Toshkent moliya instituti zulxumor toirovna abdalova zulxumor nazarovna tojiyeva


Yalpi  ichki  mahsulotda  tarmoqlar  tarkibi  ulushi  (foizda)



Download 6,69 Mb.
Pdf ko'rish
bet72/114
Sana03.08.2021
Hajmi6,69 Mb.
#137685
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   114
Bog'liq
Iqtisodiy geografiya

Yalpi  ichki  mahsulotda  tarmoqlar  tarkibi  ulushi  (foizda)
In d ik ato rlar
1990  yil
2000  yil
2010  yil
Jam i
100
100
100
Sanoat
17,6
14,2
24,0
Q ishloq  xo‘jaligi
33,4
30,1
17,5
Qurilish
5,8
6,0
6,4
T ransport  va  aloqa
5,2
7,7
12,4
Savdo
4.5
10,8
9,0
va  boshqalar
22.2
18,7
23,7
Manba:  Основные  тенденции  и  показатели  экономического  и 
социального  развит ия  республики  Узбекистан  за  годы  независимости 
(1990-2010  гг.)  и  прогноз  на  2011-2015  гг.  Статистический  сборник.- 
Т.:  Узбекистан,  2011.  С.36.
U sh b u   ta rm o q n in g   ja m i  san oat  ishlab  chiqarishdagi 
ulushi 
18,3  fo izd an   24,1  foizga  chiqd i.  m am lak a tn in g  
yoqilg‘i-en e rg etik a  m ustaqilligi  ta 'm in la n d i  va  ta rm o q n in g  
qayta  ishlash  salohiyati  kengaydi.  A yniqsa,  neft  va  gaz 
k o n d en satin i  qazib  olish  yillik  hajm i  1990-yilga  n isb atan
123


2010  yilda  1,4  m artaga,  tabiiy  gaz  ishlab  ch iq arish   h ajm i  1,6, 
yo n u v ch i  gaz  ishlab  ch iq arish   esa  m a z k u r  d av rda  15,2 
b aro barg a  o ‘sdi.  B u  san o at  ta rm o g ‘i  gaz,  n eft,  k o ‘m ir  qazib 
chiqarish,  n eftn i  q ay ta  ishlash  va  tay y o r  m a h su lo tla rn i 
iste ’m o lchilarg a  yetkazib  b erish n i  o kz  ichiga  oladi.  S h u la rd a n  
biri  elek tro en erg etik ad ir.
E lektroen ergiya  tarixi  1923-yilda  T o sh k en t  yaqinidagi 
B o‘zsuv  k an alid a  G E S   qurilishi  b ilan   b o sh lan ad i.  U sh b u  
G E S n in g  
b irin ch i 
n avb ati 
1926-yilda 
foydalanishga 
to psh irilgan .  19  ta   G E S d a n   ibo rat  C h irc h iq -B o ‘zsuv  kaskadi 
m u h im   energiya  m an b aid ir.  0 ‘zb ek isto n   rivojlangan  elek tr 
en erg etika  tizim iga  ega.  R esp ub likada  u m u m iy   q u w a ti 
11220  m vt.ga  ten g   37  elek tro stan siy a  ishlaydi.  S h u n d a n   9800 
m vt  issiqlik  stansiyalariga,  1420  m v t  gidroelek trstan siy alarg a 
to ‘g ‘ri  keladi.  B arch a  elek tro stan siy alar  salohiyati  b ir  yilda 
56-57  m lrd   k v t/s.  ga  teng  elek troenerg iy a  ishlab  ch iq arish g a 
im k o n   berad i.  Suv  elek tr  stansiyalari  o rasid a  en g   kattasi 
C h o rb o g 4  G E S   hisob lanad i  (q u w a ti  660  m ing  k v td an   o rtiq ).
Issiqlik 
elek tro stan siy alari 
ich id a 
S irdary o, 
Y angi- 
A ngren,  T o sh k e n t  va  N av o iy   G R E S la ri  h a r  birinin g  q u w a ti 
1000  m v t.d an   oshadi.  0 ‘rta  O siyoda  en g   yirik  —  T o lim a rjo n  
G R E S in in g   qurilishi 
d avo m   etm o q d a , 
b ir  n e c h a   yuz 
kilo m etrlik   e le k tr  u zatu v ch i  lin iy alar  ishga  tushirild i.  Y angi 
A ng ren   G R E S in in g   7-en ergiya  bloki  q u rib   ishga  tu shirild i. 
S irdaryo  G R E S i  m o d ern izatsiy a  qilindi.  T o sh k en t,  S irdaryo, 
N avoiy,  T ax iato sh  kabi  yirik  issiqlik  elek trostansiy alari 
respublikadagi 
asosiy  elek troenerg iy an i 
hosil 
qilm o qd a. 
T o sh k en t  lE S in in g   q u w a ti  1920  m ing  kVt  ga  y aq in ,  Y angi 
A ng ren   lE S n ik i  2400  m ing  kvt  (N u ro b o d   sh ah arch asi). 
S h un in g d ek ,  A ng ren   sh ah rid a  A n g ren   -  1  IE S   (600  m ing 
kV t)  h a m   ishlab  turib d i.  M a z k u r  issiqlik  elek tr  stansiyalari 
k o ‘m ir,  m a zu t  va  gaz  asosida  ishlaydi.
B ugungi  k u n d a  m am lak atd ag i  g id ro elek tro stan siy alari- 
ning  u m u m iy   q u w a ti  1420  m egavatni,  elek tr  ta rm o q larin in g  
uzunligi  224  m ing  k ilo m e tm i  tashkil  etad i.  C h o rv o q , 
X o jik ent,  G ‘azalk en t,  F a rh o d   G E S la ri  elek tro en erg iy aga 
b o ‘lgan  eh tiy o jn i  t a ’m in lash g a  x izm at  q ilm o q d a.  A ynan 
e le k tr  energiya  hosil  qilish  va  u n i  is te ’m ol  qilish  b o ‘y ich a
124


0 ‘zb ek isto n   M D H   davlatlar!  ic h id a  R ossiya,  U k rain a, 
Q o zo g ‘isto nd an   keyin  to ‘rtin c h i  o ‘rin d a  turad i.
2008-yilda  ishga  tush irilgan   uzunligi  165  km lik  Y angi 
A n gren  issiqlik  e le k tr  stansiyasi  —  « 0 ‘zbekiston»  yuqori 
kuch lan ish li  e le k tr  u zatish  liniyasi  b arp o   etildi.  S irdaryo 
issiqlik  elek tr  stansiyasini  «S o‘g ‘diyona»  k u ch lan tirish   s ta n ­
siyasi  bilan   b o g ‘laydigan,  G ‘u z o r-S u rx o n   y u q o ri  ku ch lanish li 
elek tr  u zatish   liniyalari  va  T o sh k e n t  sh ah ri  elek tr  ta ’m in o ti 
ob yek tlari 
loy ihalarini 
am alga 
o shirish 
ishlari 
d avom  
etm o q d a .  X ojiza  k o n id a  p o lim etall  rudalarga  ishlov  berish 
kabi  loyihalar,  N av o iy   k o n -m etallu rg i  k o m h in atin in g   b ir 
q a to r  yangi  oby ektlarin i  Ь а ф о   etish   ishlari  nihoyasiga 
yetkazildi.  S huni  alo h id a  t a ’kidlash  lozim ki,  b ir  n e c h a   kichik 
stansiyani  o ‘z  ichiga  olgan  «Yangi  A n g r e n - 0 ‘zbekiston» 
L E P -5 0 0   elek tr  u z a tish   liniyasi.  Q am ch iq   dovoni  orqali 
o ‘tadig an  165  km lik  « O h an g aro n -P u n g o n »   m agistral  gaz 
qu vuri,  « G ‘u zo r-S u rx o n »   yu qo ri  voltli  e le k tr  u zatish   liniya- 
sini  qurish   b o ‘yich a  strategik  investitsiya  lo yihalarini  am alga 
o sh irish   natijasida  m am lak a tim izd a  yagona  elek tr  va  gaz 
ta rm o g ‘i  tizim larin i  tashkil  etish   ishlari,  asosan  y aku nlan di.
N e ftn i  qazib  olish  va  n eftn i  qayta  ishlash  san o atin in g  
tashkil  etilishi  respublika  en ergetika  xavfsizligini  ta ’m inlay 
b o sh lad i. 
M a z k u r  y oqilg‘i 
san o ati 
ta rm o g ‘ining 
asosiy 
k o rxonalari  T o sh k en t,  F a rg ‘o n a ,  Q ashq adary o,  B uxoro  va 
S urxo nd aryo   viloy atlarida  qurilgan.  C h u n k i,  respublikadagi 
160  d an   o rtiq   neft  va  gaz  konlari n ing   115  tasi  B uxoro-X iva 
geologik  provinsiyasida,  27  tasi  F a rg 'o n a   vodiysi,  10  tasi 
S urxo ndaryo ,  7  tasi  U sty u rtd a  joylashgan.
M ustaqillik   yillarida  energetik a  m ustaqilligiga  erishishn i 
t a ’m in lash   b o ‘yicha  d asturga  b in o a n   neft  va  gazni  qayta 
ishlaydigan 
ta rm o q larn i 
rivojlantirish 
m aq sad id a 
eng 
zam o n av iy   texnologiyalarga  ega  h o ‘lgan  B uxoro  neftni  qayta 
ishlash 
zavodi 
F ran siy an in g  
«Teknep»  va 
S h o ‘rtangaz 
gazkim yo  m ajum asi  «ABB»  kabi  xorij  ko m p an iy alari  bilan 
ham k o rlik d a  yaratildi.  F a rg ‘o n a   n eftn i  qayta  ishlash  zavodi 
to ‘liq  rek on struk siya  qilind i  (u  Y ap o n iy a  firm alari  bilan  
birgalikda  250  m ln.  A Q S H   dollariga  yaq in   m a b lag ‘  hisobiga 
q ay ta  ta ’m irlan d i).  G azk im y o   ta rm o g ‘ining  yaratilishi  tabiiy 
gazni  t o i i q   q ay ta  ishlash  va  ishlab  ch iq arish n in g   yangi
125


shakllarini,  ta rm o q larin i  y o ‘lga  q o ‘yishga  im k o n   b erdi. 
S h un in g d ek ,  «G azli»  q o ‘sh im c h a  k o m p resso r  stansiyasi  ishga 
tu sh irild i,  « Q o ‘n g ‘irot»  k o m p resso r  stansiyasida  k u niga  35 
m illio n   kub  m e tr  gazni  q u ritad ig an   in sh o o t  b arp o   etildi. 
T u rk m a n isto n d a n  
0 ‘zb ek isto n  
h u d u d i 
o rq ali 
X itoyga 
o ‘tad ig an   gaz  qu vurini  to rtish   ishlari  y ak un land i.
G a z   qazib  olish  va  u n in g   is t’em o li  y ild an   yilga  ortib 
b o rm o q d a.  C h u n o n c h i,  1991-yilda  41,8  m lrd   m e tr  kub  gaz 
ishlab  chiq arilg an   b o ‘lsa,  2000-yilda  b u   k o ‘rsatk ich   56,4 
m lrd   m e tr  kubga  yetdi.  R espublika  yo qilg ‘i  balan sid a  hissasi 
90  foizga  te n g   b o ‘lgan  gaz  xom ashyosi  m u rak k ab   geologik 
q atlam ,  y a 'n i  3500  m e tr  va  u n d a n   c h u q u rd a n   qazib  olinadi. 
A h olini  q ulay  yoqilgh   turi  b ilan   ta ’m in lash   m aqsad id a 
A n d ijo n   viloyatining  X o ‘ja o b o d   sh ah rid a  yirik  yer  osti  gaz 
o m b o ri  qurilgan.  Bu  in sh o o tn i  qurishga  70  m ln   A Q S H  
dollari  sarflangan.
R espublika  h ud u d id ag i  F a rg ‘o n a ,  O ltiariq   va  B uxorodagi 
Q o ro v u lb o zo r  n eftn i  qayta  ishlash  zavodlari,  M u b o rak   va 
S h o ‘rtan dagi  gazni  qayta  ishlash  zavo dlari  x ilm a-x il  n eft  va 
gaz  m a h su lo tlari  ishlab  c h iq arm o q d a  va  h a tto   ay rim   neft 
m a h su lo tlari  ch etga  ek sp o rt  h a m   qilirtm oqda.  S h o ‘rtangdagi 
zavodda  yiliga  125  m ing  to rm a  p o lietilen ,  140  m in g  to n n a  
suyultirilgan  gaz,  130  m ing  to n n a   yengil  k o n d en sat,  4 
m illiard  kub  m e trd a n   ziyod  gaz  va  4  m ing  to n n a   o ltingugurt 
olinadi.
G a z n i  qayta  ishlaydigan  zam o n av iy   zav od   q u rish n i  o ‘z 
tarkibiga  olgan  Q an d im   g u ru h i  k o n la rin i, 
S hu nin gd ek , 
X au zak  va  S hodi  k o n larin i  o ‘zlashtirish,  istiqbolli  uglevo- 
d o ro d   xo m ashyo  k o n la rid a  geologiya-qidiruv  ish larini  olib 
b o rish   b o ‘yicha  yirik  lo y ih alar  m ayjud.  M azk u r  lo y ih alard an  
tash q ari  Surgil  kon i  bazasida  U sty u rt  gaz-k im y o   m ajm uasin i 
barp o   etish,  Q alm o q q ir  k o n in i  k engaytirish  va  rek on stru ksiya 
qilish,  N av o iy   issiqlik  elek tr  stansiyasida  b u g ‘-gaz  m o sla- 
m asini  qu rish ,  Y angi  A n g ren   issiqlik  elek tr  stansiyasinining 
besh ta  en ergiya  b lok in i  yil  dav om id a  k o ‘m ir  asosida  ishlash 
tizim iga  o ‘tk azish,  O lm aliq  k o n -m etallu rg iy a  k o m b in atin in g  
m isni  bo yitish  fabrikasini  rek on stru ksiy a  qilish  va  b o shq a 
loyihalari  strategik jih a td a n   m u h im   aham iyatg a  egadir.
126


Y oqilg‘i-en e rg etik a  m ajm u id a  k o ‘m ir  san o atin in g   o ‘m i 
h a m   b o r.  A n g ren   q o ‘n g ‘ir  k o ‘m ir  k o n i  va  S urxo ndaryodagi 
S harg‘u n ,  B oysun  to s h k o ‘m ir  k o n la rin in g   yoqilg‘i  balansida 
u lu sh i  k atta.  U la m in g   u m u m iy   zaxirasi  2  m illiard   torm a. 
A n g ren   q o ‘n g ‘ir  k o ‘m ir  k o n i  O bzb ek isto n d a  ch iq arilad ig an  
ja m i  k o ‘m irn in g   95  foizini  beradi.  U sh b u   k o n d ag i  k o ‘m ir 
q atlam lari 
o rasida  jo y lash g an   k ao lin   asosida 
«K aolin» 
q o ‘sh m a  k orxonasi  h a m   ishlab  tu ribdi.
S an o at 
ta rm o q la r 
m aju m id a 
m etallurgiya 
va 
m a sh in aso zlik   a lo h id a   ah am iy at  kasb  etad i.  M ustaqillik 
yillarida  u sh b u   ta rm o q n in g   ja m i  san o atd ag i  ulu shi  21,4 
fo izd a n   30,1  foizga  o ‘sdi.  Q olaversa,  1990-2010  yillarda 
m ash in aso zlik   va  m e talln i  qayta  ishlash  ta rm o g ‘inin g  o ‘sish 
s u r'a ti  u m u m iy   11,6  barob arg a  ten g   b o ‘ldi.  B u  b a rc h a   sano at 
ta rm o q la ri  ich id a  en g   k atta  k o ‘rsatk ichd ir.  M etallurgiyada 
rangli  m etallurgiya  y etak chi  m av q e’yeni  egallaydi.  R esp ub - 
likada  u sh b u   san o at  ta rm o g ‘i  asosan   m ah alliy   xom ashyoga 
tay an g an   h o ld a  riv ojlanm o qd a.  S h u n d ay   k o rx o n ala r  q ato rid a 
rangli,  q im m atb ah o   va  n o d ir  m e tallar  ishlab  chiqaru vchi 
O lm aliq ,  Z ara fsh o n ,  C h irc h iq ,  N av o iy   va  b o sh q a   sh ah ar- 
lardagi  k o n -m etallu rg iy a  k o m b in atlari  ajralib  tu rad i.
T osh kent  viloyatining  A ng ren -O lm aliq   to g‘-k o n   sanoati, 
N avoiy 
viloyati 
M u ru n to v  
o ltin  
koni, 
Jizzax 
viloyati 
M aijonbuloq,  S am arqand  viloyatidagi  Ingichka  konlari  va 
boshqa  kon lar  m azku r  tarm o qn in g  negizi  hisoblanadi.  0 ‘tgan 
asm ing  50-yillaridan  boshlab  o ltin   qazib  olina  boshlangan 
M u ru n to v   o ltin   koni  M urun to v  to g‘-ko n  k om binati  m arka- 
zidir.  1995  yilda  0 ‘zbekiston-A Q S H   «Z arafshon-N yum ont», 
«A m antaytau-G oldfilds» 
K K   tashkil  etildi. 
Bu 
korxona 
m d a la m i  qayta  ishlash  va  ulardan  oltinn i  ajratib  olish 
m aqsadida  tuzilgan  M D H d ag i  yagona  korxona  b o ‘lib,  u  eng 
zam onaviy  texnika  va  texnologiya  asosida  ish  olib  boradi. 
M u run to v  o ltinin ing   sifati  o ‘ta   yuqori,  shu  b oisdan   N avoiy 
kon-m etallurgiya 
kom binatida 
olingan 
o ltin 
yom bilar 
L o nd on da  maxsus  sertifikatni  qo'lga  kiritgan.  Shuningdek, 
T okio 
tovarlar 
biijasida 
M uru ntov  
o ltin  
quym alariga 
«oltinning  o ptim al  quym asi»  degan  m aq o m   h a m  berilgan.
T oshkent 
viloyatining 
O lm aliq 
k o n -m etallu rg iy a 
kom binati  O han garo n-O lm aliq   to g‘-ko n  sanoatida  joylashgan
127


m is,  q o ‘rg‘oshin,  rux,  p olim etall  konlari  negizida  shakllangan. 
C h irch iq d a  o ‘tga  chidam li  va  qattiq  q otishm a  m etallar 
kom binati,  Ingichka  volfram i  va  Q o'yto sh  volfram -m olibden 
konlari 
rudalari 
va 
m is 
ru dalaridan 
ajratib 
olinadigan 
m olibdenga  tayanib  ishlaydi  va  100  ga  yaqin  m ahsulot  ishlab 
chiqaradi.  B ulardan,  «O lm aliq  Т М К »  O A Jda  m is  m ahsuloti, 
sink,  oltingugurt  kislotasi,  C hirchiqdagi  «C hirchiq  m etall 
qurilm alari»  O A Jda  m entallkonstruksiyalar  ishlab  chiqaril- 
m oqda.  H ozirda  «Xonjiza»  konida  polim etall  rudalarga  ishlov 
berish  y o ‘lga  q o ‘yildi.  N avoiy  kon-m etallurgiya  kom binatining 
yangi  obyektlari  barpo  etildi.
Rangli  m etallurgiyadan  farqli  ravishda  qora  m etallurgiya 
tarm o g ‘i  n isbatan  kam   rivojlangan.  Sababi,  respublikada  yirik 
tem ir  ru da  konlarining  y o ‘qligi,  1944-yildan  beri  faoliyat 
yuritib  kelayotgan  yagona  Bekobod  qora  m etallurgiyaning 
kom binatining  faqat  to ‘plang an   tem ir-tersaklarni  qayta  ishlash 
orqali  p o ‘lat  va  tayyor  prokat  h am d a  turli  xil  m aishiy  r o ‘zg‘o r 
buyum lari  ishlab  chiqarishga  ixtisoslashishiga  olib  kelgan.
0 ‘zbekiston  iqtisodiyot  tarm oqlari  ichida  m ashinasozlik 
bugungi  kun da  o ‘ta  m uhim   tarm o q  hisoblanadi.  M ashinasozlik 
sanotining  100  d an   ortiq   korxonalarida  turli  xil  m ashina  va 
m exanizm lar,  asbob-uskunalar,  y a’ni  paxta  tcruvchi  m ashina- 
lar,  yerga  u ru g ‘  qadaydigan,  to ‘quv-yigiruv,  sug‘orish  m ashi- 
nalari,  turli  xil  stanoklar,  televizor,  audio  va  videom agni- 
to fon lar  tayyorlanadi.  Oxirgi  10  yilda  yengil  avtom obil  ishlab 
chiqarish  hajm i  7,1  m artaga,  avtobuslar  2,6  m artaga,  yuk 
m ashinalari  12,9  m artaga  k o ‘paydi.
M ashinasozlik  sanoatida  avtom obilsozlik  aloh ida  o ‘rin 
tutadi.  A vtom obilsozlikda  avtom obillar,  avtom obil  dvigatellari, 
avtom obillarga  ehtiyot  qism lar,  turli  jih o zlar  va  boshqa 
asboblar  ishlab  chiqarish  y o ‘lga  qo'yilgan.  D astlabki  yengil 
avtom obil  zavodi 
1996-yilda  A ndijon  viloyatiningg  Asaka 
shahrida  Janu biy  K oreya  bilan  ham korlikda  bunyod  etildi.  Bu 
«Uz  D eu  avto  Ко»  q o ‘shm a  korxonasi  «D am as»,  «Tiko», 
«Neksiya»  va  «M atiz»  rusum dagi  avtom obillam i  chiqara 
boshladi.  N atijad a,  0 ‘zbekiston  d unyoda  avtom obil  ishlab 
chiqaradigan  2 8-m am lakat  b o ‘ldi.  Bugungi  kunga  kelib,  Asaka 
shahrida  A Q S H ning  «Jeneral  m otors»  kom paniyasi  bilan 
ham korlikda  yengil 
avtom obil 
ishlab  chiqaruvchi  zavod
128


qurildi.  Shuningdek,  A n dijon da  yana  «G M   O zbekiston»  Q K , 
«Pritsep»  AJ,  «U zK odji  «,  «U zT ong  X ong  КО »,  «Uz  D ong 
Y ang  К о»,  «Uz  Sam   Y ung  К о»,  «Uz  D ong  V ong  Ко» 
q o 'sh m a   korxonalari  m ayjud  (aksariyati  Jan ub iy   K oreya 
respublikasi  bilan  h am korlikda  yaratilgan).  «Uz  D ong  YAng 
K om pani»  q o ‘shm a  korxonasi  avtom obil  ichki  jihozlari  o ‘rin- 
diq  g‘iloflari,  F arg ‘onadagi  «Yevraziya  Т ар о -D isk»  q o ‘shm a 
korxonasi 
avtom obil 
disklari 
tayyorlashga 
ixtisoslashgan. 
T osh kent  viloyatining  «C hirchiqqishm ash»  zavodida  kultivator 
K X U -4B ,  plug  b o ro n alar  ishlab  chiqariladi.
M ashinasozlik  va  m etallni  qayta  ishlash  sano at  tarm o g ‘iga 
qarashli  q ato r  tajriba  va  ta ’m irlash  m exanika  va  boshqa 
zavodlar 
h a m  
faoliyat 
yuritadi 
(«M arham at 

ETZ», 
«Andijonkabel»,  Avia  m exanika  zavodi  va  h.k).  Bu  korxonalar 
ichida  mahsulot  qiymati  bo‘yicha  «U zDong  Yang  Ко»  q o ‘shm a 
korxonasi  avtomobil  ishlab  chiqaruvchi  zavodidan  keyingi 
ikkinchi  o'rinda  turadi  -  u   tarm oqning  5,7  foiz  mahsulotini 
beradi.  Shuningdek,  T oshkent  sh ahrida  dunyoga  m ashh ur 
«D aym ler  Bens»  (G erm aniya)  kom paniyasi,  Sam arqandda 
«Isuzu»  (Y aponiya)  kom paniyasi  avtobuslar  ishlab  chiqara 
boshladi.  N am an g an   shahrida  yengil  avtom obillar  u c h u n   fara 
va  ch iro q lar  ishlab  chiqaradigan  zavod  qurilgan.  M utlaqo 
yangi  texnologik  platform a  negizida  «Spark»  yengil  avtom obili 
yaratildi.  Shu  bilan  birga,  k atta  hajm da  yuk  tashiydigan 
«M AN»  (G erm an iya)  avtom obillarini  S am arqandda,  energiya 
tejaydigan  lam palar,  «EUi»  rusum idagi  ja h o n g a  m ashh ur 
xolodilniklari  ishlab  chiqarilm oqda.  N atijada,  m ashinasozlik 
va  m etallni  qayta  ishlash  tarm og ‘ida  m ahsulot  ishlab  chiqarish 
hajm i  1990-2010-yillarda  11,6  m artaga  ortdi.  2011-yildan 
A Q S H ning  «Jeneral  m otors»  kom paniyasi  bilan  ham korlikda 
yiliga  225  m ing  d on a  avtom obil  kuchlanish  agregatlarini  ishlab 
chiqaradigan 
korxona 
qurilib 
topshirildi. 
2010-yilda 
respublikada  jam i  220313  d o n a  avtom obil  ishlab  chiqarildi 
sh un dan ,  217733  d o n a  yengil  avtom obil,  1268  d o n a  avtobus, 
1312  d o n a  yuk  m ashinalari,  bu n d an   tashqari  96700  do na 
televizorlar, 
124000 
do na 
kom pyuter  m ahsulotlari  h am  
tayyorlandi
M ashinasozlikning  avtom obilsozlikdan  tashqari,  qishloq 
x o ‘jaligi  m ashinasozligi,  aviatsiya  ishlab  chiqarish  birlashm asi,
129


radioelektronika  va  elektrotexnika  sanoati,  asbobsozlik,  kim yo 
va  neft  kim yo  m ashinasozligi  va  hokazo.  M asalan,  Jizzaxda 
akkum lyator  «Uzeksayd»  q o ‘shm a  korxonasi,  A ndijonkabel, 
C h irch iq   m etall  qurilm alari,  «C hirchiqqishm ash»,  «Transfar- 
m ator»  zavodlari  m ashinasozlikning  m u h im   korxonalari  hiso b ­
lanadi.  T oshkent  shahrida joylashgan  T oshkent  aviatsiya  ishlab 
chiqarish  birlashm asi,  «Q ‘zelektroapparat»,  « 0 ‘zbekkabel»  va 
«D oyche  kabel»  q o ‘shm a  korxonalari.  A gregat  zavodi,  «Zenit 
elektronika»  q o ‘shm a  korxonasi,  T oshkent  yo‘lovchi  vagon- 
lam i  ta ’m irlash, 
«Algoritm»  kabi  korxonalar  o ‘zlarining 
salm oqli  m ahsulot  hajm lari  bilan  sanoatga  hissa  q o 'sh ish - 
m oqda.  Respublikada  yagona  b o ‘lgan  «Sam arqandliftsozlik 
zavod»ida  pasajjir  va  yuk  liftlari  (yiliga  1000  don a),  lift  u ch u n  
ehtiyot  qism lar  (1050000  m ing  so ‘m )  ishlab  chiqarishga 
ixtisoslashganligi  bilan   ajralib  turadi.
Jum lad an,  elektrotexnika  sanoatida  «Zenit  elektroniks» 
T oshkent 
radiotexnika 
q o ‘shm a 
korxonasida 
m aishiy 
konditsionerlar,  D V D -proigpivatellari,  kir  yuvish  m ashinasi, 
m aishiy  sovutkichlar va  m uzlatkichlar,  elek tr  chang  yutkichlar. 
televizorlar  tayyorlanadi. 
Shuningdek, 
C hkalov  nom idagi 
T oshkent  davlat  aviatsiya  ishlab  chiqarish  birlashm asida  D X J 
rangli  quym a  m etallokonstruksiyalam i  payvandlash  oyna, 
plastik  va  ulard an   m ahsulotlar,  yig‘m a  te m ir-b e to n   k onstruk- 
siyasi  va  detallar,  o ‘yinchoqlar,  sam olyotlar  ishlab  chiqariladi. 
T oshkent  trak to r  zavodida  esa  avtom obil  tashish  u ch u n   yarim  
pritseplar,  trak to rlam i  t a ’m irlash  u c h u n   ehtiyot  qism lar, 
traktorlar, 
ko nteynerlar  tashish  u ch u n   yarim   pritseplar, 
ekskavatorlar,  trak to r  pritseplari  tayyorlanadi.  G erm aniyaning 
«Klass»  kom paniyasi  bilan  ham korlikda  zam onaviy,  ish  unum i 
yuqori  b o ‘lgan  traktorlar,  g kalla  o ‘rish  kom baynlari  va  boshqa 
qishloq  x o ‘jalik  texnikalarini  ishlab  chiqish  b o ‘yicha  ham korlik 
o ‘m atilgan.
R espublikada  tem ir  yo‘l 
m ashinasozligi 
h am   yaxshi 
rivojlangan.  Bularga,  T oshkent  tem iry o 1 Im ashta’m ir  korxonasi, 
A ndijondagi  «U zjeldorm ash»  birlashm asi  qoshidagi  m exanika 
zavodlari 
kiradi. 
B ulardan 
A ndijondagi 
«U zjeldorm ash» 
birlashm asi 
qoshidagi 
m exanika 
zavodida 
yangi 
vagon 
sistem alari  va  ehtiyot  qism lar  chiqarish  yo‘lga  q o ‘yilgan.
130


2010-yilda  «Navoiy»  erkin  industrial-iqtisodiy  zo na  h u d u - 
did a  xorijiy  investorlar  bilan  erishilgan  bitim lar  doirasida  19  ta 
investitsiya  loyihasini  am alga  oshirishga  kirishildi.  A na  shu 
loyihalar 
doirasida 
ja h o n  
bozorida 
xaridorgir 
b o ‘lgan 
zam onaviy  m ahsulot  ishlab  ch iq aradigan  7  ta  korxona 
foydalanishga  topshirildi.

Download 6,69 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   114




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish