Н.Қ. ЙЎлдошев, В. И набоков, О. А. Арипов, О. АҲмедов

4.1.4.Мувофиқлаштириш 
 
Мувофиқлаштириш –бу бошқарувнинг бошқарув тизими элементлари 
ўртасидаги ўзаро алоқа ва мувофиқликни улар ўртасида рационал алоқалар 
(коммуникациялар)ни ўрнатиш йўли билан таъминлашга қаратилган 
вазифасидир. Бу алоқаларнинг характери энг турли-туман бўлиши мумкин, 
чунки у мувофиқлаштирилаѐтган жараѐнларга боғлиқдир. Шунинг учун бу 
вазифаларни бажариш учун ҳам хилма хил ҳужжатли манбалар(ҳисоботлар, 
ахборотлар, таҳлилий маълумотлар)дан ва мажлислар, кенгашларда, 
интервью беришда муаммоларни муҳокама қилишда вужудга келадиган 
натижалардан фойдаланиш мумкин. Бунда ташкилот ишини нормал 
боришидан четга чиқишларга тез эътибор қаратишга ѐрдам берувчи техник 
алоқа воситалари катта роль ўйнайдилар. 
Алоқанинг ушбу ва бошқа шакллари билан ташкилот тизимчалари 
ўртасида ўзаро ҳамкорлик ўрнатилади, ресурслар билан маневр қилиш 
амалга оширилади. 
Мувофиқлаштириш қуйидагиларни назарда тутади: 
- алоҳида бўлинмалар, раҳбарлар, ходимлар ўртасидаги мувофиқлик ва 
ўзаро ҳамкорликни таъминлаш; 
- бошқарув жараѐни барча хизматларининг бирлиги ва мувофиқлигини 
таъминлаш; 
- ташкилот бўлинмалари ва лавозимли шахслари фаолиятининг ташқи 
муҳит субъектлари, иш бўйича шериклари билан мувофиқлигини таъминлаш; 
- компаниянинг ижрочи директорлари билан унинг бюджети 
лойиҳасининг асосий параметрларини (бўлинмалар бюджетларини батафсил 
ишлаб чиқишга қадар) жамоавий ишлаб чиқиш ва мувофиқлаштириш. 
Мувофиқлаштиришни бир неча турларга бўлиш мумкин: 

---

91 
- превентив, бунда муаммолар, қийинчиликлар ва уларни бартараф 
қилиш йўллари башорат қилинади ва адекват чоралар қўланилади; 
- бартараф қилувчи, у тизимдаги узилишларни улар содир бўлгандан 
кейин тугатишга мўлжалланган; 
- тартибга солувчи, у бошқарув тизимлари ва ишлаб чиқаришни маълум 
доираларда қўллаб қувватлашга мўлжалланган; 
- рағбатлантирувчи, бошқарув тизимлари ва ишлаб чиқаришнинг 
самарадорлигини оширади. 
Барча босқичлардаги раҳбарлар ва ижрочиларнинг мустақиллиги ва 
маъсулиятини ўсиши шароитларида норасмий алоқалар деб аталувчиларнинг 
ўсиши содир бўлади, улар бошқарув тузилмасининг битта босқичида 
бажариладиган ишларни горизонтал мувофиқлаштирилишини таъминлайди- 
лар. Шунинг билан бир вақтда вертикал мувофиқлаштиришга зарурият 
қисқаради, бунда бошқарув тузилмаси “текис” бўлиб қолади.