Namangan muhandislik pedagogika instituti

MAVZULAR BO’YICHA TAQDIMOT SLAYDLARI VA VIDEO ROLIKLAR 
1-мавзу. “Инновацион менежмент” фаннинг 
предмети, мазмуни ва вазифалари
Режа 
“Бош мақсадимиз-кенг кўламли ислоҳотлар ва модернизация йўлини
қатъият билан давом эттириш” маърузаларидан келиб чиққан холда
инновацион менежментнинг асосий тушунчалари, мақсадлари ва
вазифалари
Инновацион менежментнинг асосий тушунчалари. 
Инновацион менежментнинг моҳияти ва вазифалари.
Инновацион менежментнинг мақсадлари.
Инновацион менежментнинг тарихи ва ривожланиш тенденциялари
.
 
 
 
 
 
 
 
 
211

---

 
Бугунги кунда кўплаб ривожланган ва жахон иқтисодиётида
етакчи ўрин тутадиган мамлакатлар тажрибаси шуни сўзсиз
исботлаб бермоқдаки, рақобатдошликка эришиш ва дунё
бозорларига чиқиш, биринчи навбатда иқтисодиётни изчил
ислох
этиш,
таркибий
жихатдан
ўзгартириш
ва
диверсификатсия
қилишни
чуқурлаштириш,
юқори
технологияларга асосланган янги корхона ва ишлаб чиқариш
тармоқларининг жадал ривожланишини таъминлаш, фаолият
кўрсатаётган қувватларни модернизатсия қилиш ва техник
янгилаш жараёнларини тезлаштириш хисобидан амалга
оширилиши мумкин.
Инновацион менежментнинг асосий тушунчалари. 
Инновациялар ва инновацион бошқарувга нисбатан оширилган эътибор 
ҳозирги жамиятнинг ҳаётининг ўзи томонидан талаб қилинади, ахир 
инновацион жараёнларни янги маҳсулотлар ва янги техникада рўёбга чиқиши 
унинг социал – иқтисодий ривожланишининг асоси бўлади.
Инновацион жараён инновацион ўзгаришларни тайёрлаш ва амалга 
оширишдан иборат бўлади ва ягона бир бутунни ташкил қилувчи ўзаро боғ-
ланган паллалардан ташкил топган. Бу жараённинг натижасида амалга 
оширилган ўзгариш инновация пайдо бўлади. Инновациялар ва инновацион 
бошқарувга нисбатан оширилган эътибор ҳозирги жамиятнинг ҳаётининг ўзи 
томонидан талаб қилинади, ахир инновацион жараёнларни янги маҳсулотлар ва 
янги техникада рўёбга чиқиши унинг социал – иқтисодий ривожланишининг 
асоси бўлади.
Инновацион жараён инновацион ўзгаришларни тайёрлаш ва амалга 
оширишдан иборат бўлади ва ягона бир бутунни ташкил қилувчи ўзаро боғ-
ланган паллалардан ташкил топган. Бу жараённинг натижасида амалга 
оширилган ўзгариш инновация пайдо бўлади.
 
212

---

 
Австрияли олим Й. Шумпетер 
томонидан бешта типик ўзгаришлар  
ажратилган:
янги техника, янги технологик 
жараёнлар ва ишлаб чиқаришни янги 
бозор таъминотидан фойдаланиш 
(олди ‐ сотди);
янги хом ашёдан 
фойдаланиш;
ишлаб чиқариш ва 
унинг моддий –
техник таъминотини 
ташкил қилишдаги 
ўзгаришлар;
янги 
хусусиятларга эга 
маълумотларни 
тадбиқ этиш;
янги сотиш 
бозорларини пайдо 
бўлиши.
 
“Инновация”
атамасидан
Ўзбекистоннинг ўтиш иқтисодиётида ҳам
мустақил ва ҳам бир қатор ўхшаш
тушунчалар:
“Инновацион
фаолият”,
“инновацион
жараён”,
“инновацион
қарор”
ва
ҳ.к.
белгилаш
учун
фойдаланилган.
Ҳар
хил
олимлар,
айниқса
хорижлилар (Н. Мончев, И. Перлаки, В.Д.
Хартман, Э. Мэнсфилд, Р. Фостер, Б.
Твисс, Й. Шумпетер, Э. Роджерс ва
бошқалар) бу тушунчани ўзларининг
тадқиқотлари объекти ва предметига
кўра ҳар хил талқин қиладилар, аммо
инновацияларнинг
бу
ҳар
хил
таърифларининг
таҳлили
шундай
хулосага олиб келадики, ўзгаришлар
инновацияларнинг ўзига хос мазмунини
ташкил
қиладилар,
ўзгаришлар
вазифаси эса инновацион фаолиятнинг
асосий вазифаси бўлади.
 
 
213

---

 
Инновацион менежментнинг моҳияти ва вазифалари.
Инновацион менежмент – бу инновацион жараёнлар, инновацион
фаолият, бу фаолият билан банд бўлган ташкилий тузилмалар ва
уларнинг
ходимларини
бошқариш
тамойиллари,
усуллари
ва
шаклларнинг мажмуасидир.
Инновацион жараённи умумий кўринишда 
занжирга кўринишида ёзиш мумкин:
Менежментнинг ҳар қандай бошқа соҳалари 
учун каби, унинг учун ҳам қуйидагилар хос: 
мақсадни қўйиш ва стратегияни танлаш, 
давранинг тўртта босқичи:
режалаштириш;
ижро этиш;
раҳбарлик.
шартларни 
белгилаш ва 
ташкли қилиш;
214

---

 
Раҳбарлик
Режалаштириш
Ижро этиш
Сифатларни 
белгилаш ва 
ташкил қилиш
Мақсадни 
қўйиш ва 
стратегияни 
танлаш
Ташкилот
Давлат – сиёсий 
мақсадлар: 
ишлаб чиқаришни 
ўсиши, бюджетга 
солиқ, нафақа ва 
бошқа тўловлар   
Экологик 
мақсадлар:
чиқиндилар ва 
атроф муҳитга 
чиқаришларни
камайтириш
Ҳуқуқий 
мақсадлар: 
қонунга риоя 
қилиш ва ижро 
интизоми
Илмий –
технологик 
мақсадлар:
янгича 
ёндашишлар ва 
усулларни топиш, 
янгиликларни 
яратиш
Бозор 
мақсадлари:
ҳулқнинг фаол 
стратегияси янги 
сегментлар ва 
бозорларни 
ўзлаштириш
Социал 
мақсадлар: 
жамият 
эҳтиёжларини 
қаноатлантириш
Иқтисодий 
мақсадлар: 
Фойдалар ва 
сотишлар 
ҳажмини 
кўпайтириш
215

---