О`zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

Zangiota kompleksi
 
Toshkentdan 16 km janubda XIV  asr oxiri va XX  asr boshlarigacha qurilgan bu noyob 
kompleks o`z nomi bilan mashhur. So`fiylik targ`ibotchisi shayx Oyxo`ja ibn Tojxo`ja sharafiga 
shunday atalgan. Bu maqbarani Amir Temur qurdirganligi haqida bir qator rivoyat va afsonalar 
bor.
 
XVI  asrning 60-  yillarida qurilgan yodgorlikdir. SHaharning eng yirik qadimiy 
inshootlaridan biri bo`lib, uni Toshkent xonlaridan birining vaziri Ko`kaldosh qurdirgan. 
Madrasa o`rta asr shahristonining janubiy chekkasida qurilgan. Hozirgi ko`cha o`rni esa xandak 
bo`lgan. Binoni qurishda an`anaviy kompozitsiyaga rioya qilingan: chorsi hovlisi keng, xujralar 
va ochiq ayvonlar bilan o`ralgan. Hovlining P —  simon yo`llari hujra (darsxona) larni masjid 
bilan ulaydi. Hujralar soni 38 ta bo`lgan. Madrasa dastlab uch qavatli bo`lgan. Bosh fasadi 
janubga qaragan. Darvozadan kiraverishda chapda masjid, o`ngda darsxonalar joylashgan. 
Masjid va darsxonalarning usti o`zaro kesishgan ravoqlar ustiga o`rnatilgan gumbazlardan iborat. 
Miyonsaroy (vestibyul’) etti gumbazli. Me`morlar madrasani bezashda asosan binoning old 
tomoniga e`tibor berishgan. Sirkor parchin va girix naqshlar bilan bezatilgan hashamatli 
peshtoqning ikki yoniga ikki qavatli ravoq ishlangan. Ikkinchi qavatdagi hujralar faqat peshtoq 
ikki yonidagina saqlangan. Old tomonining chekka burchaklari baland guldastalar bilan 
tugallangan. Guldastalar ustida minorachalar bo`lgan. XVIII asr oxirida madrasa qarovsiz holga 
kelib qolgan va karvonsaroy sifatida foydalanilgan. Ko`kaldosh madrasasining 1866 va 1886 
yilgi zilzilalardan zararlangan peshtog`i qayta tiklangan. 1946 yilgi zilziladan ham qattiq 
shikastlangan. Madrasa so`nggi marta 1930—1960 yillarda butunlay qayta ta`mirlangan. 
Minoralarning balandligi 2- qavat bilan deyarli baravarlashtirilgan. Zamonlar o`tib bir necha bor 
ta`mirlanishi natijasida madrasaning tashqi ko`rinishi o`zgarib ketgan. Madrasaning old 
tomoniga an`anaviy usulda, zinapoya ishlangan. Ko`kaldosh madrasasi 1991 yildan 
Movarounnahr musulmonlari Diniy idorasi tasarrufida bo`lib ta`mirlash ishlari olib borilmoqda.