O’zbekiston respublikasi sog’liqni saqlash vazirligi tibbiy ta’lim rivojlantirish markazi

Onalikni muhofaza qilish muammolarini xal etuvchi muassasalar 
 
Ayollarga akusher-ginekologik yordam ambulatoriya va stasionar tipidagi 
ixtisoslashtirilgan  muassasalarda  ko'rsatiladi.  Bunday  muassasalarga 
tug’ruqxonalar, ayollar maslaxatxonasi, umumiy kasalxonalarning tug’ruq va 
ginekologik bo'limlari, ginekologik kasalxonalar, vrachlar malakasini oshirish 
institutlari, akusherlik va ginekologik ilmiy tekshiruv institutlari kiradi.  
Ayollarga ko'rsatiladigan tibbiy xizmatning asosiy tamoyillari: 
1. Davlat harakterga egalik - ayollar salomatligini muhofaza qilish davlat 
tomonidan qonuniy kafolatlanishi, davlat tizimida tadbirlar olib borilishi, maqsadli 
dasturlar ishlab chiqilishi, 
2. Birlashish prinsipi - bu onalikni muhofaza qilishda ambulatoriya-
poliklinika va stasionar muassasalari faoliyatini birgalikda tashkil qilinishi, 
3. Uzviy bog'liqlik prinsipi – tug’ruqxona, ayollar maslaxatxonasi va bolalar 
poliklinikasi orasidagi bog'liqlik, 
4. Almashib ishlash prinsipi - shifokorlarning uyda, ambulatoriyada va 
stsionarda bemorlarni ko’rish, 
5. Ijtimoiy himoya prinsipi - VOZ himoya-qonuniy xujjatlariga tayangan 
xolda onalar salomatligini muhofaza qilishni qonuniy himoyalash, 
6. Uchastkalilik prinsipi - onalar salomatligini muhofazalashda muassasalar 
faoliyatini tashkil qilishdagi asosiy prinsipdir. Akusher-ginekologik uchastka 
3000-4000 ayollarni qamrab oladi (3300 ayollar 15 yoshdan yuqori) yoki 0 
yoshdan boshlab keksa yoshgacha  6000 ayollar, bulardan 2000-2100 fertil 
yoshidagi ayollarni tashkil etadi.  Onalar  salomatligini  muhofaza  qilish 
muassasalarining asosiy ish uslubi dispanser uslubidir.  
Ayollarga davolash-profilaktik yordam ko'rsatuvchi asosiy muassasalarga 
kiradi: 
- ayollar maslaxatxonasi, 
- tug’ruqxonalar, 
- akusherlik kompleksi, 

---

131 
 
- ilmiy-tekshiruv institutlari va oliy o’quv yurtlarining ginekologik va 
tug’ruq bo'limlari, 
- ko’p  ixtisosli kasalxonalarning akusher-ginekologik bo'limlari, 
- akusherlik va ginekologik ilmiy tekshiruv institutlari, 
- perinatal markazi,  
- tibbiy-sanitariya qismlarning ginekologik va ayollar  maslaxatxonasi 
kabinetlari, 
- poliklinikalarning ko’rish xonalari, 
- "Nikox va oila" maslaxatxonalari, 
- oilani rejalashtirish markazi, 
- xomiladorlar sanatoriyasi, 
- skrining markaz.