Mavzu: Jahon moliyaviy iqtisodiy inqirozi davrida bank kapitali va uning samaradorligini oshirish yo’llari

Aktivlarni sotish va ko‘chmas mulk ijarasi. O‘z faoliyatini bir maromda turishi va 

kapitalni boshqarishda banklar o‘z asosiy vositalarini, masalan bank binosini sotadi va 

uni  yangi  bino  egasidan  ijaraga  oladi.  Odatda  bunday  operatsiyalar  banka  yetarli 

darajadagi  katta  mablag‘ning  oqib  kelishiga  va  xususiy  kapitalning  sezilarli  oshishiga, 

bu  esa  o‘z  navbatida  bankning  kapital  pozitsiyasining  mustahkamlanishiga  sabab 

bo‘ladi.  Amaldagi  qonunchilik  talablariga  ko‘ra  eskirish  me’yorlari  qanchalik  katta 

bo‘lsa,  bank  uchun  mazkur  operatsiyalar  shunchalik  foydali  bo‘ladi.  Rivojlangan 

mamlakatlarning  ko‘pgina  tijorat  banklari  bank  kapitali  miqdorining  daromad 

keltirmaydigan  aktivlarga  nisbatini  yaxshilash  uchun  aktivlarni  sotish  usulidan  keng 

foydalanadi. Bu usulga asosan daromad keltirmaydigan aktivlarning o‘sishi sekinlashadi 

va  ular  asta  sekinlik  bilan  daromad  keltiradigan  hamda  risk  darajasi  past  bo‘lgan 

aktivlarga  (masalan  davlat  qimmatli  qog‘ozlariga)  almashtiriladi.  Bu  bilan  kapital  va 

risk darajasi bo‘yicha hisoblangan aktivlar o‘rtasidagi nisbat bank uchun ijobiy tomonga 

siljiydi. 

Xorijiy banklar amaliyotidagi yangiliklardan biri – bonusli emissiyadir. Unga ko‘ra 

aktivlarning  bozor  va  balans  qiymati  o‘rtasidagi  farqni  qoplash  uchun  qayta  baholash 

zahiralari tashkil qilinadi va u bank aksionerlari o‘rtasida, bepul aksiyalarni joylashtirish 

ko‘rinishida, kapitalizatsiya qilinadi. Yangi aksiyalar aksionerlik kapitalini ko‘paytiradi, 

ilgari  chiqarilgan  aksiyalar  qiymatini pasaytirmaydi  va bank  mulkini  saqlashga xizmat 

qiladi.