O‟zbеkistоn rеspublikаsi оliy vа o‟rtа mахsus tа‟lim vаzirligi urgаnch dаvlаt univеrsitеti



Download 5,79 Mb.
Pdf ko'rish
bet245/327
Sana28.07.2021
Hajmi5,79 Mb.
#130911
1   ...   241   242   243   244   245   246   247   248   ...   327
Bog'liq
turizm nazariya va amaliyot

Restoran  biznesi.  Restoran  biznesi  yoki  oziq-ovqat  servisini  ko`rsatish 
tashkilotlarida  taniqli  bo`lishning  eng  zo`r  yo`li  muqim  bir  joyda  ishlashdir. 
Quyidagi  muhokamalarimizda  sizga  foydali  manbalar  va  tajribalaringiz  haqidagi 
o`ylash  g`oyalari  berilgan.
43
  Biz  diqqatingizni  restorandagi  3  asosiy  joyga:  old 
qism,  orqa  qism  va  ofisga  qaratmoqchimiz.  Har  bir  bo`limda  mas`uliyatni 
ko`rishingiz  mumkin,  vazifalar  u  yerda  namoyish  qilinadi  va  bir  nechta  rollar 
                                                 
43
 Introduction to Management Hospitality. Clayron W.Barrows and anothets. USA, 2012. 
 


234 
 
ishchilar  tomonidan  mahorat  ila  bajariladi.  So`ngra,  biz  bu  joyda  umumiy 
boshqarishni va ish yuritishni ko`ramiz. 
Shuningdek  bizning  firmamiz  bu  butun  restoran,  tez  xizmat  ko`rsatish 
restoranlaridan  tortib  eng  zo`r  restoranlarining  bir  nechta  detallarini  ko`rib 
chiqamiz.  Umumiy  qilib  aytganda,  biz  o`rta-narxli,  qulay  stol-servis 
restoranlarining modelini olishga harakat qilamiz. Yuqorida aytilganidek, bu yerda 
tez  xizmat  ko`rsatish  servisi  yoki  eng  yaxshi  ovqatlanish  xonalarining  muhim 
tanlovlari berilgan. 
                                                Ovqatlanish xonasiga tashrif 
   Biznesdagi  hamma  uchun  taniqli  bo`lgan  joy  bu  restoranning  old  qismidir, 
chunki  biz  uni  ko`ramiz.  Murakkab  bo`lishiga  qaramasdan,  u  birinchi  bo`lib 
ko`zga  tashlanadi.  Biznes  sistemasidagi  muhim  joy  uning  old  ko`rinishi,  joyi  va 
ijtimoiy mavqeyidir. Bu biznesda ishchilarga yuqori darajada foyda va mehmonlar 
borishi  uchun  qulay  bo`lmog`i  lozim.  Biznes  kabi,  bozor  muhiti  pulni 
ayirboshlashni,  talabga  mos  nazoratni  ta`minlaydi.  Xulosa  shuki,  ijtimoiy  joylar 
odamlarga nafaqat ovqati bilan rohatlantiradilar, balki o`sha joyning ajoyib xizmat 
ko`rsatishi va mamnun atmosferasi huzur bag`ishlaydi.   
                                                              Mas`uliyatlar. 
Binoning  old  qismidagi  muhim  belgi  bu  mehmon  qoniqishi  ya`ni  xizmat 
ko`rsatish asosiy e`tiborni tortadi. 15-bo`limda ―Mehmondo`stlik sanoatida xizmat 
ko`rsatishning  ahamiyati‖  da  servis  haqida  muhokamamizni  yana  davom 
qildiramiz,  lekin  bu  yerda  gap  oziq-ovqatni  mexanik  tarzda  yetkazish  ya`ni 
mehmonlarga restoranlarda odamlar xizmat ko`rsatishi haqida boradi. 
   Bu  turdagi  servis  mehmonlar  xohish  va  istaklariga  ko`ra  bo`lib,  ular 
yetkaziladi. Tez xizmat ko`rsatish restoranlarida, masalan, mehmonlar iqtisodiy va 
va vaqtini tejashni kutadilar va aksincha o`z-o`ziga xizmat ko`rsatish – hattoki yeb 
bo`lingan yaroqsiz 1 mamartalik idish tovoqlardan ham kutadilar. Tezlik va tejash 
bo`lishiga  qaramasdan,  mehmon  haligacha  do`stona  tanishuvni,  tartib  bilan 
to`ldirishni  va  yuzaga  kelgan  muammolarni  xushchaqchaqlik  bilan  hal  qilishni 
kutadilar.  O`rta  darajadagi  restoranlarda,  stol  servisi  mehmonlar  bilan  o`zaro 


235 
 
munosabat  darajasini  o`stirish  uchun  ta`minlangan.  Xizmat  qilish  tezligi  odatda 
haligacha  kutilgandek  bo`lishiga  qaramasdan,  mehmonlarning  tajribalari  servis 
ko`rsatishning  shaxsiy  uslubiga  qaraganda  ko`proq.  Charchagan  xizmat 
ko`rsatuvchi  xizmat  ko`rsatuvchi  xizmat  ko`rsatish  chog`ida  ajoyib  taomni 
xonavayron qilishi yoki biror nimani notog`ri qilishi mumkin. Norasmiy, sovuqqon 
boylar, ajoyib kechki ovqat, mehmon qoniqishi va servis talablariga doir turli xil, 
e`tiborga  loyiq  fikrlar  bor.  Odatda  norasmiy  ke4chki  ovqatlar  deganda  yengilm 
ovqatlanish  nazarda  tutilad  va  bu  ajoyib  ovqatlanish  turidir.  Xulosalarga  ko`ra, 
tezlik ya`ni ovqatlanish o`z vaqtida yetkazish doimgidek muhim emas. Xo`randalar 
restoran  bahosining  yuqori  bo`lishi  servisning  balandligidan  deb  baholaydilar. 
Kofe do`konidagi xizmat ko`rsatuvchi noo`rin tarafdan xizmat ko`rsatish  mumkin 
yoki  ―kim  sandvich  so`radi?‖  deb  kuchli  hayratlanishni  tug`dirishi  mumkin. 
Xatolar bu yerda bo`lmasligi kerak, har qanday holatda ham, narx unchalik kattalik 
bo`lmaganda ham. Odamlar ovqatlari uchun pul to`layotganlarida ular professional 
xizmat va yuqori darajadagi ishchi-xodimlarni kutishadi.  
   Oziq-ovqat  ta`minoti  ochiq-oydin  tarzda  muhim  bo`lishiga  qaramasdan,  u 
yerda kim ishlashi-yu, mahsulotning sifati ham muhim belgilaridan biri. Bu shuni 
anglatadiki, oshxona tartibli bo`lishi kerak. Oziq-ovqatlar oshxona omborxonasida 
muzlagan holda qolmasligi kerak. Mabodo mahsulot tayyorlanishi vaqtida biror-bir 
muammo sodir bo`lgudek bo`lsa, buni ziyrak xo`randa payqab qolishi va shikoyat 
qilishi  mumkin.  Odamlar  shikoyatlar  qilishi  uchun  restoran  kiraverishida 
shikoyatlar qutisi bo`lishi lozim. Bu talabnomani bajarish uchun kamida 2 ta narsa 
kerak. Birinchidan, mehmonlarning istaklari yoki shikoyatlari, xayrixohlikliklarini 
jamlagan  quticha  bo`lsa,  ikkinchidan,  bu    qilingan  tanqidiy  baholar  xizmat 
ko`rsatuvchi  yoki  boshqaruvchi  tomonidan  xolisona  tuzatilganligi  to`g`risidagi 
axborotnomadir. Buni xizmat tuzatish jarayoni deb baholasak bo`ladi. Boshqa so`z 
bilan  aytganda,  ishchilarga  mehmonlar  ehtiyojini  qondirishga  vakolat  berilishi 
shart.  Chunki  iste`molchilarning  xizmatdagi  narxlar  va  og`izdagi  kuchli 
reklamalari, g`amgin  mehmon yo`qoyilgan ovqatdan qimmatliroqdir.  


236 
 
   Restoranning old qismi mahsulot va xizmatlarning ayirboshlash maskanidir. 
Natijada, qancha pullar qo`llar orqali almashadi. Biroq biznesdagi ―nazorat‖, ya`ni 
chek  nazorati,  plastik  kartochka  nazorati,  naqd  pul  nazorati,  barcha-barchasi 
muhim va ahamiyatli. Mehmon chek nazorati- har bir o`zi yozganiga ishonchlidir. 
Ba`zi  bir  xizmat  ko`rsatuvchilar  qilgan  xizmatlari  uchun  ta`magirlik  qilishi 
mumkiin.  Bugungi  kunda,  bozor  iqtisodiyoti  sharoitida  bunday  turdagi  firib 
anchayin  mushkulroq,  lekin  ular  buning  ham  yo``llarini  topishgan  bo`lgan, 
ajabmas.  Chunki  pul  hamma  uchun  qadrli  va  kerakli,  u  shunday  narsaki,  uni 
o`g`irlash  mumkin  agar  ogohlik  degan  tushuncha  bo`lmasa.  Qo`shimcha  tarzda, 
xizmat  ko`rsatuvchilar  to`langan  ovqat  puli  uchun  mas`uliyatli  bo`lmog`i  darkor. 
Har  bir  narsa  uchun  ham  xaridor  sotib  olgan  va  to`lagan  narsalari  uchun  tartibli 
bo`lishi shart va zarur.    
Yuqorida  tanishganimizdek,  restoran  kiraverish  qismida  bir  nechta  vazifalar 
ado etilishi kerak: 

 
Mehmon bilan salomlash 

 
Buyurtma olish 

 
Oziq-ovqatga xizmat ko`rsatish 

 
Ovqatlanishda ishlatilgan buyumlarni tozalab olish 

 
Xizmat narxlarini hisoblab, malga oshirish 

 
Mehmonga  tashakkur  bildirgan  holda,  yana  bir  bor  tashrif 
buyurishini taklif qilish 
Ahamiyatyu  Ushbu  yuqoridagi  vazifalar  restoranlar  darajasiga  qaragan 
holda  turlicha  tarzda  bajariladi.  Mezmon  mehmon  bilan  tanishgan  holda,  zal 
menejeri ularni stolini ko`rsatadi yoki taklif qiladi. Ba`zi bir katta restoranlarda 
kutib  olish  va  o`tirtirish  kabi  vazifalar  mezbonlar  tomonidan  bo`lingan.  Bir 
nechta  restoranlarda  mehmon  kutib  olish  jarayonida  uni  kutib  olish  uchun  va 
joyini  ko`rsatish  uchun  alohida  odamlar  tayinlangan.  Ushbu  yuqorida  ko`rib 
chiqqan  jarayonimiz  yuqori  ijtimoiy  qatlam  restoranlar  uchun  xosdir. 
Aksincha,  past  qatlamdagi  restoranlarda,  ya`ni  tez  xizmay  ko`rsatish 


237 
 
restoranlarida  sizni  iliq  tabassum  bilan  restoranga  qarshi  oluvchi,  buyurtma 
qabul qiluvchi va joyingizni ko`rsatuvchi odam yagonadir.  
   Pul  to`lash  jarayonida  hisobchining  asosiy  vazifasi  mehmondan  pul 
olishda  xatoga  yo`l  qo`ymaslikdir.  Hisobchi  buyurtma  qilingan  stolning 
buyurtmalarini  qayd  qilib  bormog`I  lozim.  Restoran  sanoatida  hisobchining 
bo`lishi  haqiqiy  ―Nazorat‖  hodisasidir.  Hisob  nazorati  ikkiga  bo`linmagan 
holatda yagona odam tominidan boshqarilishi maqsadga muoviqdir.  
   Stol-servis  amaliyoti,  xizmat  ko`rsatuvch  xo`randadan  buyurtma  qabul 
qiladi,  unga  g`amxo`rlik  qiladi.  Tabiiyki,  ofitsiant  boshqa  ishchilarga 
qaraganda  ular  ko`proq  mehmonlar  bilan  muloqotda  bo`ladi.  Biznesda 
mehmonning  hurmati  boshlang`ich  asoslardan  biridir.  Ko`p  puxta  o`ylangab 
servis  xizmat  ko`rsatuvchi  odam  bilan  uzviy  bog`liq  bo`lib,  bu  xizmat 
ko`rsatuvchining  axloqini  ko`rsatuvchi  qimmatli  vazifadir.  Barcha  darajadagi 
restoranlar  xizmati  bozor  iqtisodiyoti  zamonida  sog`lom  raqobat  jarayonida  
ajoyib tarzda mufaqqiyat qozonmoqda.  
   Xizmatchilar umumiy tarzda mijozlarga, ma`lum bir stollar yig`indisiga 
xizmat qiluvchilardir. Ba`zi restoranlarda ofitsiantlar jamoasi katta ko`pchilikni 
tashkil  qilib,  ular  oshxona,  zal  va  mehmonlar  o`rtasidagi  ko`prikdir.  Yevropa 
va  Shimoliy  Amerika  ovqatlanish  xonalari  namuna  qilib  ko`rsatish  mumkin, 
ya`ni  bosh  oshpaz  va  uning  yordamchilari  bir  jamoa.  Rasmiy  amaliyotlarda, 
xizmat  ko`rsatuvchi  idish  tovoqlarni  tozaluvchi  odam  tomonidan  yordam 
beriladi hattoki u mehmon bilan yuzma-yuz bo`la olmasa ham. Idish-tovoqlarni 
tozalovchi  odam  ishchilar  xizmatidagi  boshlang`ich,  samarali  vazifalaridan 
biridir.  Albatta  ular    mehmonning  bir  qismi  bo`lib,  ular  ko`rinishi 
ahamiyatlidir.    

Download 5,79 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   241   242   243   244   245   246   247   248   ...   327




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish