О‘zbekiston respublikasi oliy va о‘rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti botanika kafedrasi


Oddiy  sachratqi-(Cichorium  intybus  L)



Download 2,02 Mb.
Pdf ko'rish
bet26/54
Sana07.07.2021
Hajmi2,02 Mb.
#111596
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   54
Bog'liq
tanxozdaryo havzasi florasi osimliklar qoplami va ularning ekologik holati

Oddiy  sachratqi-(Cichorium  intybus  L)  Hayot  shakliga  ko‘ra  ko‗p  yillik 

o‗simlik o‘simlik hisoblanadi. Poyasi tik, tukchalar bilan qoplangan, shoxlangan 

bo‗lib, bo‗yi 70–125 sm ga yetadi. Uning ildizoldi barglari teskari–tuxumsimon, 

cho‗ziq,  cheti  qirqilgan.  Poya  barglari  nashtarsimon,  yirik,  tishsimon  qirqilgan, 

asosi  poyani  o‗rab  turadi.  Poyaning  yuqori  qismidagi  barglari  yaxlit, 

qirqilmagan. Savatchalari poya va yon navda uchlarida to‗p bo‗lib yoki bittadan 

joylashgan,  qisqa  gulbandlidir.  Gullari  ko‗k–havo  ranglidir.  Sachratqi  o‗sish 

sharoitiga  qarab,  Iyun  oyidan  to  oktabr  oyigacha  gullaydi  va  urug‗i  yetiladi. 

Uning  bargidan  salatlar  tayyorlab  iste‘mol  qilish  mumkin.  Ildizidan  esa  yuqori 

sifatli  spirt  olishda  hamda  oziq–ovqat  sanoatida  vino  va  kofe  tayyorlashda 

foydalanish mumkin. 



 

45 


Xalqimiz  sachratqining  shifobaxshligini  bilgan  holda,  undan  tayyorlangan 

sharbatga oftob urishidan saqlash niyatida bolalarni cho‗miltirgan. O‗simlik kuli 

yog‗, qatiq bilan aralashtirilib teri ekzemasiga qarshi ishlatilgan. Ildiz sharbatidan 

ishtahani  ochadigan,  oshqozon–ichak  faoliyatini  yaxshilaydigan  dori–darmon 

sifatida  foydalangan.  Jigar  va  sariq  kasalini,  chipqon  hamda  teridagi  dog‗larni 

ketkazishda qo‗llangan. Chexoslovakiyada sachratqini qand lavlagi singari ekib, 

sikoriya  degan  kofe  va  choy  tayyorlash  uchun  zarur  bo‗lgan  modda  oladilar. 

Sachratqi ildizida 55–65% inulin, furuktoza, 10–20% levuloza, 0,6% yog‗ hamda 

B, vitamin bor. Bargida esa yog‗, inulin, shakar, azotli moddalar, kalsiy, kobalt, 

temir  elementlari  hamda  vitamin  C,  B  va  karotin  bo‗ladi.  Sachratqi  bilan 

oziqlangan sigirlar ko‗p sut beradi.  


Download 2,02 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   54




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish