Ўзбекистон республикаси халқ таълими вазирлиги а.ҚОдирий номли жиззах давлат педагогика

 
Назорат саволлари 
 
1. Физика ва астрономия ўқитиш услуби фанининг вазифалари нималардан 
иборат? 
2. Физика ва астрономия ўқитиш услуби фанининг мақсади ва текшириш 
услублари ҳақида нималарни биласиз? 
3. Ушбу фаннинг тарбиявий аҳамияти қандай? 
4. Физика ва астрономия ўқитиш услуби фанининг экологик ва амалий аҳамияти 
нималардан иборат? 
5. Ушбу фан юзасидан талабалар қандай кўникма ва малакаларга эга бўлишлари 
лозим? 

---

2-МАЪРУЗА 
 
Мавзу: ФИЗИКА ВА АСТРОНОМИЯ ЎҚИТИШДА ФАНЛАРАРО БОҒЛАНИШ 
 
Режа 
1. Физика ўқитишда фанлараро боғланиш 
2. Астрономия ўқитишда фанлараро боғланиш 
 
Таянч иборалар: системалилик, политехник йўналиш, ўлчаш хатоликлари, 
атом, ядро, қобиқ, электролитик диссоциация, электролиз, планеталар зичлиги, 
газсимон туманликлар, тупроқ қатламлари, биофизика. 
 
Физика-астрономия курсининг бошқа ўқув фанлари билан боғланишини амалга 
оширишдан мақсад: 
- билимнинг системалилигини таъминлаш; 
- табиат ҳодисалари ва уларнинг бир-бири билан боғланганлиги ҳақидаги 
тасаввурларни ўқувчилар онгида шакллантириш; 
- ўқувчиларда 
ҳодисалар, тушунчалар ва назариялар орасидаги 
боғланишларни ўргата олиш маҳоратини шакллантириш; 
- ўқитишнинг политехник йўналишини кучайтириш;
- ўқувчиларда асосий табиат қонунларининг умумийлиги ва табиий 
билимларнинг турли соҳалардаги аҳамияти ҳақидаги тасаввурларни 
ҳосил қилиш. 
Физиканинг математика билан боғлиқлигини алоҳида ажратиб кўрсатиш 
керак. Чунки математиканинг илмий услуб сифатидаги аҳамияти физика ўқитишда 
жуда кенг ўз ўрнини топади. Физик қонунлар математик формулаларда ифодаланади, 
математик формулалар ва амаллар физика қонунларидан хулосалар чиқаришда, унинг 
айрим ҳолатларини исботлашда, масалалар ечиш ва лаборатория ишларини 
бажаришда фойдаланилади. 
Тақрибий ҳисоблашлар 7 синфдаёқ қўлланилади. 8 синф лаборатория 
машғулотларида ўлчаш хатоликларини аниқлаш тавсия этилади. Механикани 
ўрганишда тригонометрик функция, квадрат тенглама ва бошқа математик 
амаллардан кенг фойдаланилади. 
Математик тушунчаларни ўз ўрнида ва тўқри фойдаланиш лозим. Масалан:
3
/ м
кг
V
m



(зичлик ф-си) формулада бўлиш амали ишлатилади. 
;
lh
mg
S
F
p


(босим) формулада эса пропорционаллик тушунчаси ишлатилади. 
Физика курсини ўрганиш ўқувчиларнинг математикадан билимларига ҳам 
ижобий таъсир этади.