Texnologiyasi instituti

 
Kiyim  mayda  detallarini  tikish 
Kiyimning  mayda detallariga  kamar tutgichlar, belbog`lar, xlyastiklar, pagonlar, cho`ntak 
qopqoqlar  kiradi.  Bezak  detallar  turli  xil  biriktiruvchi,  quyma,  ag`darma,  mag`iz  choklar  bilan  ti-
kiladi.  Bu  detallar  qotirmali  va  qotirmasiz  bo`lishi  mumkin.  Tayyor  holda  bu  detallar  berilgan 
shaklni  yaxshi  saqlashi,  juft  detallari  simmetrik    bo`lishi,  ag`darma  chok  bilan  tikilganda  avra 
gazlamadan  kant  hosil  qilishi  kerak.  Buning  uchun  astarlik  detallarda  astar  avradan  4-6  mm.  en-
sizroq  bichilishi  kerak.  qotirmalar  qirqimi  1-2  mm.  ag`darma  choklarga  kirishi  kerak.  Yelimsiz 
qotirmalar detallarga ( cho`ntak qopqoq, listochka) ag`darma chok solayotganda ulanadi. Cho`ntak 
og`izlari cho`zilmasligi uchun cho`ntak qirqimlariga  sal tortibroq yelimli uqa yopishtiriladi. Yelim-
siz uqa esa qirqimidan  1-2 mm. masofada detal qirqimiga teskara tomondan bostirib tikiladi. 
Kamar  tutgichlar  -  keng  va  ensiz  bo`lishi  mumkin.  Ular  ochiq  yoki  yopiq  qirqimli  quyma 
chok, yelim  yoki ip yordamida  tutashtirma  chok bilan tikilishi mumkin. Yeng unumdor usul ularni 

---

 
93 
2  ignali  3076-1  kl.  PMZ  va    Yaponiya  "Djukki"  firmasining  MFV-860  yarim  avtomatida  tikish 
hisoblanadi. Bunda kamar tutgichlar joylashmada hosil bo`lgan  andazalar orasidagi chiqindilardan  
tikilishi mumkin (6.1.1-rasm). 
Belbog`lar  yumshoq    va  qattiq,  keng  va  ensiz,  konstruksiyasi  bo`yicha  astarli  yoki  yaxlit 
bichilgan bo`lishi mumkin.  
Belbog`ning  o`ngi  ichkariga  qaratilib,  uzunasiga  ikki  bukiladi,  ag`darish  uchun  bir  uchi 
qoldirilib,  ikkinchi uchi va yon qirqimlariga ag`darma chok solinadi. Keyin burchak joylarida 0,2-
0,3  sm.  kenglikda  chok  haqi  qoldirib,  qirqib  tashlanada.  Belbog`  maxsus  moslama  yordamida 
o`ngiga ag`dariladi va dazmollanadi (6.1.2-rasm). 
Xlyastiklarni   ip  yordamida ag`darma chok bilan  yoki  yelimlab  yopishtirish  uchun chetlari 
qolip  yordamida bukilib dazmollanadi, ziyiga yelim plyonka qo`yiladi yoki yelim kukuni sepiladi, 
avradan kant hosil qilib juftlanadi va presslab birlashtiriladi (6.1.3-rasm.).