam.
Do'stlaringiz bilan baham: |