Шахс интеллектуал салохиятига эришишида интеграциялашган таълимнинг ўрни

Ijtimoiy  tajribalar:  bilim,  ish  –  harakat  usullari,  ijodiy  tajriba  yoki 

izlanuvchan  faoliyat  hamda  emasional  qadriyat  munosabatlarini  o’ziga  qamrab 

oladi. 

Ta’limda  uzluksizlikni  ta’minlash  o’quv  perdmeti  qismlaridagi  zarur  va 

to’g’ri  nisbatni  o’rganish  zaruriyatidan  kelib  chiqadi.  Shuningdek,  uzviylik 

tushunchasi  ta’limning  turli  bosqichi,  shakli,  metodlarida  bilim,  ish  –  harakat 

usullari  va  shaxsiy  fazilatlariga  qo’yiladigan  talablarni  ko’zda  tutadi.  Uzviylik 

quyidagi  ikki omilni hisobga olgan holda amalga  oshiriladi: 

1. Fanning  mazmuni  va mantiqi. 

2. Bilimlarni  o’zlashtirish  jarayoni  qonuniyatlari. 

O’quv  predmetini  o’zlashtirishda  birinchi  omilning  ahamiyati  muhim  bo’lib, 

tushuncha,  dalil,  qonunlar  kabi  o’quv  predmeti  mazmunini  tashkil  etuvchi  tarkibiy 

element,  ketma  –  ket,  asta  –  sekinlik  bilan  o’rganilayotgan  obyekt  mohiyatini 

---

 

5 

imkon  qadar  anglab  borishga  sharoit  yaratadi.  Ikkinchi  omil  ilmiy  bilimlarga 

ishlov berishni  talab etadi. 

Shunday  qilib,  uzviylik  faqatgina  to’g’ri  chiziqli  emas,  balki  o’quv 

materiallarini  ta’lim  oluvchilar  tomonidan  o’zlashtirilishi  qulay  bo’lgan  holda 

shakllantirish  yo’li  bilan  amalga  oshiriladi.  Uzviylikni  ketma  –  ket  amalga  oshirish 

ta’lim  istiqboli  tavsifini  beradi.  Bunda  alohida  mavzular  bir  –  biridan  tubdan 

ajralgan  emas,  balki  birinchisi  ikkin  chisi  uchun  asos  va  ikkinchisini  mo’ljal 

sifatida  hisobga olinishini  ko’zda tutadi.       

Amalda  ta’lim  mazmunini  loyihalashtirish  quyidagi  ikki  darajada  amalga 

oshiriladi: 

 blok moduli o’quv dasturi darajasida; 

 aniq maqsadga muvofiq o’quv matereali  sifatida. 

Bunda  ixtisoslik  qaysi  kasbga  mansubligi,  shuningdek,  kasbning  o’zi  qanday 

faoliyat  turiga  tegishli  ekanligini  ham  aniqlashtiradi.  Aniq  yo’nalishda  tanlab 

olingan  ta’lim  mazmunini  yuqoridan  pastga  “qavatma-qavat”  tahlil  etiladi.  Yuqori 

qatlam  iqtisodiy  sohasiga  tegishli  bo’lsa,  o’rta  qavat  kasb-hunarga  va pastki qavat 

alohida  ixtisoslarga  to’g’ri  keladi.  Bunday  yondashuv  zamonaviy  kasb-hunar 

ta’limi  mazmuni  yaxlit  tizim  sifatida  yuqoridan pastga tomon tadqiq yetiladi.