Обсуждены и интерпретированы основные вопросы компьютерной лингвистики

Mashina  ijodi 
-  san’at  asarlarini  avtomatik  tarzda  yaratish jarayoni.  Bugungi 
kunda  ijodni  to ‘la  modellashtirishga  erishilgani  yo‘q,  lekin  bu  sohada  sezilarli 
yutuqlar  qo'lga  kiritilgan.  Jumladan,  kompyuter  yordamida  musiqalar  yaratili- 
shi,  treker-dasturlar,  sintezatorlar,  sekvensorlar  yordamida  bir  turdagi  melodiya- 
lar  va  tovushlar  generatsiyasi  oqibatida  elektron  musiqalarning  yaratilishi,  matn­
ning  avtomatik  generatsiyasi  yordamida  she’rlar,  ertaklar  -   umuman  m atnlar 
yaratilishi,  rasmlar  generatsiyasi  va  kom pyuter  grafikasi  yordam ida  kino  va 
o'yinlarning  yaratilayotganligi  (ayniqsa,  strategiya  va  harbiy  manyovrlarga  asos­
langan  kompyuter  o'yinlari)  kabilar  mashina  ijodiga  misol  bo‘la  oladi.
Metagrammatika 
-   yunoncha  «metha»  -   «keyin»,  «grammatike» -   «o'qish  va 
yozish  san’ati»,  metaqoidalarga  asoslangan  grammatika;  tavsifiy  grammatika, 
formal  grammatika,  transformatsion  grammatika  bosqichlaridan  so‘ng  yuzaga 
kelgan, qayta yozilgan grammatika; programmalash tillarini tavsiflash uchun tabiiy 
til  grammatikasi  modeli  asosida  ishlab  chiqilgan  metaqoidalar  to'plami.  Lingvis­
tik  universaliyalar  g'oyasi  ta ’sirida  metagrammatika  haqida  qarashlar,  nazariy  va 
amaliy  tadqiqotlar  yuzaga  keldi.  M etagrammatika  haqidagi  dastlabki  g‘oya!ar 
Dekart,  Leybnis  kabi  matematiklar  tomonidan  ilgari  surilgan  ratsional  (univer­
sal)  grammatika  yaratish,  Klod  Lanslo  va  Antoniy  Arnoldlarning  (1660,  Parij) 
«Por-Royal  grammatikasi»  bilan  bog'liqdir.  Algol  68  uchun  ishlangan  metaqoi­
dalar  Winjgaarden-grammar  yoki  W-grammar  deb  nomlangan.  Keyinroq  1981- 
yilda  olimlar  Gazdar,  Pullman,  Saglar  ham  metaqoidalar  ishlab  chiqdi,  u