Maksad: "Axborot texnologiyalari", "Tibbiy informatika" fanlariga ta’rif berish, ularning

 

        9 

 

 

 

4.«Milliy  AK  tizimlarining  axborot  havfsizligini  ta’minlash  bo‘yicha  qo‘shimcha  chora-

tadbirlar» (PQ-167. 5.09.2005) 

5.  «O‘zbekiston  Respublikasi  ijtimoiy  ta’lim  tarmog‘ini  tashkil  etish  to‘g‘risida»  (PQ-191, 

28.09.2005) 

6.“ZiyoNETaxborot tarmog‘ini rivojlantirish” (VM Karori -282, 28.12.2005) 

7.«ZiyoNET  texnologik  maydonchasida  axborot  resurslarini  yaratish,  ekspertdan  o‘tkazish  va 

joylashtirish Nizomi» 

8.“Qog‘ozdan to‘g‘ri va tejamkorona foydalanish haqida» (VM Karori-155, 22.07.2010) 

9.  «Davlat  va  mahalliy  boshqaruv  organlarida  elektron  hujjat  almashinuvi  hamda  yagona 

himoyalangan elektron pochtadan foydalanish chora-tadbirlari» (VM Karori 126, 4..05.2011) 

10.«Zamonaviy AKTni rivojlantirish va tadbiq etish to‘g‘risida» (PQ-1730, 21.03.2012) 

Ko‘pgina  kuzatuvchilarning  fikricha,  2  mavzu  -  IAT(ilmiy  axborot  texnologiyalari) 

hamda sog‘liqni saqlash o‘zaro chambarchas bog‘liq. Qator sog‘liqni saqlash tashkilotlari klinik 

axborot  boshqaruvi  soxasidagi  kompyuterlashgan  tizimdan  foydalanishga  asoslangan  faoliyatni 

yuritishga e’tibor qaratmoqdalar. Bunda albatta, kompyuter nafaqat bemorga xizmat qilish, balki 

kerakli  ma’lumot  almashinuvida,  teletibbiyot  masalalarini  hal  etishda  ham  bevosita  ishtirok 

etadi. Masalan bemorning bir tibbiy muassasaga murojaat qilganida, shu kungaqadar qaysi tibbiy 

muassasalarda  davolangani  hamda  bundagi  davolash  usullarini  o‘rganish  imkoni  bo‘ladi. 

SHuningdek,  davolash  uslubini  o‘rganishda  markazlashgan  kutubxonaga  ulanish  masalalari, 

bemorning  kasallik  ma’lumotlarini  konffidensialligi,  bemorlar  va  shifokorlarga  kerakli 

ma’lumotni  taqdim  etib  bera  oladigan,  havfsiz  bo‘lish  bilan  birga  boshqa  qo‘shimcha 

ma’lumotlarni  taqdim  eta  bilishi  kerakdir.  Bularning  barini  sog‘liqning  elektron  yozuvi  o‘zida 

aks ettiradi.Elektron yozuvning joriy qilinishi integratsiya tizimining vazifasi hisoblanadi. Tibbiy 

elektron yozuvlari( TEYO) ning klinik tadqiqotlarni saralashdagi o‘rnini o‘rganamiz. TEYOning 

joriy  qilinishi  bemoning  kundalik  kuzatuvida  chalkashliklarni  tug‘dirishi  mumkin.  Sababi, 

onlayn tizimida kiritilgan keyingi ma’lumot yangilashi mumkin bo‘ladi. Dinamikani o‘rganishda 

esa asosiy klinika kompyuterining hotirasiga murojaat orqali aniqlanishi mumkin. 

Davlat  va  federal  hukumatning  o‘rnini  alohida  ta’kidlash  joiz.  Sababi  ayrim  aholi 

vakillarining  salomatligi  haqidagi  ma’lumotlarning  ovoza  bo‘lishi,  ayrimlarga  taz’yiq 

o‘tkazilishini  oldini  olish,  jamiyatdagi  ijtimoiy  tinchlik  ta’minlanishi  kerak.  Kuzatuv  vaqti 

o‘rnatilgangandan  keyin  olingan  ma’lumotlarni  haqiqiyligini  tekshirishda  taqdim  etuvchilarga 

ularni  tasdiqlash  uchun  qayta  yuboriladi.  SHu  tariqa  markazlashgan  tizimda  ikki  tomonlama 

aloqa  yo‘lga  qo‘yilgan  bo‘ladi.  (rasm.1.6).  Bu  bevosita  taqdim  etuvchining  axborotini  axborot 

integratsiyasiga 

mos 

xolda 

standartlashni 

ta’minlaydi. 

 

SHifokor  va  elektron-tibbiy  nazoratchi  orasidagi  bunday  bog‘liqlik  klinik  tajribalarni  ancha 

sifatli  va  samarali  o‘tishini  ta’minlaydi.  Sog‘liqni  saqlashni  rejalashtirishda  bir  necha  klinik  va 

regional  tibbiy  muassasalardan  olingan  ma’lumotlarning  davlat  darajasida  hal  etish  imkonini 

beradi. Internet va raqamli axborot almashinuvi bugungi kunda tibbiyot va sog‘liqni saqlashning 

ajralmas qismiga aylandi. 

---