Microsoft Word jahon dinlari услубий doc

Nakir, Ridvon, Malik, Shayton; 

3) Ollohning kitoblariga ishonish.  

4) Ollohning payg’ambarlariga ishonish.  

5) Oxirat kuniga ishonish.  

5) Taqdiri azalga ishonish.  

6) O’lgandan keyin qayta tirilishga ishonish.  

 

Islomda diniy e’tiqod, marosim, urf-odat, huquq va axloq normalardan tashkil 

topgan dindorlar uchun oddiy, bajarilishi qulay shartlar to’plami farzlar ishlab chiqilgan. 

Ularni bajarmaganlar islomdan chiqqan deb hisoblanadi. Farzlarning eng asosiysi 

«islom arkonlari» deb ataladi va quyidagilardan iborat: 

 

 

Musulmon ruhoniylari yuqorida bayon etilgan beshta asosiy farzdai tashqari, yana bir 

farz — jihod (g’azovot)ni tashviq qiladilar. Qur’onda bu hakda birmuncha aniq ma’lumot  

berilgan. Yilda sakkiz oy (to’rt oy qon to’kish taqiqlangan oylar hisoblanadi) 

yomonlikka, dushman kuchlariga qarshi yoki dinni kuch yordamida yoyish (bu 

masalada musulmonlarning qarashlari bir-biridan keskin farq qiladi) uchun kurashish 

muqaddas ish deb baholanadi. Shariat (arab.  sharaa –  to’g’ri yo’l, ilohiy yo’l, 

qonunchilik) islom diniy huquq sistemasi. Shariatni diniy huquq majmuidan kengroq 

tushuncha deb bilish kerak. Unda sof huquqiy masalalardan tashqari axloqiy normalar 

va diniy talablarga ham qonun tusi berilgan. Islom ilohiyatchilari bir necha asr 

maboynida shariat qonunlarini ishlab chiqqanlar. Shariatga asos qilinib Qur’on va sunna, 

keyinchalik ijmo’ va qiyos olingan. Ular fiqhda shariat manbalari (usul al-fiqh) deb 

e’tirof etiladi. Shariat diniy-huquqiy sistema sifatida XI-XII asrlarda tugal shakllangan. 

Islomdagi sunniylik va shialik shariat sistemalari o’rtasida ma’lum tafovutlar bor. 

Fiqh (arab. –umum bilish, diniy qonunlarni bilish, huquq ilmi) musulmon huquqi 

sifatida  shariatning tarkibiy qismini tashkil etadi. 

Faqih (arab. – donishmand, din bo’yicha mutahassis, huquq sohasida maslahatchi va 

kazuist, ya’ni mohir yurist) qonunshunos–ilohiyotchi demakdir.

30