Mavzu: Jahon moliyaviy iqtisodiy inqirozi davrida bank kapitali va uning samaradorligini oshirish yo’llari

 

2. Yong‘in xavfsizligi va uni o‘chirish 

 

  Yonuvchi  modda  bilan  havodagi  kislorodning  o‘zaro  ta’siri  natijasida  juda  tez 

kechuvchi  va  ko‘p  miqdorda  issiqlik  ajralib  chiquvchi  kimyoviy  reaksiyaga  yonish 

deyiladi. Ko‘p hollarda yonish yonuvchi modda zarrachalarining nurlanishi bilan birga 

kechadi. Yong‘in hosil bo‘lishi va davom etishi uchun yonuvchi modda (qattiq, suyuq 

yoki  gazsimon),  oksidlovchi  modda  (oddiy  sharoitda  oksidlovchi  modda  vazifasini 

havodagi  kislorod  o‘tashi  mumkin)  va  yondiruvchi  manba  (uchqun,  ochiq  alanga  va 

cho‘g‘langan  narsa)  mavjud  bo‘lishi  kerak.  Shuni  aytish  kerakki,  havodagi  kislorod 

miqdori  15%dan  yuqori bo‘lgandagina  oksidlovchi vazifasini bajara  oladi, undan  past 

konsentratsiyada  esa  yonish  sodir  bo‘lmaydi.  Bundan  tashqari,  oksidlovchi  modda 

vazifasini  tegishli  sharoitlarda  xlor,  brom,  kaliy  va  boshqa  moddalar  ham  o‘tashi 

mumkin. 

   

1.  Chaqnash.  Agar  asta-sekin  qizdirilayotgan  yonuvchi  suyuqlikka  vaqti-

vaqti  bilan  tashqaridan  alanga  ta’sir  qildirsak,  ma’lum  bir  haroratga  yetganda,  undan 

ajralib  chiqayotgan  gazsimon  mahsulot  chaqnaydi  va  shu  zahotiyoq  o‘chib  qoladi. 

Suyuqlikning  ana  shu  paytdagi  harorati  chaqnash  harorati  deyiladi.  Chaqnagan 

gazlarning tez o‘chib qolishining sababi, bu haroratda suyuqlikdan ajralib chiqayotgan 

gazlar alangani davom ettirish uchun yetarli emasligidir. 

---