Parmanov h 2020y 1-variant

−

C

−

) genlarining birgalikda

bo‘lishimevasining qizil rangda bo‘lishini ta’minlaydi,

ularningresessiv allellari esa mevasining yashil rangini

yuzagachiqaradi. Genotipda faqat birinchi juft allel gen

dominantholda bo‘lishi mevasining qo‘ng‘irligini, faqat ikkinchi

juftallelining dominant holda bo‘lishi esa mevasining sariqrangini

namoyon etadi.Digeterozigota o‘simliklar chatishtirilganda avlodda

olingano‘simliklardan necha foizining fenotipiga ko‘ra

genotipinianiqlash mumkin?

 

A) 12,5 B) 6,25C) 25 D) 50

11. Bulg‘or qalampirida (R

−

C

−

) genlarining birgalikda

bo‘lishimevasining qizil rangda bo‘lishini ta’minlaydi,

ularningresessiv allellari esa mevasining yashil rangini

yuzagachiqaradi. Genotipda faqat birinchi juft allel gen

dominantholda bo‘lishi mevasining qo‘ng‘irligini, faqat ikkinchi

juftallelining dominant holda bo‘lishi esa mevasining sariqrangini

namoyon etadi.Qizil va sariq rangli o‘simliklarni chatishtirilganda

avloddabarcha rangdagi o‘simliklar olingan bo‘lsa, ota-ona

genotipiniko‘rsating.

 A) RrCc × rrccB) RrCc × RrccC) RrCc × rrCcD) Rrcc × rrCc

12. Achambiti mevasining uchburchak shakli 2 juft nokumulyativpolimer

genlar ta’sirida rivojlanadi. Genotipi 4, 3, 2, 1 tadominant gendan iborat

individlar fenotipi o‘xshash bo‘ladi.Genlar retsessiv holatda bo‘lganda

meva shakli tuxumsimonbo‘ladi.Agar chatishgan o‘simliklarning

ikkalasi ham bu genlarbo‘yicha digeterozigota bo‘lsa, nasldagi

uchburchak mevalio‘simliklarning necha foizi faqat bir juft gen

bo‘yichageterozigota bo‘ladi?

  A) 

53,3B) 93,75 C) 18,75 D) 6,25

13. Xoldor to‘tilarning pat rangi komplementar irsiylanishda oq,sariq,

havorang va yashil ranglarda bo‘ladi. Urg‘ochi vaerkak to‘tilar

o‘zaro chatishtirilganda avlodda barcharangdagi to‘tilar olindi,

ammo havorang to‘tilarning sariqrangdagi to‘tilarga bo‘lgan nisbati

3:1 ga teng. Ota-onaformalarning fenotipini aniqlang.

 

A) yashil va sariq

B) yashil va havorang

  C) barchasi yashil

D) yashil va oq

14. Genlarning differensial faolligi natijasida yuzaga chiqadigan, muhit

ta’siriga bog‘liq bo‘lmagan o‘zgaruvchanlik to'g'ri ko'rsatilgan

javobni aniqlang.

  A) Modifikatsion o‘zgaruvchanlik

  B) Kombinativ o‘zgaruvchanlik

  C) Mutatsion o‘zgaruvchanlik

  D) Ontogenetik o‘zgaruvchanlik

15. Duplikatsiya (a) va reduplikatsiya (b) ga xos xususiyatni aniqlang.

 

1) xromasomaning o'rta qismini ortishi; 2) xromasomaning ayrim

qismini ortishi; 3) DNK bo'lagini ikki hissa ortishi;     4) DNK

genomining ma'lum joyga kiritish

  A) a-2; b-3   B) a-3; b-2     C) a-4; b-1   D) a-2; b-4

---

Parmanov H       __2020y

16. ABCDEFHG   >>>>>   ABEFHG. Bu holat qaysi mutatsiyaga misol

bo'ladi?

 

A) translatsiya B) translokatsiya

  C) 

induksiya

D) deletsiya

17. Odamlarda yozda terida melaninning ko‘payishiqaysi hodisaga

kiradi?

  A) 

fenotipik-ontogenetik

B) fenotipik-modifikatsion

 

C) genotipik-mutatsion          

D) genotipik-rekambinativ

18. Quyida keltirilgan mutatsiyalar o'rtasidagi movofiqlikni aniqlang.

a) gen mutatsiya; b) genom mutatsiya

 

1) bir turga mansub organizm xromosomalarining karrali ortishi; 2)

purin asosining pirimidin asosi bilan almashishi; 3) molekular

darajada ro‘y beradi; 4) bir purin azotli asosining ikkinchi purin

azotli asosi bilan almashinishi;

 

5) har xil turga mansub organizm xromosomalarining birlashishidan

hosil bo‘ladi; 6) bo‘linish urchug‘ining hosil bo‘lishi buziladi.

 

A) a - 5, 6; b - 1, 2

B) a - 3, 6; b - 1, 5

 

C) a - 3, 4; b - 1, 6

D) a - 2, 3; b - 4, 5

19. Lizin aminokislotasining kodi AAA dan UAA ga

 

o‘zgarishi (a) va glutamin kodi CAGdan UAGga

 

o‘zgarishi (b) nimani ifodalaydi?

 

A) a - transversiya; b - tranzitsiya

 

B) a - tranzitsiya; b - transversiya

 

C) a - inversiya; b - translokatsiya

 

D) a - tranzitsiya; b - tranzitsiya

20. Har xil turga mansub organizm xromosomalarining birlashishi

natijasida (a) va bir turga mansub organizm xromosomalarining

karrali ortishi natijasida (b) qanday mutatsiya sodir bo'ladi?

 

A) a - aneuploidiya; b - allopoliploidiya.

 

B) a - allopoliploidiya; b - aneuploidiya

 

C) a - avtopoliploidiya; b - allopoliploidiya

 

D) a - allopoliploidiya; b - avtopoliploidiya

21. Odam terisining pigmentatsiyasi uchta allelmas dominant genlar

tomonidan belgilanadi. Dominant genlar genotipda qancha ko‘p uchrasa

teri rangi shuncha qora bo‘ladi. Negrlarda genotip A

1

A

1

A

2

A

2

A

3

A

3

, oq

tanlilarda esa a

1

a

1

a

2

a

2

a

3

a

3

 bo‘ladi. Negr va oq tanlilar avlodi mulatlar

deyiladi.Ikkita mulatning nikohidan negr bola tug‘ilish extimoli qanday

  A) 1,56 %  B) 6,25 %    C) 0%   D) 3,75 %

22. Odamning normal eshitish qobiliyati D va E allelmas dominant

genlarning o‘zaro ta’siri bilan belgilanadi.

 

(D - chig‘anoq rivojlanishi, E - eshitish nervi rivojlanishi belgilaydi).

Har ikkala genlar bo‘yicha dominant gomozigotalar (DDEE) yoki

geterozigotalar (DdEe) da eshitish qobiliyati normal rivojlanadi. Agar

ikkita allelmas genlarning bittasi retsessiv gomozigota holida kelsa

(DDee va ddEE) karlik kasalligi kuzatiladi. Digeterozigota ota onadan

tug'ilishi mumkin bo'lgan avlodda chig‘anoq rivojlangan bolalarning

eshitish nervi rivojlanmagan bolalarga bo'lgan nisbatini aniqlang.

  A) 

3:1B) 4:1      C) 2:1     D) 1:1

23. Kolxitsin moddasi ta'sirida qanday mutatsiya hosil qilish mumkin?

  A) Gen mutatsiya

B) Duplikatsiya

  C) 

Translokatsiya

D) Genom mutatsiya

24. Duplikatsiya (a) va denaturatsiya (b) ga xos bo'lgan xususiyatni

aniqlang.

 

1) xromasomaning o'rta qismini ajralishi;

 

2) xromasomaning ayrim qismini ortishi; 3) tabiiy holatni yo'qotish;

4) tabiiy holatni qayta tiklash

 

A) a-2; b-4    B) a-4; b-1    C) a-3; b-4    D) a-2; b-3

25. DNK bo'lagini ikki hissa ortishi(a) va xromasomaning ayrim qismini

ortishi(b) shu jumlalarga tegishli bo'lgan atamalarni toping.

 

A) a-insersiya b-delatsiyaB) a-introduksiya b-translokatsiya

 

C) a-inversiya b-insersiya       

D) a-reduplikatsiya b-duplikatsiya

26. Transversiya (a) translokatsiya (b) ga xos bo'lgan xususiyatni

aniqlang.

 

1) xromosoma ayrim qismining o‘z o‘rnini 180

o

 ga o‘zgarishi; 2)

nogomologik xromosomalarning o‘zaro ayrim bo‘laklari bilan o‘rin

almashishi; 3) xromosoma o‘rta qismining yo‘qolishi; 4) pirimidin

asosining purin bilan almashishi; 5) bir pirimidin azotli asosining

ikkinchi pirimidin azotli asosi bilan almashishi

 

A) a - 4; b - 2     B) a - 5; b - 3    C) a - 4; b - 1    D) a - 5; b - 2

27. Mutatsiyaning qaysi turida DNK komplementar zanjirida vodorod

bog'lar o'zgarmaydi?

  A) tranzitsiyaB) transversiya C) deletsiya  D) duplikatsiya

28. Terining ko'p ajralishi natijasida ichki fiziologik jarayonlarni

ko'chayishi qaysi o'zgaruvchanlikni ifodalaydi?

  A) 

genotipik-mutatsion

B) ontogenetik-modifikatsion

  C) 

fenotipik-kombinativ

D) fenotipik-ontogenetik

29. Avstraliya xoldor to'tilarini yashil ranglisi necha xil genotipga ega

bo'ladi?

 

A) 3 xil   

B) 4 xil   C) 2 xil    D) 1 xil

30. Bug‘doyning geksoploid navi xromosomalari to'plami to'g'ri ko'rsatilgan

javobni aniqlang.

  A) 

28

B) 52   C) 42          D) 36

---

Parmanov H       __2020y