ƏLƏKBƏr MƏMMƏdov ceyhun yusifov iLqAr Seyfullayev vergİ

Vergİ VƏ TƏrƏqqİ
nin məcburi müflisləşməsi nəzərdən keçirilir.
Böyük Britaniyada, Fransada, İsveçdə, Yunanıstanda məcburi
icra üsullarından biri borclunun həbsi haqqında əmrdir. Bunun
üçün  Kanadada,  Danimarkada,  Finlandiyada,  Yaponiyada,
İsveçdə, ABŞ-da, Böyük Britaniyada məhkəmənin qərarı tələb
olunmur.  Avstraliyada,  Avstriyada,  Belçikada,  Fransada,  Al-
maniyada  vergi  ödəyicisinin  həbs  edilməsi  yalnız  məhkəmə
proseduru çərçivəsində mümkündür.
Çində ödənilməmiş vergilərin məbləği məcburi ödənişlərin
10%-nə çatırsa, lakin 10 min yuandan artıq deyilsə, müqəssiri
vergi orqanlarının müəyyən etdiyi cərimə sanksiyaları gözləyir.
Çinin vergi qanunvericiliyində on hissədən ibarət və əmlakın
məcburi müsadirəsi ilə azadlıqdan müxtəlif müddətlərə məhrum
edilməsini nəzərdə tutan xüsusi  maddə vardır.
Eyni zamanda, Çin qanunvericiliyində nəzərdə tutulmuşdur
ki,  əgər  vergi  ödəyicisi  vergini  müəyyən  edilmiş  müddətdə
müəyyən çətinliklər səbəbindən ödəmək qabiliyyətində deyilsə,
o, Milli vergi bürosunun razılığı ilə vergi ödənişini 3 aya qədər
müddətə təxirə sala bilər, bu zaman gündəlik əsasda, növbəti
gündən  başlayaraq  ödənilməmiş  verginin  0,05%-i  ölçüsündə
əlavə vergi hesablanacaqdır. Bundan başqa, vergi ödəyicisi qa-
nuna və ya inzibati qaydalara müvafiq olaraq vergilərin aşağı
salınması və ya vergi ödənişindən azad olmaq haqqında yazılı
xahişlə səlahiyyətli orqanlara müraciət edə bilər.
ABŞ  vergi  orqanlarının  “Vergi  amnistiyası”  proqramının
keçirilməsi üzrə fəaliyyət təcrübəsi də diqqətəlayiqdir. Kampani -
yanın  mahiyyəti  ondan  ibarətdir  ki,  Ştatların  vergi  idarələri
tərəfindən  hesabata  və  ya  bəyannaməyə  vergilərin  natamam
məbləğini daxil etmək və ya onu doldurmağı lazım bilməyən
vergi  ödəyicilərinə  bu  sənədləri  təqdim  etmək  və  lazım  olan
vergiləri vaxtı keçdikdən sonra ödəməyə icazə verilir. Bu zaman
verginin gecikmiş ödənilməsinə cərimə, vergi məbləğinə faiz,
müqəssirə verginin ödənilməməsi səbəbləri haqqında sorğu-sual
nəzərdə tutulmur. Hökumətin mərhəmətindən istifadə edənlər
çox da mürəkkəb olmayan sənədləri doldurmalı, çek və ya ödəniş
zəmanətini əlavə edərək onu vergi idarəsinə göndərməlidir.
2010-cu ildə bu kampaniyalardan birinə büdcədən mətbuatda

---

299