Ўзбекистон Республикаси Марказий банки

Банк тизимида ликвидлилик миқдори ва унинг мақбул даражаси 
 

---

98 
Шунингдек, таҳлиллар кейинги йилларда Марказий банк қайта молиялаш 
ставкасини ўзгартириш орқали банк тизими ликвидлилигига сезиларли 
даражада таъсир кўрсатиш мумкинлигини кўрсатмоқда. Тижорат банкларнинг 
ликвидлилик миқдори унинг мақбул даражасидан юқори бўлиши Марказий банк 
учун стерилизация операцияларини амалга оширишга ишора бўлади. Аксинча, 
ликвидлилик миқдори унинг мақбул даражасидан паст бўлиши банк тизимида 
дефицит мавжудлигини англатади.
Марказий банк кейинги йилларда банк тизимидаги ликвидлилик миқдорини 
амалдаги фоиз ставкаларига мос даражада ушлаб туриш орқали 
инфляцияга монетар омилларнинг таъсирини пасайтириб боради. Шунингдек, 
банк тизимида ликвидлилик ҳолати, мамлакатнинг инфляция даражаси ҳамда 
пул-кредит шароитларидан келиб чиққан ҳолда Марказий банк қайта молиялаш 
ставкасини ўзгартириб боради.
Бу, 
ўз 
навбатида, 
миллий 
валютадаги 
депозитлар 
жозибадорлигини ошириб, аҳоли ва бизнес субъектларининг 
жамғаришга бўлган мойиллигини кучайтиради, қарз олишга бўлган 
мойилликни эса мўътадиллаштиради. Шунингдек, ижобий реал фоиз 
ставкалари ички истеъмол талаби динамикасининг бир маромда 
шаклланишига хизмат қилиш орқали унинг нархлар даражасига 
таъсири камайишига олиб келади. 
Инфляцион таргетлашни жорий этиш даврида Марказий 
банкнинг операцион мақсадли кўрсаткичи пул бозоридаги фоиз 
ставкалари ҳисобланиб, пул-кредит операцияларини ўтказишда пул 
бозоридаги фоиз ставкалари даражасининг Марказий банк асосий 
фоиз инструменти даражасида шаклланиши учун зарурий шарт-
шароитлар яратиб боради. 
Бунда пул-кредит кўрсаткичларининг инфляция даражасига 
таъсири давомийлиги 1 чоракдан 7 чораккача давом этишини 
инобатга олиб, фоиз ставкаларини ўзгартиришда инфляциянинг 
кейинги даврлар учун прогноз кўрсаткичларига таянилади.
Асосий сценарий бўйича 2019 йилда пул-кредит сиёсатининг 
оралиқ мақсади инфляциянинг 13,5–15,5 фоизлик прогноз 
кўрсаткичлари 
ҳисобланади. 
Айнан 
инфляциянинг 
прогноз 
кўрсаткичлари инфляцион кутилмаларнинг шаклланишида таъсир 
этувчи асосий индикатор вазифасини бажаради.
Инфляцион таргетлаш режимига ўтиш босқичида Марказий банк