Moliya-iqtisod

II bob bo’yicha xulosa 

     

Yuqorida  keltirilgan  ma’lumotlar  asosida  quyidagicha  xulosa  yasashimiz 

mumkin, davlat budjeti daromadlari tarkibida to’g’ri soliqlar salmoqli hissaga 

ega. Ular ayni paytda davlat budjetining doimiy va barqaror daromad 

manbalaridan hisoblanadi. To’g’ri soliqlar hisobiga har yili davlat budjetiga 

katta miqdorda mablag’ jalb qilinadi. 

     Har yili davlat budjeti daromadlarining 25-26 % i to’g’ri soliqlar hisobiga 

shakllantiriladi. Shundan eng katta salmoqqa ega soliq turlari bu jismoniy 

shaxslardan olinadigan daromad solig’i, yuridik shaxslardan olinadigan foyda 

solig’i hamda savdo va umumiy ovqatlanish korxonalaridan olindigan yagona 

soliq to’lovi hisoblanadi. Ayni paytda soliq tizimida olib borilayotgan islohotlar 

qay darajada natija berayotganini yuqoridagi tahlil natijalari ham isbotlaydi. 

Soliq imtiyozlari berish, soliq stavkalarini pasaytirib borish, o’z navbatida 

soliqqa tortiladigan daromad bazasini ham kengayishiga olib kelmoqda. 

     

Budjet  daromadlarini  shakllantirishda  to’g’ri  soliqlarning  egri  soliqlarday 

yuqori salmoqqa ega emasligini yuqoridagi tahlil ma’lumotlari isbotladi. 

Endilikda ularning davlat budjeti daromadlari tarkibidagi salmog’ini oshirib 

borish bizning oldimizda turgan vazifalardan biri hisoblanadi. Darhaqiqat, 

budjet daromadlarida to’g’ri soliqlar tushumi o’sish tendensiyasining kuzatilishi 

ijobiy holat hisoblanadi. Chunki iqtisodiy taraqqiy etgan davlatlarda to’g’ri 

soliqlarning davlat budjeti daromadlaridagi ulushi yuqori bo’ladi.