Guliston-Huquq va axloqning o'zaro bog'liqligi, uni o'qitish metodikasi

        Vijdon  -  vijdonlilik  va  vijdonsizlik  tushunchalari  ijtimoiy  taraqqiyotining 

muayyan  davrida,  ijtimoiy  muhitning  ta‘sirida  shakllanadi.  Vijdon  insonni  o’z 

muayyan  jamiyat  axloq  normalari  nuqtai-nazaridan  turib  axloqiy  baholash  va  uni 

nazorat  qilish,  shuning  bilan  birga  o’z  hatti-harakatlariga  bog’liq  bo’lgan  his-

tuyg’u  va  kechinmalarini  tahlil  qilishdir.  Inson  o’z  vijdoni  oldida  mas‘uliyat  his 

qilib yashaydi.   

       Vijdon tushunchasi ijobiy va salbiy kechinmalarni ifodalaydi. Masalan, inson 

quvonchi,  u  yoki  bu  iztirobdan  qutulish,  o’zini  yengil  tortishi,  xijolatdan  forig’ 

---

18 

 

tortish va yuzining yorug’ bo’lishi vijdondagi ijobiy his tuyg’ularni aks ettirsa, uzr 

surash,  tavba  qilish,  iztirob  chekish,  pushaymon,  uyalish,  xijolat  tortish  kabilar 

salbiy kechinma, his-tuyg’u, hatti-harakatlarni ifodalaydi. 

        Vijdon  tushunchalari  o’zining  rivojlanishi  tarixi  davomida  umuminsoniy 

ma‘no  elementlari  bilan  boyib  boradi,  unga  ko’p  jihatdan  axloq  adolat  va 

odamgarchilikning  oddiy  normalari  o’z  aksini  topadi.    Vijdon  ko’zga  ko’rinmas, 

lekin ulkan va mutlaq aybsiz axloqiy hodisadir.  

        1-Yurtboshimiz  I.  Karimov  vijdon  kategoriyasining  buyukligi,  jamiyatdagi 

salohiyatini  ta‘kidlab  shunday  degan  edilar:  «Vijdon  bilan  iymon  bilan,  diyonat 

bilan o’ynashib bo’lmaydi». Vijdonli odamlar bilan qo’yilgan maqsadga erishiladi, 

huquqiy davlat, demoqratik fuqarolik jamiyati quriladi.