O`quv materiallari

Z=1,2x

1

+1,4x

2

+3,3x

3

+0,6x

4

+1,0x

5

, 

  (1) 

bu erda: 

Z – bankrotlik xavfi darajasining integral ko’rsatkichi;  

x

1

  –  ishchi  kapitali  (IK)ning  korxona  jami  aktivlari  (A)  summasiga  nisbati  (u 

aktivlarning likvidlik darajasini ko’rsatadi); 

 

x

2

  –  sof  foyda  (SF)ning  ishlatilayotgan  aktivlar  o’rtacha  miqdori  yoki  jami 

kapitalga  nisbatini  namoyon  etuvchi  aktivlar  yoki  jami  ishlatilayotgan  kapitalning 

rentabellik darajasi (u korxona foydasini yaratish darajasini ko’rsatadi); 

x

3

 – aktivlar (yoki jami ishlatilayotgan kapital)ning daromadliligi  darajasi. Bu 

ko’rsatkich  sof  daromad  (SD)  (yalpi  daromaddan  mahsulot  narxi  tarkibiga  kiruvchi 

soliq to’lovlarining ayirmasi)ning ishlatilayotgan aktivlarning o’rtacha miqdori yoki 

jami  kapitalga  nisbatini  namoyon  etadi  (u  korxona  daromadlari  joriy  xarajatlarni 

qoplash va foydani shakllantirish uchun qay darajada etarli ekanligini ifodalaydi); 

x

4

  –  xususiy  kapital  summasi  (XK)ning  qarz  kapitali  (QK)ga  nisbati 

koeffitsienti.  Xorijiy  amaliyotda  xususiy  kapital  odatda  balans  qiymati  bilan  emas, 

balki bozor qiymati (korxona aktsiyalarining bozor qiymati) bilan baholanadi; 

x

5

  –  mahsulot  sotish  hajmi  (SH)ning  aktivlar  o’rtacha  qiymati  yoki  jami 

ishlatilayotgan kapitalga nisbatini namoyon etuvchi aktiv yoki kapitalning aylanishi. 

U  x

2 

ko’rsatkichi  bilan  birgalikda  korxona  kapitalidan  foydalanish  jarayonida 

foydaning shakllanish multiplikatorini ifodalaydi. 

Altman modeli alohida omillarining ko’rsatib o’tilgan qiymatini hisobga olgan 

holda bevosita hisob-kitoblar uchun quyidagi ko’rinishda tatbiq etilishi mumkin: