Toshkent kimyo-texnologiya institiuti "tasdiqlayman"

 

Muammoli savollar (amaliy misollar bilan yoriting). 

1. Uslublarning  o‘rtasidagi farqni korsating? 

2. Har bir uslubning o‘ziga xos tomonlarini ko‘rsating. 

 

Topshiriq. Berilgan matnni o‘qing va mazmunini sharhlang.  

 

O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoev 2018- yil 20- noyabr kuni neft-

gaz  sanoatidagi  ishlar  holatini  muhokama  qilish  va  sohani  yanada  rivojlantirish 

masalalariga bag‘ishlangan yig‘ilish o‘tkazdi.  

 

Neft-gaz 

sanoati 

mamlakatimiz 

iqtisodiyotida  muhim  o‘rin  egallaydi. 

Ushbu  soha  nafaqat  energiya  ishlab 

chiqaradi,  balki  ko‘plab  tarmoqlar  uchun 

zarur bo‘lgan polimerlar, organik kimyoviy 

moddalar  hamda  azotli  mineral  o‘g‘itlar 

ishlab  chiqarishda  asosiy  xomashyo  bazasi 

hisoblanadi.   Keyingi  ikki  yilda  sohada 

amalga  oshirilgan  islohotlar  natijasida  gaz 

qazib  chiqarish  hajmi  10  foizga  ortdi, 

aholiga  tabiiy  gaz  15  foiz  va  suyultirilgan 

gaz 1,6 barobar ko‘p yetkazib berildi.  Shu 

davrda neftni qayta ishlash zavodlarida qo‘shimcha 204 ming tonna neft mahsulotlari ishlab 

chiqarilib,  ichki  bozorda  benzin,  dizel  yoqilg‘isiga  bo‘lgan  talab  qondirib  kelinmoqda.  

Sho‘rtan va Ustyurt gaz-kimyo majmualarida joriy yilning o‘zida gazga nisbatan qo‘shilgan 

qiymati 4 barobar ko‘p bo‘lgan qariyb 700 million dollarlik polietilen va polipropilen ishlab 

chiqariladi.   Neft-gaz  sohasini  yanada  rivojlantirish  maqsadida  2030  yilgacha  geologiya-

qidiruv ishlari olib borish, uglevodorodlarni qazib chiqarish va chuqur qayta ishlash bo‘yicha 

umumiy  qiymati  36,5  milliard  dollarlik  30  ta  investitsiya  loyihasini  amalga  oshirish 

belgilangan.  

Bugungi kunda tabiiy gazning atigi 2 foizi chuqur qayta ishlanib, yuqori qo‘shilgan qiymatli 

mahsulotlar  olinayotgan  bo‘lsa,  kelgusi  10  yilda  bu  ko‘rsatkichni  7  barobar  oshirish 

imkoniyati  bor.  Shuning  uchun  “O‘zbekneftgaz”  aksiyadorlik  jamiyati  neft  va  gaz  kimyosi 

yo‘nalishiga  ustuvor  ahamiyat  qaratishi  zarurligi  ta'kidlandi.   Jumladan,  aromatik 

uglevodorodlar  (benzol,  toluol,  ksilol),  metanoldan  olefin  olish  texnologiyasi  asosida  yangi 

mahsulotlar – polistirol, polietilentereftalat va sintetik kauchuklar ishlab chiqarish, polietilen 

va polipropilen ishlab chiqarishni ko‘paytirish imkoniyati mavjud. Ushbu loyihalarni amalga 

oshirishga  9  milliard  dollar  atrofida  mablag‘  jalb  qilinishi  lozim.   Shuning  uchun  yevropa 

mamlakatlari,  Yaponiya,  AQSh,  Birlashgan  Arab  Amirliklaridagi  yirik  kompaniyalarning 

to‘g‘ridan-to‘g‘ri investitsiyalarini jalb etish va loyihalarni amalga oshirish strategiyasi ishlab 

chiqiladi.