Muvozanatli deb tushuniladi. Ammo, har qanday iqtisodiy tizimning bunday holati hayoliydir

 
Mavzuga oid masalalar 
  
1.  Faraz  qilaylik,  evroga  nisbatan  dollarning  kursi  1:3,  ya’ni  bir  xil  tovar 
AQShda  masalan  400  dollar  tursa,  Germaniyada  bu  tovarning  narxi  1200  evro 
bo’ladi.  Agar  dollarning  kursi  sun’iy  ravishda  1:2  gacha  pasaysa,  qaysi  eksport 
qiluvchi  qo’shimcha  daromad  oladi  (AQSh  yoki  Germaniya)?  Bu  qo’shimcha 
daromadning hajmini aniqlang. 

---

 
211 
 
2.Faraz  qilaylik,  B  mamlakatning  hukumati  o’z  valyuta  kursini  A 
mamlakatning  milliy  valyutaga  nisbatan  barqarorlashtirib  olmoqchi.  A 
mamlakatdagi inflyatsiyaning sur’ati yiliga 5%ni tashkil etadi. 
a) 
B mamlakatda bu maqsadga erishish uchun inflyatsiya sur’ati qanday 
bo’lish kerak? 
b) 
Uzoq  muddatli  davrda  pul  aylanish  tezligi  o’zgarmasa  va  ishlab 
chiqarishning  o’sish  sur’ati  3%ni  tashkil  etsa,  valyuta  kursini  barqarorlashtirish 
uchun pul massasining o’sish sur’atlari qanday bo’lishi kerak? 
* * *
 
3.Quyidagi jadvalda Evroga bo’lgan talab va taklif keltirilgan: 
Evroning 
bahosi 
(dollarda) 
Evroga bo’lgan talab (mln. 
evro) 
Evroning taklifi (mln. evro) 
1,5 
200 
300 
1,4 
220 
270 
1,3 
240 
240 
1,2 
260 
210 
1,1 
280 
180 
 
a) 
Dollar va Evroning barqaror valyuta kurslarini aniqlang. 
b) 
Valyuta bozorida dollar va Evro qanday hajmda sotib olinadi? 
4. 
Faraz  qilaylik,  personal  kompyuterning  narxi  AQShda  1000  dollar, 
Germaniyada esa 4000 evro. Agar nominal ayirboshlash kursi 1 evro = 1,4 dollarni 
tashkil etsa, unda Amerika dollarning real ayirboshlash kursi qanday bo’ladi. 
* * *
 
5. 
Xarid  qobiliyati  paritetiga  ko’ra  agar  Frantsiyada  televizor  500  evro 
va  Xitoyda  2000  yuanga  sotilsa,  unda  nominal  ayirboshlash  kursi  -  bir  birlik 
evroning yuan miqdorida ifodalangan bahosi - qanday bo’ladi? 
* * *
 
6. 
O’zbekistonda  bir  yillik  inflyatsiya  sur’ati  -7%,  Qozog’istonda 
nominal foiz stavkasi 16%ni, bir yillik inflyatsiya sur’ati esa 12%ni tashkil etadi. 

---

 
212 
 
Bir  mamlakatdan  ikkinchi  mamlakatga  kapital  quyilishi  bo’lmasligi  uchun 
O’zbekistonda nominal foiz stavkasi nechaga teng bo’lishi kerak. 
* * *
 
7.  B  mamlakatning  hukumati  o’z  valyutaning  ayirboshlash  kursini  A 
mamlakatning  milliy  valyutasiga  nisbatan  barqarorlashtirib  olmoqchi.  A 
mamlakatdagi bir yillik inflyatsiya sur’ati 5%ni tashkil etadi.  
a) 
bu  maqsadga  erishish  uchun  B  mamlakatdagi  inflyatsiya  sur’ati 
qanday bo’lishi kerak? 
b) 
muomaladagi pul aylanish tezligi o’zgarmasa va real ishlab chiqarish 
hajmining bir yillik o’sish sur’ati 3%ni tashkil etsa, uzoq muddatli davrda valyuta 
kursini  barqarorlashtirish  uchun  pul  massasining  o’sish  sur’ati  qanday  bo’lishi 
kerak? 

---

 
213