Ўзбекистон давлат жисмоний тарбия институти

Saf mashqlarining  pedagogik ahamiyati  va tavsifi 
 
Gimnastika  bo’yicha  darsliklarda  saf  mashqlari  u  yoki  bu  safda 
shug’ullanayotganlarning  hamkorlikdagi  yoki  yakka  tartibdagi  harakatlari 
sifatida  ko’rsatilgan.  Saf  mashqlari  yordamida  jamoaviy  harakatlar  va 
sur’at  tuyg’usini  tarbiyalash  vazifalari  muvaffaqqiyatli  hal  etiladi;  intizom 
va uyushqoqlik  oshadi. 
Bunda  saf  mashqlari  –  saflanish,  qayta  saflanish,  saf  orasini  ochish  va 
safga  birlashishning  eng  tejamkor  usullari,  o’quvchilarni  zal  yoki 
maydoncha  bo’ylab  joyini  o’zgartirishi  ekanligi  alohida  ta`kidlab  o’tiladi. 
Ular  tufayli  butun  mashg’ulot  davomida  o’quvchilar  harakatlarining 
tartibliligi  va  yuqori  darajada  uyushganligi  saqlanib  qoladi.  Shu  bilan  bir 
vaqtda,  harbiy,  amaliy  ko’nikmalar  (saf  va  oddiy  yurishlar,  emaklab  yurish, 
emaklab  o’tish  usullar  va  hokazo)  ni  o’zlashtirish  bilan  bog’liq  vazifalar 
o’z yechimini  topadi.  
O’quvchilar  ―Saf  Ustavi‖ bilimlarini  egallaydilar. 
Saf  mashqlari  mushaklarni  asta  sekin  va  o’rtacha  qizitish  vositasi 
bo’lib  хizmat  qiladi;  shuningdek,  to’g’ri  qaddi-qomatni  shakllanishiga 
yordam  beradi,  o’quvchilarni  emotsional kayfiyatini  tartiblashtiradi. 
Buni  doimiy  harbiy  хizmatchilar  qaddi-qomati  misolida  yaqqol 
ko’rish  mumkin.  Ko’plab  shug’ullanuvchilar  ishtirok  etishi  mumkin 

---

 
14 
 
bo’lgan  joyga  o’zgartirish  harakatlari  turli xil shakllarda bo’lishi tufayli, saf 
mashqlari 
ommaviy 
gimnastika 
namoyishlarining 
asosiy 
tarkibiy 
qismlaridan  biri  hisoblanadi.  Barcha  saf  mashqlari  to’rtta  kichik  guruhga 
bo’linadi (1- jadval). 
 
1-jadval