Дарс мавзуси: Сайёҳлик хизмати туристик маҳсулотнинг қисми

Ekskursiya  maqsadlari – vatanparvarlik,  mehnatni sharaflash, estetik va 

ekologik  tarbiya,  shahar  tarixi  va  davlat  iqtisodiyotiga  qo‘shgan  hissasini 

o‘rganish,  o‘lka    tabiati  bilan  tanishish  va  boshqalar  bo‘lishi  mumkin. 

Ekskursiyaga  uchtadan  ziyod  maqsad  qo‘yish  noto‘g‘ri  bo‘ladi,  chunki 

hech qaysisiga erishmaslik mumkin. 

 

 

 

 

2. Mavzular uchun ob’ektlarni tanlash 

 

Ekskursiya  obektlari-  tabiat  manzaralari-  tog‘,  daryo,  g‘or, 

qo‘riqxonalar;  muzeylar;  qasrlar,  favvoralar,  maydonlar,  arxeologik 

yodgorliklar bo‘lishi mumkin. 

Obektlar quyidagi mezonlar bo‘yicha  baholanadi: 

-  obektning talimiy ahamiyati; 

-  mashhurligi; 

-  takrorlanmas, ekzotik bo‘lishi; 

-  hozirgi ahvoli; 

-  manzili. 

Ekskursiya  obektlari  baholanib,  adabiy  manbalar  o‘rganilgandan 

so‘ng,  har  bir  obekt  uchun  kartochka  tuziladi.  Kartochkaga  quyidagi 

malumotlar kiritiladi: 

-  obekt nomi; 

-  obekt bilan bog‘liq tarixiy voqealar (yili); 

-  obekt manzili; 

-  obekt va voqealar haqidagi malumotlar manbai; 

-  obektning saqlanganlik holati; 

-  obekt kimning nazorati ostida; 

-  obekt haqida qisqacha malumot(muallifi, qachon qurilgan, yozuvlar); 

-  kartochka tuzilgan kun va masul shaxs. 

Yuqoridagi bo‘limlarga qo‘shimchalar kiritish mumkin. 

Ekskursiya  obektlarini  o‘rganishni  territoriya  haritasini  tuzish  bilan 

yakunlash maqsadga muvofiqdir.Haritada diqqatga sazovor joylar  maxsus 

---

 

12 

belgilar bilan belgilanadi va shu marshrut bo‘ylab ekskursiya harakatlanadi 

(masshtabi  1:25000;  1:10000;  1:5000).Umumiy  qabul  qilingan  belgilar 

yo‘q, uni ijodiy guruhning o‘zi belgilaydi. 

Ekskursiya  obektlari  o‘rganilib,  harita-sxema  tuzilganidan  so‘ng, 

obektlarni  saralash  bosqichi  boshlanadi.  Obekt  mazmunan  ekskursiya 

maqsadiga to‘g‘ri kelishi kerak. Obektlar asosiy va qo‘shimcha bo‘ladi. 

Asosiy  obektlarga  ularsiz  ekskursiya  mavzusini  yoritish  mumkin 

bo‘lmagan obektlar kiradi. 

Qo‘shimcha  obektlar  alohida  epizod,  fakt,  detallarni  tushuntirib 

berishga yordam beradi. 

Mavzu bilan bog‘liq bo‘lmagan obektlarni yoritmaslik kerak.Chunki u 

sayyohlarni chalg‘itishi va ketma-ketlikni buzishi mumkin. 

Ekskursiya amaliyotida 2-3 soat davomida shaharning 5-10 ta obektini 

ko‘rsatish maqsadga muvofiqdir.