Buxoro oziq ovqat va yengil sanoat texnologiya instituti

 

 

 

---

 

3 

MUNDARIJA 

KIRISH……………………………………………………………………..4 

1-mavzu 

-«KORXONA 

IQTISODIYOTI» 

KURSINING 

MAZMUNI 

VA 

VAZIFALARI………………………………………………………………5 

2- 

mavzu. 

KORXONANI 

TASHKIL 

QILISH 

VA 

UNING 

FAOLIYATINI 

TO`XTATISH…………………………………………...20 

3- mavzu. KORXONANI BOSHQARISH……………………………….23 

4-mavzu. 

ISHLAB 

CHIQARISHNING 

IJTIMOIY 

VA 

IQTISODIY 

SAMARADORLIGI………………………………………………………46 

5-Mavzu.    KORXONANING    ASOSIY  VA  AYLANMA  FONDLARI,  ISHLAB 

CHIQARISH QUVVATLARI…………………………………52 

6- 

mavzu. 

KORXONADA 

KADRLAR 

VA 

MEHNAT 

HAQI 

TO`LASH…………………………………………………………………..66 

7- 

mavzu. 

KORXONA 

RENTABELLIGI, 

DAROMAD 

VA 

XARAJATLAR…………………………………………………………….72 

8-mavzu.    KORXONALARDA  MAHSULOT    SIFATI,  STANDARTLASH  VA 

SERTIFIKATLASH……………………………77 

9-mavzu. KORXONANING INVESTITSION FAOLIYATI…………..84 

10-Mavzu. 

KORXONANING 

TIJORAT 

SIRI 

VA 

IQTISODIY 

XAVFSIZLIGI……………………………………………………………..92 

 

---

 

4 

KIRISH 

 

O`zbekiston  Respublikasi  davlat  mustaqilligiga  erishgach,  mamlakat  hayotida  ishlab 

chiqarish  kuchlarini  yanada  rivojlantirish,  fan-texnika  taraqqiyotini  (FTT)  jadallashtirish, 

aholining turmush tarzini yaxshilashga qaratilgan ulkan ijtimoiy-iqtisodiy o`zgarishlar ro`y berdi 

va ro`y bermoqda. Bunga iqtisodiyotga kiritilgan yangi investitsiyalar va mavjud moddiy-texnika 

asosini  modernizatsiya  qilishdan  tashqari  boshqaruvning demokratik  tamoyillarini  kuchaytirish, 

korxona, firma va ularga tenglashtirilgan ishlab chiqarish tuzilmalarining xo`jalik faoliyati bilan 

bog’liq  mustaqillik doirasini kengaytirish, siyosatning  iqtisodiyotdan ustunligiga  barham  berish, 

inson  faoliyatining  barcha  soha  va  tarmoqlarida  tashabbuskorlik,  izlanish  va  hokazolarning 

rivojlanishi ham keng imkoniyatlar yaratmoqda. 

Mustaqillik  hamda  barcha  xo`jalik  yuritish  tizimining  bozor  munosabatlariga  o`tishi 

iqtisodiyotning  asosiy  bo`g’ini  hisoblanuvchi  korxona  maqomining  sezilarli  ravishda 

o`zgarishiga  sabab  bo`ldi.  Korxonalar  endilikda  davlatga  tegishli  bo`lgan  paytlardagidan  farqli 

o`laroq  mahsulot  ishlab  chiqarish  bo`yicha  faoliyatlarini direktiva  ko`rsatkichlari asosida emas, 

balki  O`zbekiston  Respublikasi  “Korxonalar  to`g’risida”gi  qonuni  va  bozor  talablariga  asosan 

mustaqil  ravishda  yuritmoqda.  Ular  o`zlariga kerak  bo`lgan  ishchi  va  xodimlar  sonini  mustaqil 

belgilamoqda,  ishlab  chiqarish  texnikasi  va  texnologiyasi,  tejamkorlik  rejimiga  rioya  qilish 

masalalari bilan shug’ullanmoqda, zamonaviy marketing va menedjmentni yo`lga qo`ymoqdalar 

hamda  joriy  ishlab  chiqarishni  rejalashtirmoqdalar  va  rivojlanishning  zaruriy  prognozlarini 

amalga oshirmoqdalar.  

Shu  kabi  masalalar  “Korxona  iqtisodiyoti”  kursining  mazmunini  tashkil  qilib,  ularni 

o`rganish  iqtisodchilar  (mutaxassisliklari  va  bo`lajak  ish  joylaridan  qat`inazar)  tayyorlovchi 

ko`plab oliy o`quv yurtlarining o`quv rejalarida ko`zda tutilgan. Ushbu kurs bo`yicha bir qancha 

darsliklar  chop  etilgan  (ayniqsa  Rossiyada)  bo`lib,  ular  barcha  o`quvchilar,  birinchi  navbatda, 

iqtisodchilar uchun juda qiziqarli va foydalidir.