O`zbekiston respublikasi sog`liqni saqlash vazirligi toshkent farmatsevtika instituti

8- MAHALLIY VA CHET ELDAN KIRIB KELAYOTGAN DORI 
VOSITALARINI RO‘YXATDAN O‘TKAZISH TARTIBI 
 
9-10-Amaliy mashg‘ulot 
 
YAXSHI ISHLAB CHIQARISH AMALIYOTI (GMP). 
 
             Mashg’ulot maqsadi:“Yaxshi ishlab chiqarish amaliyoti” standartini maqsad 
va vazifalari. GMP standartini dori vositalar ishlab chiqarishdagi ahamiyati. 
            Mavzuning  ahamiyati:talabalarni  mazkur  standartni  chuqur  o’rganishlariga 
erishish va ko’nikmalar hosil qilish.Xalqarostandartlarnibilish. GMPasoslari.  
 
            Mavzuning  asoslanishi:  Dori  vositalarini  ishlab  chiqarish  bo‘yicha 
talablar 
Umumiy qoidalar 
Dori  moddalari  va  dori  vositalarini  tayyorlash  farmatsevtika  korxonasining 
asosiy  maqsadi  hisoblanadi.  Bunda  dastlabki  xom  ashyo  va  yordamchi,  o‘rov  va 
markalash materiallari ishlatiladi. 
Kerakli darajada yaxshi tuzilgan hujjat tayyor mahsulot sifatini ta’minlash tizimining 
ajralmas qismi hisoblanadi. U ushbu qoidaning hamma bo‘limlari bilan bog‘liq bo‘lishi 
va uning asosiy talablarini aks ettirishi kerak. 
Ishlab chiqarish jarayoni qoida talablari aks ettirilgan texnologik reglamentga qatiyan 
rioya  qilgan  holda  amalga  oshirilishi  kerak.  Bu  esa  kerakli  sifatda  tayyor  mahsulot 
olishni ta’minlaydi. 
Birlamchi xom ashyo 
Farmatsevtika  korxonalari  birlamchi  xom  ashyo  uchun  belgilangan  tartibda 
tasdiqlangan me’yoriy-texnik hujjatga ega bo‘lishlari kerak. Xom ashyo seriyalarini 
olayotganda  ta’minotchining  buyurtma  (zakaz)  blankasidagi  ma’lumotlarni,  analitik 
pasportini,  Yuk  xati  va  yorliqlarni  to‘g‘riligini,  o‘ramining  shikastlanmaganligi  va 
tozaligi, xom ashyo sifatini ko‘rsatuvchi hujjatlarning mavjudligi tekshirib ko‘riladi. 
Olinayotgan xom ashyoning har bir seriyasi ro‘yxatdan o‘tkaziladi. 
Agarda birdaniga bir necha turlicha seriyadagi bir xil xom ashyo olingan bo‘lsa, 
namuna olishda har bir seriyani alohida ko‘rib chiqish, me’yoriy hujjat asosida kirish 
nazoratini o‘tkazishni amalga oshirish va ishlab chiqarishda foydalanish uchun ruhsat 
berish kerak. 
Olingan xom ashyo amaldagi hujjatlarga asosan kirish nazoratidan o‘tkaziladi, 
buning  uchun  xom  ashyoning  hamma  seriyasidan  o‘rtacha  na’muna  tanlab  olinadi. 
Namunalar  maxsus  jihozlangan  xonalarda,  xom  ashyoni  qo‘shimcha  ifloslanishdan 
saqlaydigan shartlarga amal qilgan xolda tanlab olinadi. Iloji boricha, namuna olishni 
boshqa  xodim  nazorati  ostida,  faqatgina  sifat  nazorati  bo‘limining  vakolat  berilgan 
xodimi  olishi  kerak.  Nazorat  qilinuvchi  iamunalarni  ishlatish  muddati  tugagandan 
keyin yana bir yil davomida tegishli sharoitda saqlash kerak. 

---