Namangan muhandislik-pedagogika instituti



Download 1,09 Mb.
Pdf ko'rish
bet39/89
Sana05.08.2021
Hajmi1,09 Mb.
#138832
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   89
Bog'liq
umumiy va noorganik kimyo (1)

 

  H     

 

 





   

  H 

   



 + 



 

  ..     

 

 





 

  .. 

   

 | 

H  :  N  : 



H



+

 



 





H  :  N 

:  H   | 

 

  ..     

 

 





 

  .. 

   

 | 

 

  H     

 

 





   

  H 

   



 

 

Koordinatsion  bog’lanishning  yuqoridagi  tarzda  hosil  bo’lishini  donor-akseptor  mexanizm  deb  ham  ataladi. 



Donor-akseptor bog’lanish ikki xil molekula orasida ham yuzaga chikishi mumkin. Masalan,  

 

H



3

N: + BF

3

 



  H

3

BF



3

 

 



Bu yerda NH

3

 elektron juftli donor bo’lib, BF



3

 bu elektron juft uchun akseptordir. 

CO molekulasida ham ichki donor-akseptor bog’lanish mavjuddir. Bunda uglerod akseptor, kislorod donor va-

zifasini o’taydi. 

 

Metall bog’lanish. Ko’pchilik metallarning o’zlariga xos bir necha xususiyatlari mavjud bo’lib, bu bilan ular 

boshqa  oddiy  va  murakkab  moddalardan  farq  qiladi.  Metallarning  suyuqlanish  va  qaynash  haroratlarining  yuqori 

bo’lishi,  metall  sirtidan  yorug’lik  va  tovushning  qaytishi,  ulardan  issiqlik  va  elektrning  yaxshi  o’tishi,  zarba  tasirida 

yassilanishi  kabi  xossalari  metallarning  eng  muhim  fizik  xossalaridir.  Bu  xossalar  faqat  metallarga  mansub  bo’lgan 

metall bog’lanish mavjudligi bilan tushuntiriladi. 

Metall atomida valent elektron soni u qadar ko’p emas, lekin metall atomida elektronlar bilan to’lmagan orbit-

allar ko’pdir. Valent elektronlar metall atomining yadrosi bilan bo’sh bog’langan, shuning uchun elektronlar metallning 

kristall  panjarasi  ichida  erkin  harakat  qiladi.  Metall  tuzilishini  quyidagicha  tasavvur  qilish  kerak:  metallning  kristall 

panjara  tugunlarida  (uchlarida)  musbat  zaryadli  metall  ionlari  zich  joylashgan  bo’lib,  panjara  ichida  erkin  elektronlar 

harakat qiladi. Bu elektronlarning harakati gaz qonunlariga bo’ysunganligi uchun ularni elektron gaz deb ataladi.  

Demak,  nisbatan  ancha  kam  miqdordagi  valent  elektronlar  ko’p  miqdordagi  metall  ionlarini  bir-biri  bilan 

bog’lab turadi.  Shu bilan birga  bu elektronlar erkin harakatlana  oladi.  Binobarin, metallarda kimyoviy bog’lanishning 

harakatchan turi, yani kuchli lokallanmagan bog’lanish borligini ko’rish mumkin. Bu bog’lanish  metall bog’lanish deb 

yuritiladi. 

 


Download 1,09 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   89




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish