Toshkent kimyo-texnologiya institiuti "tasdiqlayman"

 

32-mavzu. KASB ETIKASI 

 

Og‘zaki nutq: Soha xodimlarining odob-axloq qoidalari bilan tanishish va ular haqida 

gapirib berish. Odob–axloq mavzusidagi hikmatlarni yod olish. Mavzu bo‘yicha bahs-

munozarada ishtirok etish. 

Yozma nutq: Odob-axloq mavzusidagi kitobga annotatsiya yozish. “Mutaxassisning 

odobi va axloqi” mavzusida dialog tuzish va uni inssenirovka qilish.  

Grammatika: Annotatsiya matni. Ularning tuzilishi va ifoda materialining xususiyatlari.  

Tayanch so‘z va iboralar:kasb etikasi, axloq, uyushiq bo‘laklar, uyushiq bosh bo‘laklak, uyushiq 

ikkinchi darajali bo‘laklar. 

Kasb etikasi 

Axloqning  burch,  vijdon,  or-nomus  kabi  bir  qator  kategoriyalari  mavjud.  Aynan  shu 

sababli  ham  axloq  hodisa  sifatida  ijtimoiy  faoliyatni  tartibga  solishning  boshqa  shakllaridan, 

ya’ni  huquq,  ishlab  chiqarish  —  ma’muriy  nizolardan  va  boshqalardan  o‘z  talablarining 

asoslanishi va amalga oshirilishi bilan farq qiladi. 

Axloqda  ijtimoiy  zaruriyat,  ehtiyoj,  jamiyatning  manfaatlari  aks  etadi,  hamma  qabul 

qilgan ommaviy namuna odat, rasm-taomil jamoatchilik fikri bilan mustahkamlangan talablar va 

baholar  tarzida  ifodalanadi.  Shuning  uchun  axloq  talablari  hammaga  bab-baravar  qaratilgan, 

lekin hech kimning buyrug‘i bilan joriy etilmagan burch, majburiyat tarzida namoyon bo‘ladi. 

So‘nggi  yillarda,  davlat  hokimiyati  va  boshqaruvi  organlari  tizimida  ushbu  masalaga 

bo‘lgan  e’tiborning  yanada  kuchaytirilishi  natijasida,  bu  sohani  huquqiy  jihatdan  tartibga 

solishga qaratilgan bir qator me’yoriy-huquqiy hujjatlar qabul qilindi. 

Namunaviy  qoidalarga  muvofiq,  davlat  xizmatchilari  xushmuomala,  iltifotli,  odobli, 

e’tiborli, fuqarolar va hamkasblari bilan munosabatda sabr-toqatli bo‘lishi, ularni hurmat qilishi 

shartligi,  davlat  xizmatchilari  o‘ziga  bo‘ysunuvchilarga  va  fuqarolarga  nisbatan  qo‘pollik 

qilmasligi,  odamlarning  sha’ni  va  qadr-qimmatini  kamsitmasligi,  ularga  asossiz  psixologik  va 

jismoniy ta’sir ko‘rsatish holatlariga yo‘l qo‘ymasligi kerakligi belgilandi. 

 

Lug‘at   

axloq-  нравственность, этика 

or-nomus - достоинство 

vijdon-совесть 

hodisa-случай 

burch-долг 

ma’muriy - административный 

zaruriyat- неоходимость 

ehtiyoj – потребность, нужда 

tamoyil-принцип 

 

mujassamlanmoq – воплощаться, олицетворяться