Ўзбекистон республикаси ахборот технологиялари ва коммуникацияларини

Рақамли иқтисодиёт - бу инсон ҳаёти учун барча қулайликларни 
таъминлайдиган, маҳсулот ва хизматларни ишлаб чиқариш тизими бўлиб, у 
ерда маълум бир виртуал тизим пайдо бўлади. 
Рақамли иқтисодиёт – бу интернет иқтисодиёти, электрон бизнес ва 
электрон тижорат ёрдамида ишлаб чиқилган ва сотилаётган рақамли 
технологияларга асосланган иқтисодий фаолиятдир. Бу ерда товарлар ва 
хизматлар электрон формада сотилади. Рақамли иқтисодиётда хизматлар ва 
товарлар учун тўловлар кўпинча электрон пулларда рақамли банклар орқали 
амалга оширилади. Виртуал (рақамли) электрон валюта – пул сифатида 
муомалага киритилади, улар моддий эквивалентга эга бўлмаган нақд тангалар 
ва маълумотлар базасидаги кодлар жамланмасидир. Ҳозирда машҳур 
криптовалюта пуллар Bitcoin, Etherium, Ripple, IOTA, Bitcoin Cash, Stellar, 
Monero ва Litecoin лар ҳисобланиб, улар блокчейн номини олган (блоклар 
занжири). 
Энг қиммат компаниялар - Apple ва Amazon. Уларнинг капиталлашуви 
ҳозирги кунга келиб 1 триллион долларни ташкил этади. Форбес рейтингига 

---

553 
кўра, 2018-йилда энг қиммат глобал брендлар Apple, Google, Microsoft, 
Facebook ва Amazon ҳисобланади. 
“Apple”нинг қиймати ўтган йилга нисбатан 8 фоизга (182,8 миллиард 
доллар), Google - 30 фоизга (132,1 миллиард доллар), Microsoft - 21 фоизга 
(104,9 миллиард доллар), Facebook 29% (94,8 млрд. АҚШ доллари), Amazon - 
31% (70,9 млрд. 
2018 йилги маълумотларга кўра, дунёнинг етакчи гигантларининг 
йиллик даромадлари бўйича қўйидагича тартибда жойлаштирилган эди: 
Рақамли иқтисодиётга ўтиш барча давлатлар учун ва ҳалқ учун, корхона 
ва ташкилотлар учун қулайлик яратади ва шу орқали самарадорлик ошади. 
Россия ҳукумати раҳбари Д.Медведевнинг фикрича: “Рақамли иқтисодиёт 
ҳалқ учун ва унинг манфаатлари учун яратилади”. 
Рақамли иқтисодиёт шароитида ахборот алмашинув модели. 
 

---

554 
Бундай муҳитда компаниялар янги рақобат стратегияларини қидириши 
ва рақобат самарадорлигини оширишлари керак. Ўтиш даврида омон қолиш 
ва айни пайтда янги шароитда ривожланиш учун компаниялар рақамли 
ахборот технологиялар соҳасида ўз кўникмаларини ошириши керак.