Махсус таълим вазирлиги тошкент давлат иқтисодиёт университети

Оила нафақаси (Бола учун нафақа) (Family allowance) Ушбу нафақа 
тури ҳар ой тўланиб, одатда у солиққа тортилмайди ва даромадларнинг 
миқдорига киритилмайди. Ушбу нафақа тури бола маълум бир ёшга тўлгунча 
тўланади. 
Мехнат бозори – бу иш кучини олди-сотди қилиш муносабатини 
билдиради. Бу ерда товар бозоридан фарқли ўлароқ, инсоннинг ўзи эмас, 
балки унинг мехнат қилиш қобилияти, олди-сотди тузиш асосида, маълум 
муддатга сотилади. Иш кучи аввал истеъмол этилиб, сунгра унинг хақи 
тўланади. 
Мехнат унумдорлиги – тирик мехнат харажатлари ва натижаларининг 
вақт бирлигидаги муносабати. 

---

136
Мехнат ресурсларини режалаштириш – бу корхонанинг фаолияти
тизимини режалаштиришнинг асосий қисмидир. Кадрларни режалаштириш
қўйидаги 3 боскичдан иборат: 
А) мавжуд мехнат ресурсларни бахолаш: 
Б) кадрларга бўлган талабни бахолаш: 
В) мехнат ресурсларни ривожлантириш дастурини ишлаб чиқиш.
 МАВЗУГА ДОИР АМАЛИЙ МИСОЛЛАР ВА КЕЙСЛАР: 
 Муаммо ҳаммага маълум усуллар орқали ечилиши мумкин деб 
ўйлама!
1–мисол. Университетнинг иқтисодиёт факультетидаги ўқишини 
эндигина тугаллаган қиз (ёки йигит) тижорат фирмасига менежер бўлиб 
ишга киради. Олий иқтисодий маълумот ҳақидаги диплом унинг 
эгасида махсус (ўзига хос) инсон капитали мавжудлигидан далолат 
берадими? 
а) ҳа; 
б) йўқ. 
Жавоб: б), университет маълумоти ҳақидаги диплом унинг эгасида 
универсал, яъни ихтисослашмаган билимлар мавжудлигидан далолат беради. 
Махсус (ўзига хос) инсон капитали муайян ташкилотда муайян 
вазифаларнинг бажарилиши натижасида тўпланади: инсон бир жойда 
қанчалик узоқ вақт ишласа, у мазкур ташкилот учун махсус (ўзига хос) бўлган 
билим ва қўникмаларнинг шунчалик катта ҳажмини тўплайди. Шунинг учун 
ходим эгаллаган инсон капиталининг махсуслиги (ўзига хослиги)ни баҳолаш 
мезони бўлиб диплом эмас, балки ташкилотдаги иш стажи хизмат қилади.