O‟zbеkistоn rеspublikаsi оliy vа o‟rtа mахsus tа‟lim vаzirligi urgаnch dаvlаt univеrsitеti

6.3.O„zbekistonning tarixiy va arxitektura yodgorliklariga ega bo„lgan 
shaharlari.  
2007-  yilning  noyabr  oyida  o‗tkazilgan  YUNESKOning  34-sessiyasida  ham 
                                                 
15
  Shiksha  Kendra,  Preet  Vihar.  Tourism  concepts  and  practices.  Students  Handbook  class-XI.  First  edition,  2013 
CBSE, India. 

---

84 
 
Toshkent  shahrining  2200-yilligini  keng  nishonlash  tadbirlarini  o‗tkazish 
yuzasidan  qaror  qabul  qilingan  edi.  O‗zbekiston  Respublikasi  Prezidenti  2008-
yilning 2- aprelida «Toshkent shahrining 2200- yilligini nishonlashga tayyorgarlik 
ko‗rish  va  uni  o‗tkazish»  to‗g‗risida  qaror  qabul  qildi.  Unga  ko‗ra  O‗zbekiston 
poytaxti,  ilm-fan  va  madaniyat  markazi,  tinchlik  va  do‗stlik  ramziga  aylangan 
Toshkent  shahrining  2200-  yilligini  keng  nishonlash  va  munosib  o‗tkazishga 
alohida  e‘tibor  qaratildi.  Yubiley  munosabati  bilan  ko‗plab  tarixiy  yodgorliklar 
qayta  ta‘mirlandi,  yangi  binolar  qurildi  va  shaharning  ijtimoiy  infratuzilmasi 
yanada obod bo‗ldi. 
XV  asr  oxirlari  XVI  asr  boshlarida  Marg‗ilon  vodiyning  eng  muhim 
shaharlaridan  biriga  aylangan.  Marg‗ilonning  monumental  yodgorliklaridan 
bezatilgan  masjid  minora-maqbara  va  kaptarxonadan  iborat  bo‗lgan  Kaptarlik 
kompozitsiyasi (XVIII asr) hamda Shouda masjidini keltirish mumkin. 
Samarqand  2750  yillik  tarixga  ega.  Temuriylar  sulolasi  davrida  qurilgan 
arxitektura  yodgorliklari  ahamiyati  jihatidan  qadimgi  Misr,  Xitoy,  Hindiston, 
Yunoniston va Rimdagi arxitektura durdonalari qatorida turadi. 
Qadimiy  Samarqandning  markazi  bo‗lgan  Registon  XV–XVIII  asrlardagi 
Markaziy  Osiyo  bunyodkorligining  yuksak  namunalaridan  biridir.  Maydon  uch 
tomondan  Ulug‗bek,  Sherdor  va  Tillakori  madrasalari  bilan  o‗ralgan.  Samarqand 
shahrining janubida joylashgan Amir Temur maqbarasida (XIV–XV  asrlar) Amir 
Temur, Mirzo Ulug‗bek kabi Temuriylar sulolasi vakillari dafn etilgan. Temuriylar 
davrida Samarqand  yanada gullab yashnagan edi. 
Islom  dunyosida  Buxoroning  ismiga  «Sharif»  ya‘ni  «Muqaddas» 
qo‗shimchasi  qo‗shib  ishlatilgan.  X  asrda  Buxoro  eng  yirik  ilmiy  va  madaniy 
markaz  bo‗lgan.  Mag‗oqi  Attori,  Namozgoh  masjidi,  Chashmai  Ayub  kabilar 
ushbu davrdan yodgor bo‗lib qolgan. Sitorai Mohi Xosa oxirgi Buxoro Amirining 
yozgi saroyi, u hashamatli arxitekturaning eng yorqin namunalaridan biridir.