O‘zbekiston respublikasi oliy va

 
U
 Fikringizni umumlashtiring.  
 
1-Slayd 
Tabiiy monopoliyada narxni muvofiqlashtirish 
 
D 
P
m
P 
AC 
P
1
MC 
P
e
AR 
MR 
Q 
Q
e
Q
1
Q
m

---

182 
2-Slayd 
Iste‘molchi ortiqchaligining narx va 
ishlab chiqarish hajmiga bog‗liqligi. 
3-Slayd 
Narxlar diversifikatsiyalanmagandagi foydani
ifodalovchi grafik. 
4-Slayd 
Daromadga bog‗liq narxlar differensiatsiyasi 
P 
N 
P
max
MC 
M 
P
m
E 
P
e
D 
Q
m
Q 
MR 
D
D 
P 
N 
P
max
MC 
M 
P
m
E 
P
e
F 
MR 
D 
Q 
Q
e
Q
m
0 
S 
MC 
P
m
P
2
P
1
D 
MR 
Q 
Q
m
Q
2
Q
1
P
3
Q
3

---

183 
5-Slayd 
 
Narxlar diversifikatsiyasi 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
5-ilova (15.1) 
 
Asosiy tushunchalar va iboralar asosida BBB jadvalini to‗ldiring 
 
 
№ 
 
Asosiy tushuncha va iboralar 
Bilaman 
Bilib 
oldim 
Bilishni 
xoxlayman 
1. 
Iste‘molchi ortiqchaligi 
2. 
Monopol xokimiyat 
3. 
Narxlar diversifikatsiyasi 
4. 
Daromadga ko‗ra narxlar 
differensiatsiyasi 
5. 
Ideal diversifikatsiyalash 
6. 
Iste‘mol xajmiga ko‗ra narxlar 
diversifikatsiasi 
7. 
Tovarlar kategoriyasi ko‗ra narx 
differensiatsiyasi 
8. 
Iste‘molchilarn kategoriyaga bo‗lish 
 
 
 
 
 
 
16-MAVZU 
 
 
Нархлар 
диверсиф
икацияси
Товарлар 
турига кѝра 
Истеъмолчи 
даромадиги 
кѝра 
Истеъмол 
хажмига кѝра 

---

184 
―Mehnat bozori va korxonalarda mehnat resurslaridan 
foydalanish.‖ 
16.1. Ma‘ruzani o‗qitish texnologiyasi 
Fakultet: «Bank va moliya 
xizmatlari». «Servis va 
turizm», «Iqtisodiyot va 
menejument» SamISI.
Kafedra: ―Kasb-xunar 
ta`limi‖ SamISI.
O‗quv predmeti: 
Mikroiqtisodiyot 
Mavzu raqami:
16-Mavzu 
Soatlar xajmi:
2-soat 
Talabalar soni: 30 tagacha 
O‗T muallifi: 
B.A.Salimov, 
 A.B. Shakarov, 
Sh.Mustofaqulov 
O‗qituvchi: dots. 
Shakarov A.B., 
O‗quv mashg‗uloti shakli: 
Mutaxassis (ekspert) ishtirokidagi ma‘ruza 
Ma‘ruza mashg‗uloti 
tuzilishining rejasi:

Mehnat 
munosabatlari 
va 
mehnat 
resurslaridan foydalanish ko‗rsatkichlari. 

Ish xaqi. 

Mehnat bozori, mehnat taklifi va mehnatga 
bo‗lgan talab. 

Raqobatlashgan, 
monopolistik 
va 
monopsonik mehnat bozorlari.
Pedagogik vazifalar: 

Mehnat 
bozori, 
raqobatlashgan 
mehnat 
bozori to‗g‗risida umumiy 
tushunchalarni shakllantirish; 

Mehnat qilish va dam olish 
o‗rtasidagi 
bog‗liqlikni 
chizmalar orqali izoxlash ; 

Ish xaqi o‗sishining dam 
olish vaqti bilan ishlash vaqti 
o‗rtasidagi nisbatga ta‘sirini 
bayon etish; 

Mehnat 
bozorida 
monopsoniya bo‗lgan holni 
va minimal ish xaqi mohiyati 
borasidagi 
bilimlarni 
mustaxkamlash;
O‗quv faoliyatining natijalari: 

Mehnat bozori va ushbu bozorda vujudga 
keladigan talab va taklif o‗rtasidagi bog‗liqlikni 
anglab yetadilar; 
 

Mehnat qilishga sarflanayotgan vaqt va dam 
olishga ajratilayotgan vaqt o‗rtasida uzviy 
aloqadorlikni hamda ishchining naflik funksiyasini 
maksimallashtirish shartini tushunib yetadilar ; 
 

Ish xaqi oshgani sari bo‗sh vaqtning ham 
qimmati oshib borishining mohiyatini anglaydilar; 

Monopsoniya bo‗lgan holda bir vaqtning 
o‗zida ham ishchilar sonining qisqarishi, ham ish 
xaqining pasayishini analitik formula va grafiklar 
orqali tahlil qilishni tushunib ; 

---

185 

Ish 
xaqi 
stavkalari 
differensiatsiyasi va mehnat 
bozoridagi ikki tomonlama 
monopoliyaning 
vujudga 
kelish sabablari to‗g‗risida 
ma‘lumotlarni yetkazish; 

Ish 
xaqi 
stavkalarini 
tabaqalashtirishdan 
maqsad nimada ekanligini faxmlaydilar.. 
 
O‗qitish vositasi: 
Ma‘ruza matni, format qog‗ozlari, markerlar, 
skotch, 
kompyuter 
texnologiyalari, 
chizmali 
organayzerlar, tarqatma materiallar. 
O‗qitish metodi va shakli: 

Ma‘ruza, savol-javob, pinbord, chizmali 
organayzerlar texnikasi; 

Frontal, guruxlarga bo‗lingan holda. 
O‗qitish uchun yaratilgan 
shart-sharoitlari: 
Texnik qurollar bilan jihozlangan auditoriya, 
guruhlarga bo‗linib ishlash uchun maxsus 
o‗rindiqlar.
Monitoring va baxolash: 
Savol-javob, reyting tizimi asosida baholash, 
nazorat savollari va vazifalar. 
 
 
―Mehnat bozori va korxonalarda mehnat resurslaridan foydalanish‖ mavzuida 
tayyorlangan ma‘ruzaning texnologik kartasi. 
Bosqichlar O‗qituvchi faoliyatining mazmuni 
Talaba faoliyatining 
mazmuni 
I. Kirish 
bosqichi 
(10 daqiqa) 
1.1.Mavzuning 
nomi, 
maqsadi, 
o‗qitish 
natijalarini, 
mavzuning 
rejasini e‘lon qiladi. 
O‗quv mashg‗ulotining o‗tkazilish 
shakli va tartibini tushuntiradi. 
1.2.Taklif 
etilgan 
korxona 
mutaxassisi (ekspert)ni tanishtiradi.
Tinglaydilar.

---

186 
II. Asosiy 
bosqich 
(60 daqiqa) 
2.1.Nazariya 
va 
amaliyotni 
taqqoslash asosida yangi materialni 
o‗rganishni tashkil qiladi. Buning 
uchun mehnat bozorida vujudga 
keladigan talab va taklif to‗g‗risida 
ma‘lumot beradi. (mavzu rejasi 
asosida). Rasm, jadvallarni namoyish 
etadi va sharhlaydi (slayd).
2.2.Amaliyotchi 
sifatida 
korxona 
mutaxassisini ma‘ruza rejasi bo‗yicha 
ma‘lumot berishini tashkil qiladi. 
2.3.Ekspertga 
mavzuga 
taalluqli 
savollar berishni taklif qiladi. (1-ilova 
o‗qituvchining variantlari). 
Ekspert tomonidan mavzuning har bir 
qismi bo‗yicha bergan javoblarini 
umumlashtiradi.
Tinglaydilar. 
Savollar 
beradilar. 
Fikr 
almashadilar. 
III. 
Yakuniy 
bosqich 
(10 daqiqa) 
3.1. Talabalar diqqatini mavzunining 
asosiy tomonlariga qaratgan holda, 
rejaning barcha savollari yuzasidan 
xulosalar qiladi va yakun yasaydi.
3.2.Mutaxassisga 
minnatdorchilik 
bildiradi. 
3.4. Mustaqil ishlashlari uchun vazifa 
beradi (2-ilova). 
Eshitadilar.
Vazifani yozib oladilar.