Biokimyo pmd

                               96-rasm.  Qonning shakliy elementlari

Retikulotsitlarda gemoglobin peptid zanjirlari uyg‘unlashgan holda

sintezlanadi, shuningdek gemoglobinning gem qismi ham

retikulotsitlarda sintezlanadi. Gem sintezini birinchi va ikkinchi

fermentlari idora etiladigan fermentlar bo‘lib ularni gem va

gemoglobinlarning ortiqcha miqdorlari tormozlaydi. Ikkinchi tomondan

gemoglobinning peptid zanjirlari faqat gem ishtirokida sintezlanadi.

Demak, gemoglobinning gem va polipeptid qismlari bir-biri sintezini

nazorat qiladi. Shu tufayli sog‘ odamda gemoglobinni miqdori me’yorda

saqlanadi. Gem sintezida ishtirok etuvchi fermentlarni irsiy

yetishmovchilik kasalliklari ma’lum, bunda gem o‘tmishdoshlari

---

364

ko‘pincha ortiqcha miqdorda hosil bo‘lib, siydik bilan tashqariga chiqib

turadi. Gem almashuvining kam qonlikka olib keluvchi bunday

kamchiliklari porfiriyalar deyiladi.